TL’ye olan güvensizliğin zirve yaptığı bir haftayı geride bıraktık. Dövizin daha da yükseleceğine yönelik beklentiler ve küçük yatırımcıların da döviz alımları ile dolar/ TL 13,80’in üzerine çıktı. Çarşamba günü uzun süreden sonra ilk kez Merkez, piyasaya müdahale etti. Kur 12,30’lara kadar geriledikten hemen sonra, “faizlerin daha da düşebileceğine” yönelik açıklamalarla yeniden 13’ün, perşembe ise 13,50’nin üzerine çıktı. Cuma günü gelen 2. müdahaleye rağmen kurun yönünde değişim olmadı.
Bu haftaya bugün açıklanacak kasım ayı reel kur endeksi ile başlayacağız. Daha önce çok da önem verilmeyen reel efektif kur endeksi, TL’deki değer kaybı anormal düzeylere ulaştığı için son aylarda daha yakından izleniyor. 1994’ten itibaren açıklanan ve Ekim ayında 60,37’ye gerileyen endeks, şimdiye kadarki en düşük seviyesine indi. Kasımda daha düşük bir değer göreceğimiz kesin. Reel efektif kur endeksi, TL’nin diğer ülke para birimlerine karşı değerinin enflasyon etkileri düşüldükten sonra nasıl değiştiğini gösteriyor. Uzun dönemde endeksin 100 civarında değerler alması bekleniyor. Endeksin mevcut değeri, TL’nin dünya paralarına karşı enflasyon etkileri düşüldükten sonra bile yüzde 40 civarında değersiz olduğuna işaret ediyor.
İnşaat maliyet endeksi tırmanışta
Cuma günü ekim ayı inşaat maliyet endeksi açıklanacak. Eylül ayında inşaat maliyetleri geçen yıla göre yüzde 39,5 yükselmişti. 2015 başından bugüne dek inşaat maliyetleri üç katına ulaştı. TÜİK inşaat maliyetlerini malzeme ve işçilik maliyetleri olarak iki ana başlık altında hesaplayıp ilan ediyor. Eylülde malzeme maliyetlerinde artış yüzde 47,4, işçilik maliyetlerinde artış yüzde 22,3 olmuştu. İnşaat maliyet endeksi temmuzda yüzde 44,8 ile rekor bir artış göstermiş, Ağustos’ta artış hızı yüzde 42,1’e gerilemişti. Bu ay da güçlü bir artış göreceğiz.
İşsizlik, ekonomimizin en büyük sorunlarından biri fakat; işsizlik verileri eski cazibesinden biraz uzakta. Verilerin, detaylardaki açıklaması zor hareketler ve genel resimdeki belirsizlik nedeniyle artık eskisi kadar yakından takip edildiğini söylemek güç. Son verilere göre eylül ayında dar tanımlı (klasik) işsizlik oranı yüzde 11,5 düzeyinde iken, geniş tanımlı işsizlik oranı yüzde 21,9’da. Ekim normal şartlarda işsizlikte hafifçe yükselişin başladığı bir dönemdir. Bu defa nasıl olacağını cuma sabahı göreceğiz.