Ödemeler dengesinin ekonominin gidişatını belirleyecek en kritik sorunlardan birisi olmaya devam edeceği kesin. En son Türkiye ekonomi programı adı verilen son uygulamalar çerçevesinde ödemeler dengesindeki gelişmeleri değerlendirdiğimizde gözüken manzara şöyle:
- 2021’in ağustos, eylül ve ekim aylarında cari denge fazla verdi. Ancak son iki ayda kurlardaki olağanüstü yükselişe rağmen cari açığa tekrar döndük. Yaz dönemi için aşırı umut bağlanan turizm gelirleri, salgındaki belirsizliklerin yanısıra Ukrayna krizi nedeniyle büyük belirsizlikler taşıyor. Petrol fiyatlarındaki yüksek seyir de bir diğer tehdit.
- Ödemeler dengesi ayağına çeyreklik dönemler itibarıyla baktığımızda durum şöyle: Naci Ağbal döneminde yabancı fon girişlerinde bir artış sağlamış. Kavcı döneminde başta bir kaygı oluşmuş ve giriş azalmış ama politikalarda değişiklik olmayacağı sözü tekrarlanınca tekrar giriş artmış. Ama verilen sözlerin aksine faiz indirimi başlayınca son çeyrekte sıcak parada çıkış olduğu gibi doğrudan yatırım girişi de düşmüş.
- Son çeyrekte yurtiçi yerleşiklerden de dışarıya fon çıkışı artmış. Kaynağı belirsiz döviz çıkışı aralıkta sıçrama yapmış.
- Bakan Nureddin Nebati’nin Londra toplantısının hemen ardından Fitch’in izlenen ekonomi politikasındaki riskleri vurgulayarak kredi notunu düşürmesi, yabancı fon girişinde bir artış olmayacağını haber veriyor. FED’in parasal sıkılaşma politikaları işi iyice zorlaştıracak.
- Buna karşın Türkiye’nin cari açık finansmanı hariç bu yıl için 112 milyar doları özel sektörün olmak üzere çevirmesi gereken 171.6 milyar dolar dış borcu var.
- Ekonomi yönetimi, ihracatçıya zorunlu döviz devri, kur korumalı mevduat ve yastık altı altın planlarıyla vatandaşın elindeki dövizi Merkez Bankası hesabına geçirerek bir çare üretmeye çabalıyor. Ama öte yandan bütün kur riskini üstlenerek ve parasal genişleme yaratarak başka cephelerdeki riskleri büyütüyor.
- Sonuç olarak ödemeler dengesi cephesindeki kırılganlık sürüyor ve herhangi bir bozulmanın faturası bu kez daha ağır olabilir.