Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Karacadağ Kalkınma Ajansı desteği ile 9-11 Kasım 2023 tarihleri arasında kurulan Gastro İnovasyon Merkezi ev sahipliğinde, Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası, Özyeğin Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü ve Yerküre Yerel Çalışmalar Bilimsel Araştırma Kooperatifi, Mezopotamya Gastronomi Zirvesi’ni düzenledi.
Zirveye Türkiye’nin dört bir yanından ve yurtdışından büyükelçilikler, kamu kurumları, sivil toplum örgütleri, kooperatifler, akademisyenler, öğrenciler başta olmak üzere 300’ün üzerinde insan ve 50’nin üzerinde kurum katıldı.
Üç gün süren zirvede toplam sekiz oturum, bir sunum ve iki söyleşi yapıldı. 37 bilim insanı ve gastronomi alanında çalışan şef ve araştırmacı, bilgi ve deneyimlerini aktardılar.
Mezopotamya Gastronomi Zirvesi’nde, gastronomi alanına çok farklı yönlerden yaklaşılması gerektiğine dair bir perspektif oluştu ve bu perspektif salonla sınırlı kalmadı. Kapanış oturumunda özetlendiği şekliyle; Zirve tarım, tarih ve kültürel miras, Mezopotamya mutfağı, coğrafi işaretli ürünler ve gelecek anahtar kavramları etrafında dört ana başlık öne çıktı.
Diyarbakır’ın gastronomi bağlamında tarihsel öneminin daha fazla vurgulanması ve bu tarihin bugünün soruları ışığında yeniden ele alınması gerektiği, buna ek olarak, olanca zenginliği içinde sözlü tarih çalışması yapmanın da gündelik yaşam örüntülerini geleceğe aktarmak için ne kadar kıymetli olduğu.
Diyarbakır’da gastronomi alanında yapılan çalışmaların bir “şehir mutfağı” değil, “Mezopotamya mutfağı” konseptiyle ele alınmasının daha doğru olacağı kanaatine varıldı.
Paylaştığı tarih, coğrafya ve iklime kadar ortaklaştıran unsurlarını öne çıkararak Mezopotamya mutfağını bir etnografik kavram olarak geliştirmek gerektiği, coğrafi işaretli ürünler ile ilgili daha sistematik ve bütüncül çalışmalar yapmak, menşe ürünlere yönelmek, tarımsal geliri artırmak ve küçük üretici ve köylüyü destekleyecek bir mekanizma olarak kurgulamak ortak düşüncesine ulaşıldı.
Dördüncü ve son olarak; herkesin temiz ve güvenli gıdaya eşit ulaşabileceği, mutfağın kırsal kalkınmanın hayati bir unsuru olarak toplumsal dönüşüme eşlik edeceği gelecek için çalışması gerektiği, Diyarbakır Gastro İnovasyon Merkezi’nin bu konuda ön açıcı bir kurum olacağı vurgulandı.