ERDEMİR ve İsdemir’deki Yönetim Kurulu Başkanlığı görevinden 2017 yılı başlarında ayrıldıktan sonra “tam zamanlı” çalışmama kararı alan Ali Pandır, şu planı yaptı:
- Artık yarı emekli gibi çalışayım. Yatırımlarımı yöneteyim, hobilerimle uğraşayım.
Derken 2021 yılı başlarında sürpriz bir teklifle karşılaştı:
- Tekfen Holding Grup Şirketleri Başkanı…
Tekfen Holding’te bu görevin ilk kez grup şirketleri dışından bir yöneticiye teklif edildiğini dikkate aldı:
- Aynı dönemde Tekfen Holding Yönetim Kurulu Başkanlığına da ilk kez kurucu ailelerin dışından bir isim (Zekeriya Yıldırım) seçildi. Bu, kurumsallaşma yolunda atılan önemli bir adımdı.
Tekfen’in inşaat, yurt dışı müteahhitlikteki gücünü biliyordu. Grubun başına geçince Tekfen’in örneğin mühendislik tarafını daha iyi tanıdı:
- Tekfen Mühendislik, 600 kişilik bir grup. Başlıca işi taahhüt şirketini desteklemek. Ancak, artık yüzde 25 Tekfen’e, yüzde 75 grup dışına çalışıyor. Örneğin, Tüpraş gibi şirketlere hizmet veriyor.
Tekfen Mühendislik’in 1915 Çanakkale Köprüsü’ndeki rolüne baktı:
- Tekfen Mühendislik, çok üst seviyede mühendislik gerektiren 1915 Çanakkale Köprüsü’nde müşavirlik hizmeti verdi. Bu proje, uluslararası tanınırlığını büyük ölçüde artırdı. Dünyadaki mega projelerde tek başına yeterlilik almasının önü açıldı.
Yerli helikopterin motorunu test eden rüzgar tünelinde de Tekfen Mühendislik imzası olduğunu gördü, şöyle düşündü:
- Türk müteahhitliği bugüne kadar ucuz işgücü ile büyüdü. Oysa taahhüt işlerinin en çok para kazandıran tarafı beyin gücünü satmak. Mühendislik ile gidince katma değeri yüksek oluyor.
Buluşmaya giderken 2012 yılı Kasım ayını anımsadım. Tekfen İnşaat’ın iki önemli ismi Osman Birgili ve Levent Kafkaslı ile Bakü’ye gitmiş, Azerbaycan devlet petrol şirketi Socar’la ortak oldukları Azfen’in petrol platformu inşaatının gerçekleştiği şantiyeyi gezmiştik.
Pandır’a Tekfen’in yüzde 40 hissedar olduğu Azfen’in petrol platformları inşaat işlerinin son durumunu sordum, anlattı:
- Azfen en son 2019 yılında Hazar Denizi’nde BP Exploration tarafından geliştirilen Çırak-Güneşli Petrol Havzası yatırımı kapsamında yeni bir sondaj-üretim platformunun yapım ve montajını üstlendi. Platformun Nisan 2023’te denize indirilmesi planlanıyor.
Bunun Azfen’in yapımını üztlendiği 6’ncı platform olduğunu belirtti:
- Bu platform delme modülü, hizmet ve yaşam ünitelerinden oluşuyor ve tam 16 bin 936 ton. Azfen’in bugüne kadar yapımına imza attığı 6’ncı platform olacak. 6 platformun toplam bedeli 2.5 milyar doları buluyor.
Tekfen’in Bakü’de Socar binasını, Ekonomi Bakanlığı binasını yaptığını, Azerbaycan Merkez Bankası binası inşaatını sürdürdüğünü kaydedip Kazakistan’a uzandı:
- Kazakistan’da 2002’de kurulan “Gate” adlı şirketimiz var. 2018 yılından bu yana Tekfen İnşaat’ın yüzde 100 pay sahipliğinde birçok önemli projeyi hayata geçirdi. TengizChevroil tarafından yürütülen “Gelecek Gelişim Projesi” hamlesinde iki projede görev aldı.
2019 yılında devreye alınan Atyrau Boru fabrikasına dikkat çekti:
- Bu fabrikada bölgenin ihtiyacına göre tüm boru imalat işlerini yapma olanağımız var.
Kazakistan’da gerçekleştirilen işlerin toplamını hesapladı:
- Kazakistan’da bugüne kadar Gama’nın payı dahil 2.3 milyar dolarlık iş yaptık. (Tekfen payı 1.6 milyar dolar)
Tekfen İnşaat, petrol platformu gibi projelerde uzmanlaşarak müteahhitlikte fark yaratan işlere imza attı…
Tekfen Mühendislik, 600 kişilik “mühendis ordusu”yla grubu daha fazla “beyin gücü” satacak noktaya taşır mı?
TEKFEN Holding Grup Şirketler Başkanı Ali Pandır’a Yönetim Kurulu Üyesi Sinan Uzan’ın yönettiği Tekfen Ventures’ı sordum:
- Tekfen Ventures, 50 milyon dolarlık bir fon ile ABD’de start-up arayışına çıkmıştı. Tekfen Ventures bugüne kadar neler yaptı? Yatırım büyüklüğü hangi düzeye ulaştı?
Tekfen Ventures’ın bugüne kadar ABD’deki start-up’lara 47 milyon dolarlık yatırım yaptığını belirtip sürdürdü:
- Tekfen Ventures, merkezi New York’ta olan ve Yönetim Kurulu Üyemiz Sinan Bey tarafından yönetilen çok başarılı bir şirket. Bugüne kadar 14 start-up’a yatırım yaptı. Yatırımlarının değerlemesi 80 milyon doları buldu.
Start-up seçimleriyle ilgili şu bilgiyi paylaştı:
- Kendi faaliyet alanlarımızda inşaat ve tarımla ilgili start-up’lar seçiliyor. Bu konuya stratejik bakıyoruz.
TEKFEN Holding Grup Şirketleri Başkanı Ali Pandır, Tekfen İmalat üzerinde durdu:
- Müşteri portföyünde grup şirketlerinin yanı sıra uluslararası müteahhitlik firmaları, rafineriler, petrokimya ve gübre tesisleri, LPG depolama ve dağıtım şirketleri var. Bu şirketimiz basınçlı kaplar ve ısı eşanjörleri yapıyor.
Tekfen İmalat’ın fabrikasının Derince’de olduğunu kaydetti:
- Şirketimiz ihracat portföyüne ABD, Fransa, İngiltere, Belçika ve son olarak da Avustralya’yı ekledi. Fabrikayı başka bir yere taşımayı düşünüyoruz ama limana yakın olması gerekiyor.
Şirketin cirosunun 20 milyon dolar dolayında olduğunu bildirip ekledi:
- Burada büyüme potansiyeli çok.
Adana Ceyhan’daki Çelik Yapı’ya değindi:
- Ceyhan Çelik Yapı’da son yıllarda daha çok tercih edilen modüler üretim öne çıkıyor. Rafineri ya da açık deniz platformu gibi sahada üretilmesi güç yapıların parçaları lego gibi fabrikada imal ediliyor. Sonra da yerinde montaj yapılıyor.
ALİ Pandır, Tekfen Holding çatısı altındaki Toros Gübre’ye işaret etti:
- Yükselen enerji ve emtia fiyatları, tedarikte yaşanan aksaklıklar dünyada geniş tabanlı enflasyona yol açtı. Gübrede de fiyatların yükselmesi üzerine ihracat kısıtlandı. Oluşan baskıyla fiyatlar düştü ama tüketim de düştü. Türkiye’de gübre tüketimi yüzde 25 azaldı.
Gübre fabrikalarında kapasite kullanımının yüzde 65’e gerilediğini belirtti:
- İhracat için çaba harcıyoruz. Kısıtlama öncesi Türkiye’nin gübre ihracatı 400-450 bin tondu. 300 bin tona indi. Kapasite varken ihracatta kısıtlamayı sürdürmek biraz ters.
Organomineral gübreye girdiklerini vurguladı:
- Organik ve organomineral gübre üretimini Ceyhan’daki tesise ek olarak 2019’da bünyemize katılan Toros Gönen Yenilenebilir Enerji A.Ş. ile 2020’de kurulan Toros Merak Yenilenebilir Enerji A.Ş. tesislerinde gerçekleştiriyoruz.