Evliya Çelebi, 347 yıl önce “kimyonlu ve baharatlı et sucuğu” ve “sığır pastırması” hiçbir yerde bulunmaz diyerek Kayseri’nin o tarihte de sucuk ve pastırmada birinci oluşunu tescillemişti. Hatta sucuk ve pastırma Osmanlı payitahtına hediye olarak gönderilirken, bugünlerde yanına yaklaşılmıyor. Devlet erkânına, ileri gelenlere, yurtdışına Kayseri’den paket, paket pastırma ve sucuk artık gitmez oldu…
Pastırmanın tarihi yaklaşık bin 500 yıl öncesine kadar dayanıyor. Kaynaklara göre, Orta Asya'da sefere çıkan Türkler, yanlarına aldıkları tuzlanmış etleri, atların eyerinin altında veya bacaklarıyla sıkıştırarak, uzun süre bozulmadan koruyabiliyorlardı. Türklerin göçü ile Orta Asya'dan Anadolu'ya gelerek kendisine anavatan olarak Kayseri'yi seçen pastırmayı, şimdilerde kentte oturanlar bile vitrinden seyrediyor. Ya da hafta sonları kahvaltı için tadımlık alıyor.
Pastırma yerli ve milli değil mi? bu zamlarda neyin nesi, diyenlerinizi duyar gibi oluyorum amma velakin, besiciliğin temel maddesi yem. Yem, son yıllarda ithal girdiye dönüşünce, et maliyetleri, hele hele Kayseri sucuk ve pastırmasında bolca kullanılan ve diğer illerde yapılan bu ürünlerden kendisini ayıran, neredeyse tamamı ithal edilen “Avcar” diye adlandırılan baharat da aldı başını gidiyor. Arkasından yetişmek ne mümkün?
Evliya Çelebi’nin seyahatnamesinde “Lahm-ı kadit namı ile şöhret bulan kimyonlu sığır pastırması ve miskli et sucuğu hiçbir yerde yok. İstanbul’a hediye olarak gider” diye övdüğü Kayseri pastırması, kur zammından sonra bu günlerde kilosu 250-325 lira arasında, sucuk 120-150 arasında, kasaplarda yapılan sucukiçi ise 110 liradan satılıyor. Pastırma ve sucuktaki bu artışı konuştuğumuz Kayseri Ticaret Borsası Başkanı Recep Bağlamış, üreticinin bir kilo karkas eti 60 liradan aldığını, önümüzdeki günlerde bu fiyatın 85 liraya yükseleceğini öngördüklerini belirtiyor. Bağlamış, “İnanın şu anda et ürünleriyle uğraşan üyelerimiz zararda. Ete gelen zam, yemden kaynaklı. 50 kiloluk bir torba besi yemi 2021’in ilk aylarında 110 iken, şimdilerde 230 lira. Baharat desen, toz biber dışında tamamı nerdeyse ithal ve dövizden dolayı yüzde 150 zamlandı” diye yakınıyor. Bağlamış, o nedenle pastırma ve sucuk satışlarının fren yaptığını, her yılbaşı öncesi şirketlerin ve Kayserili vatandaşların yakınlarına hediye olarak sucuk-pastırma gönderme alışkanlığının şimdilerde duraksadığının altını çiziyor.
Söz Kayseri ekonomisinden, sucuğundan, pastırmasından açılmışken, Kayserililer perşembe günü kenti ziyaret ederek, yılan hikâyesine dönen Yüksek Hızlı Tren (YHT) konusunda açıklama yapacağını duyuran, Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Adil Karaismailoğlu’nun yolunu gözlüyor. Anadolu’da adettir, “Gelen misafirin çıkısına, getirdiği hediyeye bakılır.” Bakalım sayın bakan, bir süre önce kaybettiğimiz Kayseri Gazeteciler Cemiyeti Başkanı merhum Veli Altınkaya’nın “Binmeden ölürsem, gözüm açık gider” diye bize vasiyet ettiği YHT konusunda net, anlaşılabilir ve yapılabilir bir açıklama yapabilecek mi? Takipçisiyiz…