Yücel Uygun
DBA Consulting Eğitim ve Danışmanlık
“Satış mesleği zordur, fakat bazı özellikler konusunda kendilerini geliştiren meraklı çalışanlar, bu zorlu yolculuğu çok keyifli bir mücadeleye çevirebilirler.”
En zor mesleklerden biri olan satış, çalışanların bazı özellikler konusunda kendilerini geliştirmesi durumunda oldukça kolay/keyifli bir hale dönüşebilir. Satış gücü çalışanlarını ve yöneticilerini zirveye taşıyacak, mesleki bir ün kazandıracak olan bazı özellikler aşağıdaki gibidir:
- Pozitif enerji yayan
Satış gücü çalışanının en başta sahip olması gereken özelliklerden biridir. İlgili çalışanın girdiği satış görüşmelerinde karşı tarafı pozitif tutumuyla etkileyebilmesi gerekir. Günümüzde bazı satış gücü çalışanları, eğitim ve tutum eksikliği, duygu regülasyonunu yeterince yapamama, dürtü kontrolsüzlüğü, sıradanlık, duygu sığlığı vb. sebeplerden dolayı pozitif bir enerji yaymakta zorlanıyor.
- İçten davranan ve güven verici
Samimiyet ve dürüstlük, şüphesiz ki karşı tarafla doğru bağ kurmak ve insanları ikna etmek için olmazsa olmaz özelliklerdendir. Ayrıca bu iki konu, insanların en çok önem verdiği değerlerin başında geliyor. İnsanların yaşam tarzlarının, geçmişteki tutumlarının, beden dillerine ve konuşmalarına direkt olarak yansıdığını düşünürsek, bu konuda gerçekçi olanların satış mesleğinde sürdürülebilir başarı kazanması daha olasıdır. Ayrıca güven, insan motivasyonunda çok önemli bir yere sahiptir.
- Dinamik ve güler yüzlü
Satış, en dinamik mesleklerin başında geliyor. Bu dinamizme bir de güler yüz eklendiğinde, karşı taraf üzerinde bir iz bırakmak çok daha kolay oluyor. Bu sebepten, satış çalışanlarının içsel motivasyonlarına sürekli yatırım yapmaları, kilit kurallardan biri olmayı sürdürüyor. İçsel motivasyonu düşük, motivasyon konusunda sürekli dışa bağımlı çalışanların -kendilerini bu alanda geliştirmedikleri sürece- bu meslekte sürdürülebilir bir başarı yakalamaları çok zordur.
- Empati yeteneği kuvvetli
Empati, en insani özelliklerden biridir. Empati deyince aklıma Tolstoy’un sözü geliyor. “Acı çekiyorsa canlıdır, başkasının acısını hissediyorsa insandır.” Bazı insanlar doğuştan bu konuda biraz daha şanslı olsalar da, empati öğrenilebilen bir özelliktir. Empatiden yoksun bir satış görüşmesi çok eksiktir; sıradandır, yüzeyseldir, sığdır ve karşı taraf üzerinde olumlu bir etki oluşturamaz.
- Öz disiplin gücü yüksek
Satış gücü çalışanının disiplinli olmayı öğrenmesi, gelecekte daha özgür bir çalışma ortamı oluşturmasında kilit bir unsurdur. Öz disiplin konusunda kendisini geliştiremeyen çalışanlar, sürekli başkalarının yoğun bir denetimi altında çalışmalarını sürdürmeye devam edeceklerdir. Ve ortaya çıkan bu sonuç, ilgili çalışanın motivasyonunu önemli bir oranda düşürecektir.
- Hevesli ve coşku dolu
Yapılan işle ilgili hevesli olmak ve coşku düzeyi yüksek bir şekilde çalışmak, satış mesleğinin en önemli katalizörlerinden biridir. Çalışanın bu konuda kendisini sorgulaması, heves ve coşkudan uzak ise bu unsurları, çalışma sisteme nasıl dahil edebileceğini öğrenmesi gerekir.
- Prezantabl
Prezantabl bir tutum, ilk izlenimde ve iknanın psikolojisinde çok önemli bir yere sahiptir. Ve sürekli prezantabl olmak, heves, emek ve zaman gerektirir. Kendisini ve işini seven, her ikisine de özen gösteren ve müşterilerine karşı saygılı bir tutumu olan çalışanlar bu konuda daha başarılıdır. Prezantabl bir tutuma sahip olmayan bir çalışanın karşı tarafı etkileyebilmesi pek mümkün değildir.
- Sabırlı
Müşteriler çok farklıdır. Kimisi yavaş hareket eder ve konuşur, kimisi gergindir veya egoludur, bazısı hızlılık ister veya çok sabırsızdır vb. yüzlerce farklı yaklaşımı bu meslekte görmemiz mümkündür. Tüm bunları sabırla göğüsleyebilmek gerçekten kolay değildir. Bu sebepten çalışanların, duygusal ve sosyal zekâ gelişimlerine yatırım yapmaları gerekir.
- Sosyal ve duygusal zekâ sahibi
İyi haber; her iki zekâ türü de geliştirilebiliyor. Satış mesleğinin neredeyse her aşamasında, duygu yönetimi, karşı tarafı tanıma, etkin iletişim, empati, sosyallik vb. yaklaşımlar mevcuttur. Dolayısıyla bu zekâ türlerinin gelişmesine yatırım yapan çalışanların, en başarılı olanların arasına girmeleri çok muhtemeldir. Konu satış mesleği veya liderlikse, ‘duygusal ve sosyal zekâ’ en önemli kilit unsurların başında gelmektedir.
- Etkin bir iletişime sahip
Çalışanın -bazen ne kadar zor olsa da- bu konuda bir rol-model bulmasının önemi büyüktür. (Ben bu mesleğe profesyonel olarak ilk başladığım dönemlerde kendime rol-model olarak rahmetli hocam Doğan Cüceloğlu’nu almıştım. İyi ki de öyle yapmışım. Öğretilerinin çok faydasını gördüm.) Etkin bir iletişime sahip olmak, yine bu mesleğin kilit unsurlarından biridir. Çalışanın iletişim konusunda sürekli kendisini geliştirmesi, iz bırakan yaklaşımlar sergilemesi ve mesleki bir ün geliştirmesi açısından çok önemlidir.
- Yardımsever
Satış gücü çalışanlarını çeşitli konularda gruplara ayırmamız mümkündür; disiplinli, az disiplinli, empati özelliği olan veya olmayan, iradeli veya iradesiz vb. Tüm bunların yanında çalışanlar arasındaki en önemli farklardan biri, yardımsever olanlar veya olmayanlardır. Bazı çalışanlar, yaptıkları işi, müşterilerle ilgilenmeyi adeta bir angarya olarak görürken yardımsever olanlar, yaptıkları işte huzur bulurlar. İlk grup çalışanları mutsuzken, diğer gruptakiler belirgin bir şekilde huzurlu ve mutlulardır.
- Yılmazlık yaklaşımına sahip ve iyimser
Bu madde sona denk geldi (maddeler önem derecesine göre sıralanmamıştır) ama bu meslekte sürdürülebilir başarının belki de en önemli unsurlarından ikisidir; yılmazlık ve iyimserlik. Bu iki önemli özelliği kendisinde barındıran bir çalışanın iş yaşamında kolay kolay sırtı yere gelmeyecektir.