Soner ALTAŞ
Anonim şirketin ortakları, kanuna, esas sözleşme hükümlerine ve dürüstlük kuralına aykırı olan genel kurul kararları aleyhine, şirket merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinde iptal davası açabilirler. İptal davasının, genel kurul kararının alındığı tarihten itibaren üç ay içinde açılması gerekir. Üç aylık süre, hak düşürücü süredir. Uygulamada bazı anonim şirket ortakları, genel kurul gündeminin müzakeresi öncesinde öneriye muhalefet etmekte ve gündemin görüşülmesine geçildiğinde ise red oyu verip genel kurul toplantısı sonrasında iptal davası açmaktadır.
Oysa, ortağın, genel kurul kararının iptalini talep edebilmesi için, genel kurul toplantısına katılıp karara red oyu kullanarak muhalif kalması ve muhalefetini toplantı tutanağına geçirmesi gerekir. Nitekim, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi de, anonim şirkette genel kurul kararlarına karşı iptal davası açılabilmesi için; iptali istenen karara olumsuz oy vermenin dışında muhalefet şerhinin de tutanağa geçirilmesi gerektiğine hükmetmiştir. Ortağın, iptali istenen genel kural kararlarına olumsuz oy vermiş olmasına rağmen, karara muhalif kaldığına ilişkin gerekçelerini tutanağa geçirmemesi halinde, dava şartı yokluğu nedeniyle iptal davasının reddine karar verilir.
Bu durumda, genel kurul kararına ilişkin muhalefetin, kararın oylaması öncesinde mi sonrasında mı yapılacağı hususu gündeme gelecektir. Türk Ticaret Kanunu’nun 446’ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sadece “toplantıda hazır bulunup da karara olumsuz oy veren ve bu muhalefetini tutanağa geçirten” hükmüne yer verilmiş olup, anılan bentte muhalefetin oydan önce mi sonra mı olacağına dair bir açıklık bulunmamaktadır. Buradan, karara red oyu veren pay sahibinin muhalefetini genel kurul toplantı tutanağına geçirmesinin yeterli olduğu, muhalefetin oylamadan önce mi yoksa sonra mı yapıldığının bir öneminin olmadığı yorumuna ulaşılmaktadır.
Oysa, Yargıtay 11. Hukuk Dairesi’nin bu konudaki yerleşik içtihadı; genel kuruldaki oylama öncesinde yapılan görüşme sırasında bir öneriye karşı olunduğunun belirtilmesinin veya ret oyu kullanılmasının alınan karara muhalif olunduğu anlamını taşımadığı, diğer bir ifadeyle oylama öncesi peşin muhalefetin olmayacağı yönündedir. Bu yönüyle, genel kurul toplantısında asaleten yahut temsilci vasıtasıyla hazır bulunan ortağın genel kurul kararı aleyhine iptal davası açabilmesi için, kendisinin yahut temsilcisinin genel kurul kararına oylama esnasında muhalif kalıp red oyu vermiş olması ve muhalefetini toplantı tutanağına geçirmesi gerekir.