“Gemiler gider aydın ufuklara gemiler gider! / Gergin beyaz yelkenleri doldurmaz keder. / Elbet ömrüm gemilerde bir gün olsun nöbete yeter.”
Denizi yaşamak harika bir duygu. Hele bir gemiye binip gitmek; bir de bu gemi yelkenli olursa… The Bodrum Cup; yıllardır denizi, yelkeni, benim de aralarında bulunduğum gemileri sevenleri bir araya getiriyor. Aslında sadece bir yelken yarışından ibaret değil, etkinlikleriyle festival ötesi bir organizasyon, bir sanat ve kültür yolculuğu…
Maximiles Black’in bu yıl da isim sponsorluğunu üstlendiği The Bodrum Cup için geri sayım başladı. Bu yıl 36. kez düzenlenecek olan yelken festivali, 21-26 Ekim arasında Bodrum'un benzersiz sularında yapılacak. Pazartesi günü Yaşam Keyfi’nde (https://www.ekonomim.com/yasam-keyfi) yayınlanacak yazımda bu yılki festivalden detaylı bir biçimde söz edeceğim.
Bugün, beni çok etkileyen, hepimizin bilmesi gereken muhteşem bir başarı öyküsünden söz etmek istiyorum:
Geçtiğimiz günlerde The Bodrum Cup’ın lansman etkinliği için Ortaköy Feriye’ye gittiğimde önündeki rıhtıma bağlanmış yelkenli, 36 metrelik STS (Sail Training Ship) Bodrum beni bir kez daha büyüledi. Onu, Bodrum Cup’tan hatırlıyordum. Türkiye’nin ilk ve tek yelkenli okul gemisiydi. Zaten The Bodrum Cup Onursal Başkanı Erman Aras da lansman konuşmasında STS Bodrum’un önemine işaret edecek, STS Bodrum’un, The Bodrum Cup ile birlikte doğan en önemli projelerden biri olduğunu vurgulayacaktı.
Konuşmalar sonrasında gün akşama dönmüş rıhtıma, harika ışıklandırılmış geminin hemen yanına geçmiştik. Uzun yıllardır tanıdığım ve dostluğundan çok mutlu olduğum Erman Aras yanımıza geldiğinde ilk yelkenli okul gemisinin öyküsünü ondan dinlemek istedim. Çünkü, bu proje onun olağanüstü emeğinin ve müthiş bir imecenin sonucuydu.
Erman Bey, 30 küsur yıl önce yelken eğitiminin öneminin ancak bu işi iyi bilen kaptanların yavaş yavaş emekli olma sınırına geldiklerinin farkındaydı. Era Yatçılık olarak arkadaşlarıyla Bodrum Cup Yat Yarışları’nı organize ediyorlar, Era Yelken Kulübü’nde ise altı ve üzeri yaş gurubuna yelken kursları düzenliyorlardı.
Ama yeterli değildi. Çözüm, onun “deniz üzerinde bir laboratuar” olarak nitelendirdiği bir okul gemisi yapmaktaydı:
“Tarih kitaplarından öğrendiğimize göre Osmanlı devrinde dört yelkenli okul gemimiz varmış, Cumhuriyet tarihimizde ise yoktu! Bu ayıbı ortadan kaldırabilirdik. Böyle bir gemi, sektöre yeni başlayanlar için ise bulunmaz bir imkân sağlayabilirdik.”
1994-99 dönemi Bodrum Belediye Başkanlığı seçimi bu projenin hayata geçirilmesinde ilk dönüm noktası oluyor. Erman Bey’in belediye meclisi üyeliğiyle birlikte proje, Bodrum Belediyesi projesi haline dönüşüyor… Ancak, sağlıklı bir şekilde yürüyebilmesi için bir vakıf ve vakfın iktisadi işletmesi gerektiğinden götürülen tekliflere yanıt veren tek vakıf BOSAV (Bodrum ve Karya Kültür, Sanat ve Tanıtma Vakfı) oluyor:
“Belediye meclis salonunda yapılan toplantıda oy birliği ile karar verilmişti. İmece usulü ile her kurum ve gönüllüden yardım istenecek, Bodrum Belediyesi ve Kaymakamlık en büyük destek veren kurumlar olacaktı. BOSAV Koordinatör görevi üstlenecek ve gemiye Bodrum ve denizciler adına sahip olacaktı.”
Yatın planını Yücel Köyağasıoğlu bir şartla çiziyor; inşa sırasında da işin başında olacaktır. 1 milyon ABD dolarına malolacağı düşünülen gemi için her şey hazırdır, ama küçük bir zorluk vardır; bu parayı bulabilmek! Böyle bir para kimsede yoktur. Ortaya birer dolar koyarak işe girişiyorlar…
1990’larda başlayan uzun bir yazının konusu olacak ve çoğu sıkıntılarla dolu bir çalışmanın ardından mutlu sona 2001 yılında erişiliyor ve STS Bodrum denize indiriliyor. “Proje doğruysa ve düzgün insanlarla yola çıkılırsa, alt yapı düzgün kurulabilirse, paranız olmasa da milyon dolarlara varan yatırımlar bitebiliyormuş” diyor Erman Aras.
Hemen eğitim programları başlıyor ve denizcilik bilgileri sistemli bir yöntemle uygulamalı olarak öğretiliyor. Bu arada eğitim çalışmaları için İngiltere’de International Sailing Schools Association’a üye olunuyor.
Yelkenli okul gemisi, düzenlediği eğitimlerin yanı sıra STI (Sail Training International) tarafından gerçekleştirilen "Görkemli Yelkenli Yat Yarışları'nda (Tall Ships Races) Akdeniz ve Karadeniz'de uluslararası dereceler elde ediyor. Gemi, 5 kriter ve 17 davranış kuralını yerine getirerek “Mavi Bayrak” sahibi de oluyor.
STS Bodrum, Bodrum Belediyesi desteğinde BOSAV Vakfı tarafından işletiliyor… Bırakın 36 metrelik bir ahşap gemiyi, yatların bile bakımı çok zor, maliyeti çok yüksek. Tabii rutin giderler de söz konusu. 23 yaşındaki geminin doğal olarak tadilata ihtiyacı var. Bu büyük başarı öyküsünün, ortaya çıkan eserin yıllarca varolacağına, farkındalığın, imecenin kesilmeden süreceğine inanıyorum.
Denize gönül vermiş dostlarım pruvanız neta, dümeniniz viya, rüzgârınız kolayına olsun.