Son hızla harcamaya devam ediyoruz. Haziran ayı TÜFE artışı %3,92 oldu. Dolar 27 lira sınırında dolaşıyor. Tasarruf mu? Ondan bahseden pek yok. Kur hareket halinde iken enflasyonun hızında düşüş beklemek de mümkün değil. Sarf, israf, tasarruf kelimelerinin aynı kökten gelmesi ne tuhaf…
Enflasyon ve dolar kuru, ekonominin iki önemli belirleyicisi konumunda. Bu iki kavram, ülkelerin ekonomik istikrarı ve vatandaşların satın alma gücü üzerinde derin etkilere sahip. Harcama debisi bu kadar zam yağmuruna rağmen, özellikle kamuda gerilemiyorsa, burada derin bir sorun var demektir.
ENFLASYON OBEZİTE İSE ÇARESİ DİYET OLMALI
Ama olmuyor. Seçim ekonomisi, makule dönüşte dahi obez ekonomiye “atıştırmalıklar” sunmaya devam ediyor. Hele ki CB’nin işaret ettiği Aralık ayında müthiş bir popülizm tsunamisi geliyor olacak. Obez kamunun diyet yapacağı yok. Hal böyle olunca biri “enflasyon düşecek” diyorsa, bil ki yalandır.
Obezin biri zayıflamaya karar vermiş ve diyetisyene gitmiş. Diyetisyen ölçmüş biçmiş ve ona bir diyet menüsü önermiş. Obezin tepkisi; “bu menü, yemekten önce mi sonra mı?” olmuş. Fıkra burada bitmiyor. Obeze “tek yemeğin bu” deyince ikinci bir diyetisyene gitmiş ve böylece 2 yemeği olmuş.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Doların neden enflasyon etkisi var?
Dolar kurundaki yükseliş, enflasyon üzerinde de baskı oluşturur; çünkü ithal ürünlerin maliyeti artıyor ve bu maliyet artışı, ithalatın faturasını şişirdiği gibi, tüketici fiyatlarına yansıyor.
Ekonomi yönetimi dolar kuru ve enflasyon arasındaki dengeyi nasıl kurar?
Para politikaları, faiz oranları ve döviz müdahaleleri gibi araçlar, ekonominin önemli değişkenlerinde istikrar sağlamak için kullanılır. Aynı zamanda, üretkenlik artışı ve yatırım ortamının geliştirilmesi gibi yapısal reformlar, enflasyon ve dolar kuru üzerinde olumlu etkiler yaratırken, ekonomik istikrarın sağlanmasına da katkı sağlar. Ancak işinizi istikrar cephesinden değil de tüketim odaklı büyüme cephesinden yaparsanız ne denge kalır ne de istikrar…
not
DOLAR ENFLASYONU DOLDURUYOR
Herkesin gözü dolar kurunda. Son 3 yıldaki kur hareketleri dolara meyledilmesinin zeminini de oluşturuyor. 2021 dolar kuru artışı %80, 2022 kur artışı %40, 2023 kur artışı 26 Temmuz itibari ile %43. Yani daha yılı tamamlamadan 1 yıllık kur artışı gerçekleşti bile. Dolar ekonomideki zaafları dolduruyor. Zeminini sağlamlaştırarak bir basamak yukarı çıkıyor. Çıkarken enflasyonu azdırıyor. Dolar kuru ile ilgili YAP&YAPMA Listesi önerilerim:
YAP: Nakit dengeni gözden geçir. Kur dalgalanmalarına karşı kendini koru.
YAPMA: Dolarla borçlanma.
YAP: Dolar kaynaklarını artır.
YAPMA: Dolar düşer de çıkarda sürekli yükseliş sürekli yükseliş bekleyerek hareket etme.
YAP: Dolar kuru riskine karşı hedge (korunma) işlemleri uygulayarak riski minimize etmeye çalış.
YAPMA: Dolar kuru yükseliyor diye panik satış yapma. Hareketsiz kaldığında depresif satış yapma.