Normal hayata geçişle birlikte sorunlar da su yüzüne çıkıyor. Zira istihdam en büyük problem olarak karşımızda... Türkiye’nin en büyük 500 şirketinin sıralandığı Fortune 500 Türkiye araştırma sonuçlarına bakıyoruz; listesindeki şirketlerin, 2019’da 1 milyon 351 bin olan istihdam sağladığı kişi sayısı, geçen yıl, 1 milyon 278 bin kişiye düşmüş. 2015’ten bu yana istihdamda ilk kez düşüş kayda geçmiş.
BÜYÜME YAVAŞLADI
Türkiye’nin en büyük şirketlerine ait finansal veriler ekonomik görünümü de sergiliyor. Hatırlayın; 21 Mayıs’ta İSO 500 açıklanmış ve üretimden satışlar; 2020’de 1 trilyon 179 milyar TL ile %15,3 artmıştı. Ancak İSO 500’de sadece sanayi şirketlerinin var olduğunu hatırlatalım. Fortune 500’e ise finansal kurumlar ve holding şirketleri hariç, tüm sektörlerdekiler dâhil...
Fortune 500 listesine bakıldığında 500 şirketin satışlarında %6’lık büyüme görülüyor. Bu da son 10 yılda büyüme anlamında en düşük performansı gösterdikleri yıl olmuş. ÜFE ile arındırıldığında ise net satışları reel olarak %15,1 düşmüş.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Salgın sonrası hizmet sektörü aynı hızla toparlanabilir mi? Bir toparlanma yaşanacaktır. Ancak eski rakamlara ulaşılması biraz zaman alacak. Faiz ve kur artışı şirketlerin bilançolarına nasıl yansır? İster istemez maliyet artışlarını beraberinde getirecek.
not
HİZMET SEKTÖRÜ RADARIMIZDA OLSUN
Türkiye, hizmet sektörü üzerinden istihdam oluşturabilen bir ülke... Salgından en ağır hasar alan hizmet sektörünün toparlanma eğilimi istihdamın seyrini belirleyecek.
Ancak ekonominin açılmasıyla birlikte işten çıkarmalar başlayabilir. Bu da sıkıntılı bir sürece yol açabilir. Yeniden toparlanma? Elbette %5 ve üzeri büyümelerin en az 6-7 çeyrek sürmesiyle hissedilir olabilecek.