Promosyon sektörümüz 5 milyar doları aştı, Avrupa bize dönüyor

Sadi ÖZDEMİR EKONOMİDE SAĞDUYU

Promosyon denilince genellikle, ‘bedava ve ıvır zıvır ürünler’ aklımıza gelir ama durum hiç de öyle değil. Detayda, sanayinin çarklarını hızlandıran, ticaretin cirolarını yükselten neredeyse bütün ürünleri kapsayan bileşke bir sektörle karşılaşırız. Öyle ki kırtasiye, elektronikten metale, kağıda, tekstilden, deriye, plastik sanayinden seramik sanayine kadar bütün üretimlerde hiç yabana atılmayacak kadar çarkları hızlandıran bir etkisi vardır ‘promosyon’ sektörünün. Promosyon Ürünleri İmalatçıları ve Satıcıları Derneği (PROMOTÜRK) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Yücetürk, koltuğuna oturalı 9 ay oldu. Gençlik enerjisi ile sektörün yıllardır çözüm bekleyen sorunlarına neşter vurdu. Dernek 28 yaşında ama son 3 ayda kuruma katılan sektör oyuncularının sayısı 350’ye ulaştı. Kendisine soruyorum: “Sektörün dünya ve Türkiye ciroları yaklaşık ne kadar? Türkiye pazarı promosyonda ithalata ne kadar bağımlı?” Yanıtı şöyle oluyor: “Türkiye promosyon pazarı yüzde 80 ithaldi ama bu oran hızla düşüyor. İthalat da genellikle Çin’den yapılırdı. Türkiye promosyon pazarı 5 milyar Euro’luk bir büyüklüğe ulaşmış görünüyor. Şimdi Avrupa da ABD de Türkiye’den tedarike yöneliyor. Biz de bu fırsatı değerlendirmek için organize oluyoruz. Çünkü, ABD’de şirketler yılda yaklaşık 25 milyar dolarlık promosyon satın alması yapıyor. Avrupa’da da bu rakam 20 milyar Euro’yu aşıyor. Türkiye ekonomisine büyük katkı sağlayan promosyon sektöründeki yüzlerce üretici Küçük ve Orta Boy İşletme’miz (KOBİ) şu anda siparişlerini yetiştirmek için üç vardiya halinde çalışıyor. Çünkü pandemi ve savaş Avrupa ve ABD için küresel ticarette kalıcı değişimlere neden oldu. Türkiye öne çıktı. Bu yoğunluğun en azından 2023 yılına kadar tam kapasite üç vardiya düzeninde devam edeceğini anlıyoruz. Bu sözlerimiz hamaset değil. Son dönemde Çinli bazı üreticilerin de Türkiye’de ortak yatırımlara gelmeye başladığını ve bazı üyelerimizle ortaklık kurduğunu görüyoruz. Onlar da Avrupa ile mesafeyi Türkiye’de üretimle aşmayı planlıyor.”

Neden Türkiye’ye yöneldiler ve yeni bir ivmelenme varsa sektörün ciro ve ihracat hedefl eri nedir? Başkan Yücetürk’ün bu soruya yanıtı da net: “Coğrafi konumumuz ve ulaşım lojistik imkânlarımızın tarihi değeri tam ortaya çıktı. Hava, deniz, kara ulaşım ağları yabancı satın almacılar için büyük rahatlık sunuyor. Türkiye’nin sanayide ulaştığı kaliteli üretim seviyesi ülkemizin eskiden kalmış ‘taklit ve imitasyon’ algısını düzeltti. Üretim kapasitelimiz de hiç fena değil. İşçilik kalitemizde çok iyi noktada ve özellikle Avrupa’ya ‘erken teslim’ imkânı bize büyük avantaj sağlıyor. Şu anda sektörün yıllık ihracatı 250- 300 milyon dolar arasında seyrediyor. Hedefimiz, promosyon ürünleri sektöründe pazarımızı 500 milyar liralık bir güce, ihracatı ise iki yılda 1 milyar dolara, sonra da 5 milyar doların üzerine çıkarmak.”

Tek fuarda birleştik ihracat eğitimlerine başladık

Promotürk Başkanı Mehmet Yücetürk, sektörün sivil toplum örgütü olarak önce ‘yılda iki tane yapılan’ fuarları birleştirdiklerini söylüyor. Yücetürk şu bilgileri aktarıyor: “Promosyon Show ve Promotürk fuarlarımız vardı. Sky Fuarcılık’tan diğer fuarı satın aldık ve ikisini birleştirdik. Bedeli için de ilk fuarın stant satışlarıyla bir ödeme planı yaptık. 28 Eylül-1 Ekim tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde 120 firmamızın katılımı ile Promosyon Show İstanbul fuarımızı yapacağız. Şu anda sadece Avrupa’da sektörümüzle ilgili 5 fuar düzenleniyor. Sektörde dünyanın en büyük fuarı olan PSI Düsseldorf’un CEO’su Michael Freter emekli oldu ki biz bu fuarın en büyük ülke katılımcısıyız. Kendisinin, çok güçlü bir ‘küresel promosyon network’ü var. Kurumsal bir yapı da oluşturdu ve biz de dernek olarak bu yapıya üye olduk. Freter, Eylül ayındaki fuarımızdan 3 gün önce İstanbul’a gelecek, burada büyük bir organizasyon gerçekleştireceğiz. Sektörün ihracatını artırmak için de eğitimlere başladık. Derneğimizin daha da güçlenmesi için ülke genelinde iller bazında toplantılarımızı yapıyoruz. Sektörümüz tarihi bir fırsat yakaladı biz de bunu iyi değerlendirmek istiyoruz. Bu nedenle ‘promosyon lisans projesi’ geliştirdik ki üyelerimizin küresel standartları olsun ve işleri için referans sağlasın. Etik kuralların ve şeffaflığın her zaman kötü rekabeti önleyeceğine inanıyoruz.”

İkinci fabrikayı Adıyaman’da açtık, yılda 20 milyon şapka üreteceğiz

Promotürk Başkanı Mehmet Yücetürk’ün promosyon sektöründe kendi iş konusunu merak ediyorum. Promosyonu konuşurken bir anda sanayi konuşmaya başlıyoruz. Çünkü Yücetürk’ün aile şirketi Zirve Şapka, kendi alanında dünya çapında çok güçlü bir üretici konumuna gelmiş. Biraz tevazu, biraz da şakayla “Ortadoğu ve Balkanların en büyük şapka üreticisi olduk” diyor ve şu bilgileri aktarıyor: “Fabrikamız Giresun’da. Şimdi teşviklerden yararlanarak memleketimiz Adıyaman’da 10 bin metrekare kapalı alana sahip yeni bir fabrika kurduk. Giresun’da 400 kişi çalışıyor, yeni fabrikamızda da 400 kişi çalışacak. Yıllık şapka üretim kapasitemiz 10 milyondu şimdi 20 milyon adete yükselttik. Adıyaman fabrikamız sadece ihracata çalışacak. Küresel şirketlerin promosyon ürünleri tedarikçisi oluyoruz. Coca-Cola’dan LCWaikiki’ye, Mavi’den, Trabzonspor’a kadar birçok şirketin ve kamu kurumlarımızın (polis, asker) ihtiyacına göre şapkalarını biz yapıyoruz. Şirketler ve kurumlar için şapka, ‘yürüyen’ tabeladır. Mesela 29 Mayıs İstanbul’un Fethi kutlamaları için 1 ayda 400 bin şapka tedarik ettik.”

Tüm yazılarını göster