Geçtiğimiz günlerde GameStop (GME) adlı hissede yaşananları mutlaka çeşitli kaynaklardan okumuş/ dinlemiş olmalısınız. Romantik anlatımlarda küçük yatırımcı büyük oyunculara bir ders verirken daha heyecanlı kesimler piyasalarda anarşiden vs bahsetti. Öncelikle bu hareketi tetikleyen yapı yani redditteki WSB grubunun homojen bir küçük yatırımcı ekibi olduğunu söylemek zor. İçinde gerçekten Wall Street’te çalışanlar da var. Ancak bu grubun “doğru” bir tespit yaptığı kesin. Hedge fonların GME hisselerinde dolaşımda bulunandan daha fazla oranda açığa satmış olması makul bir değerlemeyi normalleştirme stratejisi olarak kabul edilemez.
2008 krizinden önce finansal kurumlar çıplak yani ellerinde bono olmadan CDS satarak ülkelerin tahvil piyasalarını manipüle ediyor ve hatta bazı ülkeleri iflasa yönlendiriyordu. Yani Wall Street bu konuda iyi bir üne zaten sahip değil. WSB grubu hisse alımına giriştiğinde hem açığa satanları hem de option yazanları zor duruma bırakarak alıma mecbur bıraktı. Ancak alımları sadece küçük yatırımcıların yaptığı doğru değil. İşlem, hacim ve likidite analizlerini yaptığınızda diğer fonların ve algoritmaların WSB grubunun yarattığı hareketi desteklediğini ve ardından önünden koştuğunu net bir şekilde görebiliyorsunuz. Bu nedenle romantiklerin isyan tespiti kısmen doğru olsa da Wall Street’in bizzat kendisinden destek gördükleri inkar edilemez.
Öte yandan adı sık geçen bir fonun varlıklarının yüzde 53’ünü kaybettiği açıklandı. Fonun stratejisini eleştirmek bana düşmez ancak ilginç olan risk yönetiminin nasıl bu kadar sorumsuz olabildiği. VAR veya başka bir modelle kullanılmış olsun bir iki hisseye bu kadar ciddi ağırlık verilmesi ve neticede yüzde 53’lük bir daralma yaşanması fonun zayıflıkları üzerinde fazla düşünülmediğini gösteriyor.
Öte yandan bir anda büyük bir misyon yüklenen aynı grubun gümüşte yapmaya çalıştığı spekülasyonun başarısız olduğunu da gördük. Ufak bir senedi yukarı götürmek madenciler başta olmak üzere hedge satışlarının yoğun olduğu, diğer emtialarla korelasyon içinde bulunan, fiziki teslimat miktarı sınırlandırılmış, marginları bir borsa tarafından belirlenen vs bir değerli metali hareket ettirmekten çok daha basit bir işlem.
Gümüşün yukarı hareketi reel faizlerin seyrine ve yeşil ekonomiye geçişte oluşacak talebe bağlı olacak. Artık anlaşılmıştır ki değerli metaller Fed veya bir başka merkez bankasının bilanço büyüklüğü ile değil varlık alımlarının reel faizler üzerinde etkisi ile hareket ediyor. Bu nedenle altın da gümüş de 2011 zirvelerinin altında ama Fed’in bilançosu 2011’in iki katı, hakeza ECB ve BOJ’un.
Tüm bunlar olup biterken piyasaların çobanı veya belli konularda, örneğin açığa satış, düzenleyicisi olması gereken Fed ise sessizliğini koruyor. Sıfır faizler ve likiditeye erişimin spekülasyonu desteklediği ve değerlemeleri anlamsız yerlere çıkarttığı artık bir sır değil. Ekonominin toparlanmasını beklerken spekülasyonun azgınlaşmasına izin vermek ileride ekonomiye yeni sorunlar yaşatacak.
Nitekim Biden hükümetinin GDP’nin yüzde 9’una denk düşen canlandırma paketi de olması gerekenden çok daha agresif bir plan ve kabul edilirse yan etkileri uzun süre hissedilebilir.