Ödemeler dengesinin cari işlemler tarafında bir düzelme olmasına karşın sermaye hareketlerinde güvenli bir ortam gerçekleşmiş değil. Bunu yılın ilk 9 ayına ait ödemeler dengesi verilerinde açık bir şekilde görüyoruz:
- 9 aylık cari işlemler açığı 5.27 milyar dolara kadar indi. Geçen yılın aynı dönemindeki 36.12 milyar dolarlık cari açığa göre 30.85 milyar dolar ve yüzde 85,4’lük bir düzelme var. Ancak enerji ve altın etkisini dışlarsak cari işlemlerin ana yapısındaki düzelme 12.39 milyar dolar gibi çok daha sınırlı bir düzeyde.
- Yılın ilk 9 ayında 5.27 milyar dolarlık cari açığa karşın 35.61 milyar doları bulan bir yabancı kaynak girişi oldu. Ama buna rağmen döviz rezervlerinde 4,14 milyar dolar azalma gerçekleşti.
- Bu çelişkili durumun nedeni, rekor düzeye ulaşan bir yabancı kaynak girişi olurken, yerlilerin bundan daha fazlasını yurtdışına veya sistem dışına çıkartması. İlk 9 ayda yerleşikler yurtdışına mevduat, portföy yatırımı ve doğrudan yatırım olarak tam 25.96 milyar dolar çıkardılar. Buna ilaveten 20,73 milyar doları bulan bir kaynağı belirsiz döviz çıkışı oldu. Bu iki kalemin toplamı 46.69 milyar doları buluyor.
- Yerleşikler bir yandan yurtdışına döviz çıkartırken, diğer yandan 12.33 milyar dolarlık net dış borçlanma yaparak dış borç yükünü de artırmışlar.
Bu rakamlar bize gösteriyor ki “yerli halk” hala ikna olmuş değil. Yerli sermaye ve tasarruf sahipleri ya kaynaklarını yurt dışına çıkarmayı ya da yurtiçinde finans sistemi dışına çıkarmayı tercih ediyorlar.
Yerlilerde gerekli güven salanmış değil. Bu kadar sıcak para girişine rağmen yabancılarda güvenin sağlandığını söylemek de zor. Çünkü şu ana kadar gelen yabancı kaynağın ezici çoğunluğu “carry trade” parası. Merkez Bankası’nın faizi ile kur artışını sınırlama politikasının yarattığı fırsata koşan “carry trade” parasının, içerideki veya dışarıdaki herhangi bir gelişme ile aynı hızla çekip gitmesi de mümkün. Bunun yaratacağı depremin boyutu da büyük olur.
Bu durum, ödemeler dengesi için tam bir fay hattı oluşturuyor. Bu fay hattı, faizleri de kurları da baskı altında tutacak ve enflasyon cephesinde işleri zorlaştıracaktır.