Yıllardan beri dünyada en çok yankı yapan ödüllerden biri olan Nobel Ekonomi Ödülü, dünya ekonomisinde artan eşitsizliğe ve büyüyen refah farklılıklarına dikkat çeken üç ekonomiste verildi bu yıl. Bunlardan Daron Acemoğlu, Türkiye’nin tanınmış hukukçularından biri olan Kevork Acemoğlu’nun oğlu. Halen ABD’nin önde gelen üniversitelerinden Massachusetts Institute of Technology(MIT)’ de ekonomi profesörü olarak görev yapan Acemoğlu son yıllarda dikkat çeken önemli kitaplara imza atarak küresel ekonominin can alıcı sorunlarına vurgu yapan ekonomistlerden biri oldu.
Acemoğlu, bu ödülü kendisiyle paylaşan Simon Johnson ve James Robinson ile birlikte, küresel ekonomide giderek artan eşitsizliğe ve demokrasilerdeki itibar kaybına dikkat çekerek yalnızca ayrıcalıklı ve varlıklı kesimin hayatından memnun olduğu bir düzenin sürdürülebilir olmadığını vurguluyor.
Acemoğlu’nun sert çıkışı
Daron Acemoğlu kendisini telefonla arayarak Nobel ödülü kazandığını bildiren bir gazete muhabirine yaptığı açıklamada da şunları söylüyor: “Küreselleşmiş bir dünyada, iletişimin bu kadar gelişmiş olduğu bir dünyada, kişi başına gelir farklılıklarının 30,40,50 katına yükselmiş olması kabul edilebilir bir durum değil. Küreselleşmiş bir dünyada, iletişimin bu kadar gelişmiş olduğu bir ortamda dünyada bu durumu kabul ettiremezsiniz kimseye.
Acemoğlu demokrasinin herkesin eşit vatandaşlık haklarına sahip olduğu, iletişimin ve mutabakat yollarının açık bulunduğu bir sistem olduğunu hatırlatarak sistemin kurumlarının yozlaşması halinde demokrasinin tehlikeye girebileceğini söylüyor.
Demokrasinin geleceği korkutuyor
Daron Acemoğlu demokrasinin iyi bir sistem olduğuna inandığını ancak sistemin temel kurumlarının iyi çalışmadığı ve acil sorunlara çözüm getiremediği, büyüyen eşitsizliğe çare bulamadığı durumlarda demokrasinin tehlikeye girebileceğini belirtiyor.
Acemoğlu, Yapay Zeka’nın devreye girmesinin de yeni sorunlara yol açabileceğini, tırmanan eşitsizliği körükleyerek demokrasinin zayıflamasına katkıda bulunabileceğini vurguluyor. Acemoğlu’nun sözleri umarım Türkiye’de de yankı yapar ve demokrasinin önünü açacak adımlara yol göstermiş olur.