Rusya-Ukrayna Savaşında bir ayı geride bırakıyoruz. Savaşın Türkiye’ye kısa vadeli etkileri konusunda çok sayıda analiz ve tahmin yapıldı. Bu hafta reel sektör üzerindeki ilk etkileri PMI verisinde göreceğiz. Ama gelin önce son günlerde neler yaşandığını hatırlayalım…
Kur korumalı mevduat uygulamasının ilk üç ayını geride bıraktık. Aralık sonunda bu yeni ürünü tercih edenler, ilk mevduat getirilerini geçen hafta almaya başladı. Uygulamanın başlamasından bu yana yüzde 27 civarında yükselen döviz kuru nedeniyle, mevduat sahiplerine faizin yanında kur artışı farkı ödemeleri yapıldı. Mevduat sahipleri açısından bakıldığında kur korumalı mevduat, TL’de değer kaybı beklentisi var ise elbette standart vadeli mevduata göre albenisi yüksek bir ürün. Nitekim dönem faizinin yanında kurdan kaynaklanan fark da hesaplara yatırılıyor. Bu yüzden ki; 500 milyar TL’yi aşan bir varlık bu ürüne yönelmiş durumda.
Ancak uygulamanın başladığı Aralık ile bugün arasında ciddi bir fark var. Yılın son günlerinde en güncel enflasyon verisi Kasım ayına aitti ve tüketici enflasyonu yüzde 21,3’tü. Bugünkü en güncel veri olan Şubat ayı tüketici enflasyonu yüzde 54,4. Aralık ayına göre fiyatlarda çok daha hızlı bir yükseliş var. Ancak kur korumalı mevduat, mudileri enflasyona karşı değil, kur artışına karşı koruyor. Başka ifadeyle, enflasyonda yükseliş devam ettikçe, KKM tercih edenler de enflasyona karşı kaybedecek. Yakın vadede enflasyonda gerileme bir yana, yükselişin devamı bekleniyor ve bu KKM’nin cazibesi için bir risk barındırıyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı önümüzdeki dönemde bu riski baskılamak istiyorsa, yeni araçlar geliştirmeli.
Savaş, PMI’yı 50’nin altına çekebilir
Bu haftanın en önemli gösterge Cuma sabahı açıklanacak olan Mart PMI endeksi. Son aylarda PMI, 50’ye yakın pozitif değerler alıyor. Endeksi oluşturan alt göstergelerde homojen bir hareket yok. Özellikle kimya ve hazır giyim sektörlerinde bir canlılık hakim. Diğer sektörler zayıf seyrediyor. Rusya-Ukrayna Savaşı nedeniyle bu iki ülkeye ihracatımızda ve ihracat siparişlerinde gerileme var. Bunun veriyi aşağı çekmesini bekleriz. Ne büyüklükte bir etki olduğunu Cuma sabahı öğreneceğiz.
İhracatta savaş etkisi
Cuma sabahı TÜİK, Şubat ayı dış ticaret verilerini açıklayacak. Geçici veriler Şubatta ihracatın yüzde 25,4, ithalatın yüzde 45,6 arttığına işaret etmişti. Cuma günü de benzer rakamlar gelecek. Savaşın ticaret üzerindeki etkisini ise Mart verilerinde göreceğiz. İki ülkeye toplam aylık ihracatımız 700 milyon dolar (Rusya 500, Ukrayna 200) civarında. Ukrayna’ya satışlar neredeyse durdu, Rusya pazarında ise yarı yarıya azalış olduğu yönünde bilgiler geliyor. Dolayısıyla aylık bazda 400-450 milyon dolar civarında bir azalma mümkün olabilir. Bu, ihracat artışını, azalışa çevirecek kadar büyük bir etki değil. Ancak, ihracat artışı açısından daha ılımlı bir dönem bizi bekliyor.