İZMİR iş dünyasının önde gelen isimlerinden Uğur Yüce, yaklaşık 20 yıl önce 23 arkadaşıyla bir araya gelerek İzmir için “Yeni Sinerjiler Enstitüsü” oluşumunu başlattı.
Bu oluşum sırasında İzmir’in sorunları, ihtiyaçları, bunların çözümüne dönük öneriler konuşuldu, tartışıldı. İzmir’i yönetenlere projeler de sunuldu. Bir süre sonra işin sadece fikir üretilerek yürümeyeceği anlaşıldı.
Aynı dönemde benzeri konular İzmir Ekonomik Koordinasyon Kurulu toplantılarında da gündeme geldi:
- İzmir iş dünyası olarak bir araya gelelim. Güçlerimizi birleştirerek Kemeraltı, Basmane ve Kadifekale’deki tarihi yapıları alıp ayağa kaldırıp satalım, kiraya verelim.
Bu formül benimsense de şu titizlikte birleşildi:
- Biz arsa spekülatörü değiliz. Dünyada Paris’ten Marsilya’ya Toronto’ya kadar benzeri projelerin iyi uygulandığı örnekleri görelim, ders çıkaralım, modelleri örnek alalım.
İncelemeler sonrası benimsenen görüş şu oldu:
- Dünyadaki iyi örneklerde kamu-özel sektör bir arada çalışılarak başarı sağlanmış.
Bunun için nasıl bir oluşumla yol alınacağı üzerinde duruldu:
- Kooperatif mi kuralım? Dernekle mi yetinelim? Şirket mi kuralım?
Derken Aralık 2012’de eş zamanlı olarak bir dernek ve şirketin kuruluşu gerçekleşti:
Uğur Yüce’nin ön sıralarda yer aldığı kurucular, TARKEM’i şöyle konumlandırdı:
TARKEM’in ortaklık yapısı zamanla şöyle oturdu:
Portföy yönetim şirketi Re-Pie Yönetim Kurulu Başkanı Emre Çamlıbel’in davetiyle geçen hafta bir grup meslektaşımla İzmir’e gittik, TARKEM Genel Müdürü Sergenç İneler ve ekibiyle buluştuk. Kemeraltı’nda tura çıktık, TARKEM’in canlandırdığı bazı tarihi yapıları gezdik.
Sergenç İneler, önce TARKEM’in kuruluş öyküsünü anlatıp sürdürdü:
- TARKEM, 35 milyon lira sermaye ile yola çıkmış. İlk 5 yıl planlama yapılmış. Kemeraltı, Basmane ve Kadifekale’yi kapsayan 252 hektar alandaki tarihi varlıklarla ilgileniyor. Bölgenin “old town” konseptiyle canlandırılması hedefleniyor.
TARKEM’in üstlendiği bir göreve de işaret etti:
- TARKEM ayrıca “İzmir Tarihi Liman Kenti”nin Alan Yönetim Planı ve UNESCO Dünya Mirası Listesi adaylık dosyasının hazırlanması konusunda Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yetkilendirildi. Abdülaziz Ediz, Bakanlık tarafından UNESCO Alan Başkanı olarak atandı.
Ardından işin finansman yönüne dikkat çekti:
- TARKEM, kendi sermayesi ile bölgedeki bazı yapıları satın alıp ayağa kaldırdı. Ancak, hep ortaklarından kaynak toplayarak bu projenin hızlı yol almasının mümkün olmadığı görüldü. Bunun üzerine 20 dolayında portföy yönetim şirketi ile görüştük.
Bu görüşmeler sırasında yollarının Re-Pie ile kesiştiğini bildirdi:
- TARKEM liderliğinde Re-Pie Portföy Yönetim Şirketi işbirliği ile “İzmir Tarihi Kemeraltı Gayrimenkul Yatırım Fonu”kuruldu. Fona katılım birim payı 1000 lira, asgari işlem limiti 50 bin lira olarak belirlendi.
“İzmir Tarihi Kemeraltı Gayrimenkul Yatırım Fonu”nun stratejisinin altını çizdi:
- Bölgesel dönüşüm stratejisi kapsamında, tarihi Kemeraltı bölgesinde değer artışı kazancı, alım satım kârı veya kira geliri elde etmek amacıyla gayrimenkul yatırımları yapmak.
Re-Pie Portföy Yönetimi Kurucu Ortağı ve Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Emre Çamlıbel, fonu şöyle tanımladı:
- “İzmir Tarihi Kemeraltı Gayrimenkul Yatırım Fonu” bir “etki yatırımı”dır. Etki yatırımı ile finansal getirinin yanısıra ölçülebilir pozitif sosyal, ekonomik veya çevresel etkisi elde etmek hedeflenir.
Fonla hedeflenen büyüklükleri sorduk, Sergenç İneler şu yanıtı verdi:
- Başkanımız Tunç Soyer, fonun tanıtım toplantısında 1 milyar dolarlık bir hedef koydu. 252 hektarlık alanın ayağa kaldırılması 1 milyar dolarlık bir mesele.
3 haftada 15 milyon lira toplayan “İzmir Tarihi Kemeraltı Gayrimenkul Yatırım Fonu”, projenin hızlanmasını tetikleyecek gibi görünüyor…
TARKEM Genel Müdürü Sergenç İneler, İzmir’in 5 bin 700 tescilli tarihi eserle bu açıdan Türkiye ikincisi konumunda olduğunu belirtti:
- Söz konusu eserlerin 3 bini Kemeraltı, Kadifekale ve Basmane bölgesinde. Camiler, kiliseler, sinagoglar… Burada 500 yıllık sinagoglar var. 11 sinagogun 9’u duvar komşusu.
Bölgedeki esnafın faaliyet alanı zenginliğine işaret etti:
- Burada 126 çeşit zanaat var… Günde 200 bin insan Kemeraltı’nda yürüyor. 10 bini aşkın esnaf burada faaliyet gösteriyor.
TARKEM Genel Müdürü Sergenç İneler, proje üzerinde çalışılmaya başlandığı ilk dönemlerde “Tarihi Kemeraltı” projesinin tamamlanma süresinin en az 25 yıl gibi öngörüldüğünü vurguladı:
- “İzmir Tarihi Kemeraltı Gayrimenkul Yatırım Fonu” süreyi 10 yıla, belki biraz daha altına indirebilir gibi görünüyor…
Ardından ekledi:
- Bu fonla birlikte yüzyıllardır Doğu ve Batı'yı buluşturan Kemeraltı ve çevresinin hızlı bir şekilde eski günlerdeki canlılığına kavuşmasına yönelik bir fırsat yaratmak için de çalışacağız.
TARKEM’in gayrimenkul projeleriyle ilgili şu özet bilgiyi paylaştı:
RE-PİE Portföy Yönetimi Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Emre Çamlıbel, “İzmir Tarihi Kemeraltı Gayrimenul Yatırım Fonu”nun iki işlevine dikkat çekti:
- Fon, yatırımcılarına hem önemli bir kazanç vadediyor hem de İzmir Tarihi Kent Merkezi gibi kültürel bir mirasın hak ettiği değeri görmesi için katkı sağlamaya destek imkanı veriyor.
Fonun ilk adımını TARKEM’in dönüştürdüğü “Mavi Kortejo”yu alarak attığını bildirdi:
- Fon, sadece TARKEM’in ihya ettiklerini almakla kalmayacak, kendisi de alıp ihya edecek.
Fona yatırım yapanların nakde dönüşünün nasıl olacağını sorduk, anlattı:
- İlk 2 yıl itfasız dönem olacak. Sonra itfa yapılacak. Fon gerektiğinde edindiği gayrimenkullerden birini satıp itfayı gerçekleştirebilecek. Ayrıca fon payları Borsa İstanbul’a kote, isteyen orada da kendi payını satabilecek.