ÖNCEKİ gece saat 02.00, Ankara… Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın başkanlığında Biosys Biyomedikal’in yerlisini geliştirdiği yoğun bakım ventilatörünün seri üretimiyle ilgili zirve var…
Toplantıda bulunan Arçelik Genel Müdür Yardımcısı Oğuzhan Öztürk, Bakan Koca’nın katıldığı bölümü 04.00’e kadar süren zirve sonrası Ankara’dan İstanbul’a kendi kullandığı araçla dönerken düşündü:
-Bu kadar yıllık iş hayatımda yaşamadığım bir duygu hakim. Yoğun bakım solunum cihazının endüstriyel üretimi için tam bir “milli seferberlik” ortamı oluştu.
Hissettiği duygunun kökenine indi:
-Seri üretiminde rol almamız söz konusu olan yoğun bakım ventilatörü, nefes alamayacak durumdaki hastaları hayata döndürüyor. Hayat kurtaran bir cihazın üretiminde yer almak gerçekten insana hiçbir şeyle ölçülemeyecek duyguyu yaşatıyor.
Konuya üretim için birlikte kafa yoran ekip yönünden baktı:
-Yoğun bakım ventilatörünü yerli geliştiren Biosys, İHA üretiminde öne çıkan Baykar, Aselsan ve Arçelik’in mühendisleri bir arada insan hayatını kurtaracak cihazın seri üretimi için çalışıyor. Bu tam da bir “milli seferberlik” ruhu.
Öztürk’ün yolda düşündükleri, Baykar Teknik Müdürü Selçuk Bayraktar’ın şu sözleriyle örtüştü:
-Yoğun bakım ventilatörünün seri üretimi için harıl harıl çalışıyoruz.
Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, Biosys yoğun bakım ventilatörünün seri üretimi için Türkiye Teknoloji Takımı Mütevelli Başkanı Selçuk Bayraktar’la kafa yorduktan sonra Koç Grubu’na yöneldi.
Koç Holding Dayanıklı Tüketim Grubu Başkanı Fatih Kemal Ebiçlioğlu, Arçelik Global CEO’su Hakan Bulgurlu konuyla ilgilendi. Koç Ailesi’ne de “Korona günleri” için oluşturulan haberleşme sistemi üzerinden bilgi verilip onayları alındı.
Arçelik tarafı, yurtdışında ilk alınan marka Arctic’i Romanya’da başarıyla yöneten, halen şirkette üretim ve teknolojiden sorumlu Genel Müdür Yardımcısı olan Oğuzhan Öztürk’ü işin başına seçti. Öztürk, Biosys yoğun bakım ventilatörünü ekibiyle inceledi, yol haritası çizdi:
-Biosys’in ilk ürettiği ventilatörler şu anda bazı hastanelerin yoğun bakımlarında başarıyla kullanılıyor. Ancak, seri üretimin farklı gerekleri var.
Bu saptama şunu ortaya koydu:
-Arçelik de bu işe bütün mühendislik gücünü katacak.
Böylece Biosys, Arçelik, Baykar ve Aselsan ekipleri bir araya geldi, ilk kalıplar yapıldı. Çin’e bazı parçaların siparişleri verildi.
Arçelik, bir yandan seri üretim için bant yatırımını yaparken, diğer taraftan da üretimde görev alacak ekibi belirledi. Söz konusu ekip, hastalanıp işler aksamasın diye hemen karantina ortamına alındı.
Sağlık Bakanlığı, seri üretim yapılabileceği ışığını görünce siparişini verdi:
-Nisan ayı sonuna kadar 2 bin adet üretin. Mayıs ayında da 3 bin adet üretmenizi istiyoruz.
Arçelik, ayda 5-7 bin adetlik üretim için bantlarını hazırladı. Seri üretimin deneme aşaması için de hazır hale geldi. Sağlık Bakanlığı ile henüz resmi imzalar atılmasa da Arçelik, ilgili kurumlara şu mesajı verdi:
-Bu işte açık maliyet yöntemiyle çalışmaya hazırız. Kâr arayışı olmayacak. Önceliğimiz korona nedeniyle hastalık pik noktaya ulaştığında mümkün olan çok sayıda insanın hayatının kurtulması.
“Milli seferberlik” ruhu oluştuysa, Türkiye yoğun bakım ventilatörü konusunda hızla yol alır değil mi?
Komponentleri özel uçakla alır hemen getiririz
SAĞLIK Bakanlığı’nda önceki gece gerçekleşen zirvede Biosys Biyomedikal’in yerli geliştirdiği yoğun bakım solunum cihazlarının seri üretimiyle ilgili komponent konusu açıldı:
-Bazı komponentleri ABD’den almamız gerekiyor. İlk görüşmelerimizde 7-8 haftaya gün verildi. Süreyi kısaltmak için el birliği ile çalışıyoruz.
Bu aşamada Bakanlık yetkilileri işe sahip çıkmadaki tavrını ortaya koydu:
-Siparişleri verin, komponentleri ABD’den getirmek üzere özel uçak da göndeririz. Komponentlerin teslim süresini kısaltmak üzere Sağlık Bakanlığı, Arçelik, Aselsan, Baykar el birliği ile seferber oldu.
Eldeki komponentler 300-500 adet ürettirir
ARÇELİK, Biosys, Baykar ve Aselsan mühendisleri, yoğun bakım solunum cihazının seri üretiminin deneme döneminde ulaşılabilecek sayıyı irdeledi:
-Şimdilik alınan komponentlerle 300, belki de 500 adet yoğun bakım ventilatörü üretebiliriz.
Bu çalışmalar sırasında yoğun bakım ventilatörü ithalat temposu da gözden geçirildi:
-Şu anda sipariş verildiğinde, çoğu Uzak Doğu’da olan ventilatör üreticileri hazirandan önce teslim edecek gibi görünmüyor.
İthal edilmesi gereken komponentlerin yerli üretimi 5-6 ayı bulur
BIOSYS Biyomedikal’in yerlisini geliştirdiği yoğun bakım ventilatörünün seri üretimi için ithal edilmesi gereken komponentlerinin de yerli üretimine bakıldı. Aselsan, tıbbi cihaz deneyimiyle devreye girmeyi düşündü:
-Bazı komponentleri biz üretebiliriz.
İthal edilen komponentler ile ilgili şu saptama yapıldı:
-Komponentler elbette yerli üretilebilir. Ancak, bazılarının seri üretiminin gündeme gelmesi 5-6 ay sürebilir.
Her 1 milyon kişide 7 bin 500 kişinin ihtiyacı olabilir
BIOSYS, Arçelik, Baykar, Aselsan ekipleri, bir yandan yerli yoğun bakım solunum cihazının seri üretimi üzerinde çalışırken, diğer taraftan şu verilere odaklandı:
-Koronavirüsün bulaştığı insanların yüzde 15’i hasta oluyor. Bu yüzde 15’in yüzde 20’si de yoğun bakıma doğru gidebilecek hastalık seyrine dahil oluyor.
Söz konusu verilerden şu saptama ortaya çıktı:
-Her 1 milyon kişi için 7 bin 500 yoğun bakım solunum cihazına ihtiyaç var.
Türkiye, İtalya’dan daha iyi durumda
BIOSYS, Arçelik, Aselsan ve Baykar ekipleri, eldeki mevcut yoğun bakım solunum cihazı varlığı ile ilgili verileri de inceledi:
-Türkiye’de her 100 bin kişiye 50 yoğun bakım ventilatörü düşüyor.
İtalya örneğine bakıldı:
-İtalya’da her 100 bin kişiye düşen yoğun bakım solunum cihazı sayısı sadece 13.