Kemal Oktar
Yeni yıla girmeye hazırlandığımız bu günlerde en çok konuşulan konulardan biri 2024 yılında vergi ve cezalara gelecek artışlar. 2023 yılında uygulanan birçok vergi ve cezalarda %58,46 olarak belirlenen yeniden değerleme oranında artışlar yaşanacak. Öte yandan Cumhurbaşkanı’nın, çoğu vergiler gibi ÖTV kapsamına giren mallarda uygulanan vergileri de artırma yetkisi bulunmakta. Nitekim ÖTV’ye ilişkin ilk değişiklik 28 Aralık 2023 tarihli Resmî Gazetede yayımlanan 8001 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile yapıldı. Bu Karar ile sigaralar ve diğer bazı tütün mamullerinde uygulanan ÖTV oranları 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere %63’den %57’ye indirildi, maktu ve asgari maktu vergilerde ise artış yapıldı.
Ancak biz burada, Cumhurbaşkanı’nca veya Hazine ve Maliye Bakanlığı’nca herhangi bir düzenleme yapılmaksızın ÖTV tutarlarında meydana gelecek otomatik artışlardan bahsetmek istiyoruz. ÖTV kapsamına giren mallardan; akaryakıt, doğalgaz, LPG, madeni yağ, solvent, tiner gibi petrol ürünleri ile alkollü içecekler ve tütün mamullerinde uygulanmakta olan maktu vergi tutarları, herhangi bir düzenleme olmaksızın TUİK tarafından (bir erteleme öngörülmez ise) 3 Ocak 2024 tarihinde açıklanacak olan altı aylık ÜFE oranında artacak.
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 12. maddesinin 3. fıkrasında, kanuna ekli (III) sayılı listede yer alan tütün mamulleri ve alkollü içecekler için uygulanmakta olan maktu vergi ve asgari maktu vergi tutarlarının, her yılın ocak ve temmuz aylarında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen üretici fiyat endeksinde son altı ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılacağı hükme bağlanmış.
Aynı maddeye 5. fıkra olarak, Kanuna ekli (I) sayılı listede yer alan akaryakıtlar, doğalgaz, LPG, madeni yağlar, tiner, solvent gibi ürünlerde uygulanan maktu vergi tutarlarının, her yıl ocak ve temmuz aylarında, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksinde son altı ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılacağına dair bir hüküm de eklendi.
Bu hükümler uyarınca, yukarıda belirtilen petrol ürünleri ile tütün mamulleri ve alkollü içeceklerde uygulanmakta olan maktu ve asgari maktu vergi tutarları, TÜİK’in 3 Ocak 2024 tarihinde saat 10:00’da açıklayacağı ÜFE rakamlarına göre hesaplanacak Temmuz-Aralık 2023 dönemlerine ait altı aylık artış oranında otomatik olarak artacak. İşin ilginç yanı, bu artış ÜFE rakamlarının açıklandığı 3 Ocak 2024 günü saat 00:01’den itibaren geçerli olacak. Bu nedenle söz konusu malların teslimini yapan üreticilerin, açıklamanın yapılacağı saat 10:00’dan önce satış yapmaması veya satış yapmışsa faturalarını açıklamadan sonra düzenlemeleri tavsiye edilir. Aynı husus, 3 Ocak 2024 tarihinde saat 10:00’a kadar ithal edilecek tütün mamulleri ve alkollü içecekler için hesaplanacak ÖTV ve buna bağlı KDV için de geçerlidir.
Öte yandan Cumhurbaşkanı’nın, bu otomatik artışları yaptırmama veya farklı tutarlarda uygulatma yetkisinin de bulunduğunu hatırlatmak isteriz. Nitekim 8001 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren geçerli olacak maktu ve asgari maktu ÖTV tutarları için 3 Ocak 2024 tarihinde açıklanacak olan ÜFE artışının uygulanmaması, dolayısıyla sigaralar ve sigara imalinde kullanılan tütünler ile enfiye ve çiğnemelik tütünlerde 8001 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile belirlenen tutarların 2024 yılının ilk altı aylık döneminde geçerli olması öngörülmüştür.