ABD, Kanada ve Avrupa ülkeleri, belirli Rus bankalarının uluslararası ödemeler ağı Swift sisteminden çıkarılması konusunda anlaşmaya vardı. Rusya'nın Ukrayna'ya saldırısı sonrasında gündeme gelen Swift yaptırımında somut adım atıldı. Bir bakıma savaş, finans boyutuna sıçramış oldu.
Swift nedir? Amaçları nelerdir?
Swift (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication), yani Dünya Bankalar Arası Finansal İletişim Topluluğu, 1973’te 15 ülkeden 239 bankanın katılımı ile kurulmuştur ve merkezi Belçika’dadır. Swift'in başlıca amaçları: 1-Finansal işlemleri standart hale getirmek ve kolaylaştırmak, 2-Maliyetleri düşürmek ve 3-İşlem risklerini azaltmak. Bu hedeflere ulaşmak için Swift’e 200’ü aşkın ülkedeki bankalar ve finans kurumları üye olmuştur.
Güvenlik çağındayız
1789'da Fransız ihtilali ile dünya yeni bir çağa girmişti; özgürlükler, güvenliğin önüne alınmıştı. 11 Eylül 2001'de ikiz kuleler saldırılarıyla yeniden güvenlik, özgürlüklerin önüne geçti. Rusya ve Çin, özgürlük konusunda zaten iddiasız idiler ve güvenlik; onların oyunu... Biz de bu ruh haline dâhiliz.
Avrupa? 27 ülke zaten bantla tutturulmuş gibi (Euro Birliği) en ufak sarsıntıda panikliyor. Eğer Varşova Paktı yeniden kurulursa (ki kurulacak) ve bu defa Çin de dahil olacak; o zaman ABD, vahşi bir jübile yapabilir. Bize gelince; önlem almazsak küresel söz hakkında geri plana düşeceğiz.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Nereye doğru gidiyoruz?
Swift ile Rusya durdurulabilir mi? Rusya'yı durduramayacak çünkü Amerika eski zihniyet, Rusya ve Çin ise yükselen zihniyet… Güç kaymasının önüne geçemeyecek Amerika... Belki biraz geciktirmeyi başarabilir.
Peki, Rusya Swift hamlesine karşı ne yapabilir?
Olan şudur; Swift sisteminin çok hızlı alternatifi gelişecek. Çin, Rusya ve Japonya hariç tüm Uzak Doğu, yeni para sistemi kuracak hızla... Bu da Petro-Dolar’ın sonu demektir. Rezerv parası elinden kayacak olan Amerika, hızla parçalanmaya gidebilir, Amerika Birleşik Şirketleri halini alabilir.
NOT
TÜRKİYE’NİN ATMASI GEREKEN ACİL ADIMLAR
Bize etkisi? Öncelikle turizmde rekor beklediğimiz bu yıl iki ülkeden gelecek turist sayısı düşecek. Savaşın sürmesi halinde kaybımız 10 milyar $’ı aşabilir.
Enerji faturamız? Zaten çok artmıştı. Doğalgazın tonu 100 $’dan 1000 $’a çıkmıştı, bu gidişler 2000 $’a varabilir. Petrol ise artık varili 100 $ üzerinde seyreder ve bu da cari fazla beklerken fazladan cari açık demektir bize…
Ne yapabiliriz? 10 yıl önce “sıfır sorun” diye yola çıkıp 5 yıla varmadan “sıfır komşu” sonucuna varmış dış politika anlayışımızı dönüştürmeli, girdiğimiz Orta-Doğu batağından çıkıp, Avrupa ile daha tutarlı ilişki kurmalı ve bu çatışmada taraf olmamalıyız.