Mesleki ve teknik eğitim alanında yapılan reform niteliğindeki düzenlemelerle “Örgün ve yaygın mesleki ve teknik eğitim programları ”nın bir arada uygulanacağı, sertifika, belge ve diploma veren “mesleki ve teknik eğitim merkezleri” adıyla yeni eğitim kurumları kurulmaya başlandı..
Bu düzenlemelerle, Örgün, yaygın ve çıraklık eğitimi arasında yatay ve dikey geçişler ve denklik sağlandı.
25 Aralık 2021’de 3308 Sayılı Mesleki Eğitim Kanunu’nda yapılan düzenleme ile Mesleki eğitim merkezlerine lise diploması imkânı getirildi.
Mesleki eğitim merkezleri, ortaöğretim kademesinde bulunan bir mesleki eğitim okuludur.
Millî Eğitim Bakanlığı Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğü bünyesinde faaliyet gösteren okullardan mesleki eğitim merkezlerinde 9 Aralık 2016 tarihli Resmî Gazete'de yayımlanan 6764 sayılı Kanun ile çıraklık eğitimi zorunlu eğitim kapsamına alınmış ve mesleki ve teknik ortaöğretim kurumu olarak yapılandırıldı.
Mesleki eğitim merkezleri, tüm illerde bulunuyor.
En az ortaokul mezunu olan herkes yıl boyunca kayıt yaptırabilir.
181 farklı dalda istenilen eğitime başvuru yapılabilmektedir.
Haftada 1 gün okulda, 4 gün ise işletmelerde eğitim alınmaktadır.
Öğrenciler ilgi ve yetenekleri olduğu meslek alanında hem çalışarak hem okuyarak eğitim alır.
Eğitim süresi 4 yıldır.
Meslek liselerindekinden farklı olarak okul eğitimi haftada bir gündür.
Diğer günlerde işletmelerde mesleki eğitim yapılır.
Pratik eğitim esastır.
Ancak teorik eğitim de ihmal edilmez.
Okul devamsızlık sınırı -mazeretli devamsızlıklar dahil- yıllık 6 gündür.
İşletme devamsızlık sınırı ise yıllık 30 gündür.
İşletmelerde mesleki eğitim ilk seneden son seneye kadar devam eder.
Üçüncü yılın sonunda öğrenciler Kalfalık sınavına, dördüncü yılın sonunda ise Ustalık sınavına alınır.
Başarılı olanlara belge verilir.
Öğrenciler 4. yılın sonunda hem Ustalık Belgesi hem Lise Diploması alır.
(Lise diploması için açık liseden veya öğrenim gördüğü okuldan yüz yüze eğitimle fark derslerini almak gerekmektedir.)
9,10 ve 11. sınıflar asgari ücretin en az %30'unu, 12. sınıflar en az yarısı kadar maaş alırlar.
Çıraklık eğitimi 3 yıl sürmektedir.
Bu süreçte en az asgari ücretin %30'u kadar maaş verilir.
Kalfalık eğitimi 1 yıl sürmektedir.
Bu süreçte asgari ücretin en az %50'si kadar maaş verilir.
Ustalık sınavını geçenler, ustalık belgesi ve diploma alarak kendi iş yerlerini açabilirler.
Ustalar, alacakları iş pedagojisi eğitimi ile 'Usta Öğretici' belgesine sahip olurlar.
Mesleki eğitim merkezleri ne gibi avantajlar sağlıyor?
- 181 farklı alanda mesleki eğitim
- Ortaokulu bitirenlere zorunlu lise eğitimini mesleki eğitim merkezlerinde tamamlayabilme fırsatı
- Meslek lisesi diploması
- Eğitim alanlarında %88 istihdam oranı
- 9. sınıftan itibaren maaş ve iş kazaları, meslek hastalıklarına karşı sigorta
- 9, 10 ve 11. sınıf öğrencilerine asgari ücretin en az %30'u kadar maaş.
- 12. sınıftaki kalfalara asgari ücretin en az yarısı kadar maaş imkânı.
- Ustalık belgesi ve kendi iş yerini açma fırsatı.
- Aldığınız belgeler uluslararası nitelik taşır.
- İstihdam garantili eğitim alırsınız.
Mesleki eğitimde bir başka proje ”Mesleki eğitim merkezi irtibat büroları”.
Millî Eğitim Bakanlığı ile Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı arasında imzalanan "Mesleki ve Teknik Eğitim İş Birliği Protokolü" kapsamında mesleki eğitim merkezlerini organize sanayi bölgeleri içerisinde konumlandırarak eğitimle sanayi arasındaki koordinasyonunun daha yakından sağlanmasını temin etmek amacıyla 77 ildeki 251 organize sanayi bölgesi ile 4 ildeki 4 sanayi sitesi, en az bir mesleki ve teknik Anadolu lisesi ya da mesleki eğitim merkeziyle eşleştirilmek suretiyle toplam 255 sanayi bölgesinde 255 mesleki eğitim merkezi irtibat bürosu açıldı.
OSB'ler mesleki eğitimde öğrencilerin uygulama becerilerini geliştirmek için önemli bir potansiyele sahip.
Mesleki ve teknik eğitim alan öğrencilerin staj ve işbaşı eğitimlerini yapabilecekleri birçok kurumun bir arada olması, bu öğrencilerin uygulamaya dönük becerilerini geliştirmeleri için öğrencilere çeşitli fırsatlar sunuluyor.
Mezunlarının istihdam oranlarının oldukça yüksek (%88) olduğu mesleki eğitim merkezlerinde öğrenciler yoğun işbaşı eğitimi alıyor.
OSB'lerdeki mesleki eğitim merkezlerinin yaygınlaştırılmasının, mezunların istihdam olanaklarını zenginleştireceği ve işbaşı eğitimi yaptığı işletmede istihdam edilen mezun oranını %75 artıracağı ön görülüyor.
Böylece OSB'lerde uygulamalı eğitimle yetişen mesleki eğitim merkezi mezunları ile özel sektörün usta ve kalfa ihtiyacının karşılanması amaçlanıyor.
Gerek “Mesleki eğitim merkezi” gerekse OSB’lerde açılacak “Mesleki eğitim merkezi irtibat büroları”… Mesleki eğitimle ülkemizin sanayisi ihtiyacı nitelikli ara eleman yetiştirilmesi konusunda bu olumlu gelişmeler gerçekten çok önemli..
Milli Eğitim Bakanı’nın Ağustos ayında açıkladığı” 25 Aralık 2021’de 159 bin olan bu ülkedeki çırak ve kalfa sayısı bugün itibarıyla 600 bin 888’e ulaştı” bilgisi gelişmelerin boyutunu göstermekte..