Irak Başbakan Yardımcısı olan Ali Allawi ile Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, The Guardian için kaleme aldıkları makalede petrol üreticilerini “çevreye uygun politikalar ve teknolojilere odaklanan ekonomik bir yenilenme”ye ve fosil yakıt bağımlılığını azaltmaya davet etti.
Allawi ve Birol’a göre, petrol üreticilerinin yardımı olmadan 2050 net sıfır emisyon hedefi uzak bir hayal…
Küresel petrol karteli OPEC'in kurucu üyelerinden biri olan Irak Maliye Bakanı Ali Allawi, petrol üreticilerine fosil yakıt bağımlılığından uzaklaşıp yenilenebilir enerjiye geçmeleri için daha önce benzeri görülmemiş bir çağrıda bulundu. Irak Başbakan Yardımcısı olan Ali Allawi, The Guardian için kaleme aldığı makalede petrol üreticilerini güneş enerjisi ve potansiyel olarak nükleer reaktörleri içerecek “çevreye uygun politikalar ve teknolojilere odaklanan ekonomik bir yenilenme”ye ve fosil yakıt bağımlılığını azaltmaya çağıran bir yazı yazdı. Allawi ve Birol’a göre, petrol üreticilerinin yardımı olmadan 2050 net sıfır emisyon hedefi uzak bir hayal…
Allawi’nin, Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol ile birlikte kaleme aldığı makalede, şu yorumlar yer alıyor: “İklim değişikliğinin en kötü etkilerini engelleme şansına sahip olmak için, dünyanın enerji üretme ve tüketme şeklini temelden değiştirmesi, daha az kömür, petrol ve doğal gaz kullanması gerekiyor. Eğer petrol üretici ülkeler ekonomilerini başarılı bir şekilde çeşitlendirmeden önce petrol gelirleri düşmeye başlarsa, geçim kaynakları kaybolacak ve yoksulluk oranları artacak.”
İklim krizi OPEC’in de gündemi
OPEC üyesi olan 13 devleti bakanı, petrol fiyatlarının dalgalandığı bir dönemde, üretime yönelik olası kısıtlamaları görüşmek üzere Çarşamba günü toplanıyor.
OPEC, ekonomilerin COVID-19’dan sonra toparlanmaya başlaması ile birlikte, üretimi artırmayı kabul etmişti. Ancak yavaşlayan piyasalar bazı ülkelerin üretim artışını durdurmayı önermesine neden oldu.
ABD Başkanı Joe Biden ise, OPEC'e geçen ay petrol fiyatlarının yükselmesini önlemek ve ABD ekonomisinin toparlanmasına yardımcı olmak için petrol üretimini artırması çağrısında bulundu, fakat bu talebi reddedildi. Çarşamba günü düzenlenecek olan OPEC toplantısının önemli gündem maddelerinden biri de kuşkusuz iklim krizi olacak. Petrol üreticilerinin iklim krizini tartışması alışılmış bir durum değil, fakat Kasım ayında Glasgow’da gerçekleşecek olan COP26 öncesinde, bu tartışmanın kaçınılmaz olduğunu söylemek yanlış olmaz.
Günlük petrol talebi 90 milyon varilden 25 milyon varile düşecek
Allawi ve Birol’a göre, pandemi etkisiyle petrol fiyatlarında yaşanan istikrarsızlık, üreticiler için sorunların yalnızca başlangıcı niteliğinde; çünkü iklim krizi sadece petrolden vazgeçmeyi gerektirmeyecek, aynı zamanda yükselen sıcaklıkların şimdiden ciddi sorunlara yol açtığı Orta Doğu ve Kuzey Afrika'yı da son derece kötü etkileyecek.
Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) 2050 net sıfır hedefine yönelik son küresel yol haritası, küresel petrol talebinin 2050 yılına kadar günde 90 milyon varilden 25 milyon varilin altına düşeceği yönünde. Bu da, petrol üreticisi ülkelerin gelirlerinin yüzde 85 oranında düşmesi anlamına geliyor. Allawi ve Birol, "Dünyanın en genç ve en hızlı büyüyen nüfuslarından birine sahip bir bölgede, ekonomik sıkıntı ve artan işsizlik riski daha geniş huzursuzluk ve istikrarsızlık yaratacaktır" yorumunu yapıyor.
Güneş önemli bir alternatif
Petroldeki istikrarsızlığa bağımlı kalmak yerine, yenilenebilir kaynaklara, özellikle de güneş enerjisine yatırım yapmanın iyi bir alternatif olduğunu dile getiren Allawi ve Birol, “Enerji sektörü, bölgenin temiz enerji üretme ve tedarik etme konusundaki geniş potansiyelini kullanarak bu süreçte önemli bir rol oynayabilir” önerisinde bulunuyor.
Petrol üreticilerinin ekonomi modelinde köklü değişiklikler gerekli
Irak; Suudi Arabistan, Kuveyt, Birleşik Arap Emirlikleri, Venezuela, Nijerya ve dahil olmak üzere dünyanın en büyük petrol üreticilerinin büyük bir bölümünü içeren OPEC’in kurucu üyesi. OPEC+ grubu ise Rusya'yı ve bazı küçük üreticileri içeriyor. Bu ülkelerin büyük bir bölümü, iklim krizi konusunda eyleme geçmeye karşı ve BM müzakerelerine engel oluşturuyor. Dünyanın önde gelen enerji ekonomistlerinden biri olan Fatih Birol ise, "Petrol zengini ülkelerdeki ekonomik modelde köklü değişiklikler kaçınılmaz görünüyor. Petrol üreticileri arasında umut verici girişimler var, ancak dünyadaki diğer birçok ülkede olduğu gibi, net sıfır emisyona ulaşmak çok daha güçlü eylemler ve çok daha fazla uluslararası işbirliği gerektirecek” diyor.