Türkiye hiç bu kadar ‘motorize olmadı’ desek yeridir. Herkes otomobil satışlarındaki patlamayı ve ‘sıra bekleyenleri’ konuşurken, iki tekerli araçlarda da “Eylül’de gel” dönemi yaşanıyor. Satışlar bu yıl geçen yıla göre ikiye katlanacak gibi görünüyor. Pandemi döneminin ‘bireysel ulaşımı’ zorlaması, yok satan otomobillerin uçuk fiyatları, mazot ve benzindeki yapışkan pompa şokları, şehirlerde otomobiller için artan park yeri sıkıntısı Türkiye’nin motosiklet pazarını 3 yıl öncesine göre ‘muhtemelen kalıcı şekilde’ dört misli büyüttü.
Uzun yıllar 150 bin, 180 bin adetler arasında seyreden motosiklet satışları pandemi öncesi son yıl olan 2019’da da 154 bin 627 adetti. Ne olduysa ondan sonra oldu ve Türkiye’de 2020’de 208 bin 608, 2021’de 255 bin 961, 2022’de ise 415 bin 544 adet motosiklet satıldı. Bu yıl ilk 3 aydaki artış dikkate alındığında yıllık satışın 1 milyon adete yakın olacağı ileri sürülüyor. Türkiye pazarının satış profili yüzde 62,1’i Scooter, yüzde 10,8’i Sport ve Süper Sport, yüzde 9,32’si Utility, yüzde 5,09’u Cub, yüzde 2,84’ü Cros ve yüzde 1,76’sı Commuter tip motosikletlerden oluşuyor.
Tuzla’daki fabrikasında, Hindistanlı motosiklet devi Bajaj ile ortak üretim yapan Türkiye’nin en büyük motosiklet sanayicilerinden Kuralkan Holding’in Yönetim Kurulu Üyesi Sait Kuralkan ile konuşuyoruz. Kendisine, sektördeki büyümenin nedenlerini ve üretimin nasıl etkilendiğini soruyorum.
Kuralkan, “Yok satıyoruz, inanılmaz bir talep patlaması var. Bu yıl tarihi bir rekor kırılabilir. Önceleri her 4 otomobil satışına karşılık 1 adet motosiklet satılırdı şimdi birebir konuma gelmiş durumdayız. Motosiklet satışları otomobil satışlarıyla yarışıyor” diyor. İki tekerlilerin ülkemizdeki makus talihini ‘pandemi günlerinin’ değiştirdiğini vurguluyor ve şöyle devam ediyor: “Pandemide iki tekerlilerin yıldızı parladı. Son iki yıldır da otomobil fiyatları ulaşılamaz hale geldi. Ayrıca bir otomobil bir motosikletten kat kat fazla yakıt harcıyor ve çok masraflı. Motosiklet ise ucuz, pratik ve yakıt masrafı bakımından çok daha tasarruflu. Biz sürekli kapasite artırıyoruz, robotik sistem yatırımları yapıyoruz. Şu anda aylık üretim kapasitemiz 3 bin adede kadar yükselmiş durumda. Büyük cc grubunda bizim pazar payımız yüzde 36’ya ulaştı. Bu sene gibi bir büyüme hızı hiç görmedik. Uzun yıllardır ihracatımız yoktu, o da başladı. Bosna Hersek, Azerbaycan’a motosiklet, Katar’a atv ihraç ediyoruz. 2014’ten beri distribütörü olduğumuz dünyanın en büyük motosiklet markaları arasında yer alan Bajaj markası olarak ihracat yapıyoruz.”
Temmuz ve Ağustos’u sattık, Eylül’e gün veriyoruz
Sait Kuralkan, satış sisteminde de büyük otomobil markalarından çok daha önce 2019 yılında ‘merkezden satışa’ geçtiklerini ve bayilerin sadece ürün teslimi yaptığını belirtiyor. Kuralkan şöyle devam ediyor: “Aslında ihracat tarafında talep çok yüksek ama iç pazar çok daha iyi, ürün yetiştiremiyoruz. Şu anda Eylül ayına sipariş alıyoruz. Temmuz ve Ağustos üretimlerimiz satılmış durumda. Bayilerimizde hiç ürün yok. Sektörün geneli de bu durumda. Vatandaşımız ekuralkan.com’dan motosikletini seçip alıyor, ödemesini yapıyor. Teslim zamanı geldiğinde de ‘ek bir ödeme yamadan’ bayiden teslim alıyor. Teslim zamanı bir hafta ileri ya da geri olabiliyor.”
Motosiklet pazarındaki bu iyi gelişmelerin kalıcı olup olmadığını sorduğumda ise Kuralkan, nerdeyse 40 yıldır üretici olduklarını belirterek özgüvenli bir yanıt veriyor: “Devam edecek, çünkü alışkanlıklar eskiye göre çok değişti. Ülkemizde artık motosiklet kültürü olumlu yönde değişti ve yerleşti. Eskiden motosiklet kullananlara iyi gözle bakılmazdı, trafikte bile hor görülürlerdi, şimdi öyle değil. 2022’de yüzde 64 büyüyerek 415 bin adet satış oldu. 2022’in ilk üç ayındaki satış 49 bin adetti. Bu yılın ilk üç ayında ise satışlar 154 bini aştı. 800 bine doğru gidiyor ama ivme daha da artarsa 1 milyona ulaşabilir. Cumhuriyet tarihinin rekoru gelebilir. Sonra da Pazar büyüklüğü Türkiye nüfusuna yakışır seviyede kalabilir.”
HOMETEX’e 850 firma katılıyor
Türkiye’nin ev tekstilindeki iddialı konumuyla dünyanın en büyük fuarları arasına girmeyi başaran HOMETEX, 16 Mayıs’ta İstanbul Fuar Merkezi’nde başlıyor. Türkiye Ev Tekstili Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TETSİAD) tarafından, Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) iştiraki KFA Fuarcılık Şirketi organizasyonuyla düzenlenen fuar, 20 Mayıs’a kadar açık kalacak.
Geçen sene 11 salonda toplam 200 bin metrekarelik alanda düzenlenen fuar, sektörün ulusal ve uluslararası oyuncularını İstanbul Fuar Merkezi’nde buluşturmuştu. Yerli ve yabancı 650’yi aşkın firmanın yeni ürünlerini sergilediği fuarda 5 gün boyunca 126 ülkeden 170 bin ziyaretçi ağırlanırken iş hacmi ise beklentileri de aşarak yaklaşık 1,5 milyar dolara ulaşmıştı. Bu sene 850’ye yakın firma fuarda katılımcı olarak yer alıyor. Avrupa, Ortadoğu, Afrika, Asya, ABD ve Türk Cumhuriyetleri başta olmak üzere çok sayıda ülkeden potansiyel alıcılar bekleniyor. Fuarda dünyaca ünlü tasarımcılar, firmaların ürünlerini kendi yorumlarıyla harmanlayarak trend alanlarında ziyaretçilerin beğenisine sunacak.