TARSUS Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ruhi Koçak, yatırımların kısa süre önce başladığı Organize Sanayi Bölgesi’nde (OSB) sunumunu ekrana yansıttığında 10 yıl önceye uzandım.
2014 yılı Şubat ayında dönemin Sağlık ve Eğitim Vakfı (SEV) Başkanı Ceyda Aydede ve Yönetim Kurulu Üyesi Mehmet Nane ile birlikte bünyelerindeki Tarsus Amerikan Koleji için Tarsus’a gittiğimizde, Oda’ya da uğramıştık.
O dönemde de Başkan olan Tarsus Amerikan Koleji mezunu Ruhi Koçak, Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası’ndaki sunumuna tarihçeden başlamıştı:
- Odamızı 1879 yılında o dönemde bölgeye pamuk tarımı için gelen Fransızlar kurmuş…
EKONOMİ Gazetesi Mersin Temsilcisi Ahmet Yiğit organize etti, Hakan Güldağ ve Adana Temsilcimiz Selçuk Altun’la birlikte Tarsus’a gittik. Tarsus OSB’de Hasan Ruhi Koçak, Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkanı Hüsnü Yağcı, Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası Başkan Yardımcısı Fuat Togo, Tarsus OSB Müdürü Erman Geçim ile buluştuk.
Ruhi Koçak, sunumuna şöyle girdi:
- Tarsus’un yıldızı tozlanmıştı. Adana ve Mersin’de OSB’ler dolunca Tarsus yeniden fark edildi.
Tarsus’un nüfusunun 353 bin 469 olduğuna işaret etti:
- Tarsus, nüfusuyla Türkiye’deki 973 ilçe arasında 63’üncü sırada. Nüfusu 26 ilden büyük. En büyük sorunumuz göç. Çok göç alıyoruz. 6 Şubat depremleri sonrasında da gelenlerin bir bölümü kaldı. Kısacası, 500 bin nüfus ölçeğinde bir kent burası.
Tarsus’un en büyük sorununun demografik değişimler ve nüfus hareketliliği olduğunu kaydedip, göç başta olmak üzere gördükleri “tehdit”leri sıraladı:
İlçe olmasının yarattığı eksiklikler.
Otel, konaklama ve sosyal tesis eksikliği.
Turizm potansiyeli değerlendirilmiyor.
Kalifiye eleman sorunumuz var.
Ardından “fırsatlar” üzerinde durdu:
Tarsus OSB (15 bin istihdama ulaşacak)
Mersin-Tarsus Tarımsal Ürün İşleme İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (TÜİOSB)
Çukurova Uluslararası Havalimanı
Mersin Agropark
Tarsus SlowFood Yeryüzü Pazarı (Türkiye’de 3’üncü, dünyada 70’inci)
Tarsus Sahil Bandı Projesi
Tarsus’un sanayi geçmişinin 19’uncu yüzyıla uzandığının altını çizdi:
- İlk sanayileşme pamuk ve buna bağlı iplik ve çırçır tesislerinden oluşuyor. Çırçır tesisi sayısının 55’e kadar çıktığı günler oldu. Şimdi 5 çırçır tesisi var.
Tarsus TSO’nun üye sayısını paylaştı:
- Kayıtlı üye sayımız 4 bin 183.
İmalat sanayinde öne çıkan sektörlere dikkat çekti:
- Gıda, metal, kauçuk-plastik, otomotiv yan sanayi, makine ve ekipmanları. Dış ticarette de makine ve aksesuarları, kimya, kauçuk, eczacılık ürünleri, yaş meyve sebze, hububat, turunçgiller, bakliyat ve yağlı tohumlar öne çıkıyor.
Tarsus’ta toplam çalışan sayısının 78 bin 846 olduğunu irdeledi:
- Çalışanların 55 bin 487’si SGK’lı. İlçemizdeki işyeri sayısı 7 bin 39. İşsiz sayısı da 25 bin kişi.
Tarsus OSB için yola ilk çıkıldığında “gıda ihtisas” planıyla hareket edildiğini aktardı:
- O dönemde tarıma dönük yatırım talepleri doldurmadı. 2019’da “karma OSB”ye dönüştürüldü. Doluluk şu anda yüzde 95’e ulaşmış durumda.
OSB’nin 5 bin 300 dönüm alana kurulu olduğuna vurgu yaptı:
- Cam, plastik, savunma sanayi gibi sektörlerden yatırımlar söz konusu olacak. Şişecam’ın yatırımı hızla devam ediyor. Şişecam’ın aldığı alan 878 dönüm. Altyapı yatırımlarını da kendileri yapıyor.
OSB’yle ilgili son durumu şöyle özetledi:
- Şu anda 8 fabrika çalışıyor. 15 şirket yapı ruhsatını aldı. 50 şirket yatırıma başlama aşamasında. 2025 yılı sonunda faaliyete geçmiş olmasını hedefliyoruz.
210 sanayi parseli bulunan OSB’de doluluk oranının yüzde 95’e çıkması, Tarsus’un yıldızının üzerindeki tozun kalktığını, parladığını gösteriyor…
TARSUS OSB’de Başkanvekilliği görevini de yürüten Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ruhi Koçak, ilçeden Bursa ve İzmir’e giden sebze-meyve kamyonlarının izini sürerek bazı yatırımcılara ulaştıklarını bildirdi:
- Közlenmiş patlıcan, biber üretimi yapan fabrikaları Tarsus OSB’ye yatırıma davet ettik. Burada üretim yapmalarının daha avantajlı olacağını anlattık.
Söz konusu fabrikaların Tarsus’ta üretim yapmasının avantajlarını şöyle açtı:
- Patlıcan ve biber Tarsus’tan kamyonla Bursa ve İzmir’e gidiyor. Onların konulduğu kavanozlar da Tarsus’tan gidiyor. Tarsus’ta yatırıma gelmeleri halinde lojistik maliyetleri çok büyük oranda aşağı inecek.
TARSUS TSO Başkanı Ruhi Koçak, OSB’nin kurulduğu alanın özelliklerine işaret etti:
- Burası “ikinci sınıf eğimli, susuz tarım arazisi”. Yeraltı suyu tuzlu. Ayrıca 2 metre kazınca altta kil çıkıyor. Yani, tarıma uygun bir arazi değil.
OSB’de sanayi arsasına ayrılan payın yüzde 60 olduğunu belirtti:
- Yüzde 40’lık alan yeşil alan, okul, sosyal tesislere gidiyor. Yani 5 bin 300 dönümlük alanın 3 bin 600 dönümünde sanayi yatırımı yapılmış olacak.
TARSUS TSO Başkanı Ruhi Koçak, Mersin’de yatırım yeri arayışında olan bir savunma sanayi kuruluşu ile görüştüklerini bildirdi:
- Mersin’de yer bulamadılar. Kendilerine, “Bize güvenin, Tarsus OSB’ye gelin” dedik. Kendilerine 5 dönüm yer verdik.
Yeri gelmişken OSB’deki arsa fiyatıyla ilgili bilgi verdi:
- Başlangıçta metrekaresi 25 dolardan satışa çıktık. Şimdi o arsaların fiyatı 100 dolara çıktı.
TARSUS TSO Başkanı Ruhi Koçak, Tarsus OSB’de yatırım yeri isteyen şirketlerden örnek verdi:
- En büyük yeri Şişecam almış oldu. Onların yatırımı sürüyor. BİM, 2 fabrika, bir de depo yeri istedi.
BİM’in kuracağı fabrikaları merak ettik, bilgisini paylaştı:
- Biri kağıt fabrikası olacak. Diğeri süt ve yağ tesisi olacak diye biliyoruz.
TARSUS TSO Başkanı Ruhi Koçak, OSB için yaptıkları altyapı yatırımına dikkat çekti:
- OSB’nin su ihtiyacı için 11 kilometrelik hat yapıyoruz. Yollar, elektrik, iletişim kabloları, doğalgaz boruları derken ciddi bir altyapı yatırımı yapıyoruz.
Toplam altyapı harcamasını paylaştı:
- Tarsus OSB altyapı çalışmaları 102 milyon liralık harcama ile tamamlanacak.
TARSUS TSO Başkanı Ruhi Koçak, ilçenin tarımla ilgili verilerini şöyle özetledi:
1 milyon dönüm tarım arazimiz var. Mersin’in tarım arazisi varlığının yüzde 30’una denk geliyor.
90 çeşit tarım ürünü yetişiyor. Türkiye’nin kabak ve yenidünya üretiminin önemli bölümü Tarsus’ta gerçekleşiyor.
Tarsus, kesme çiçek, gül ve nergis üretiminde de önemli paya sahip.
Büyükbaş ve küçükbaş hayvan varlığı 17 milyon 477 bin 343. Bu, Mersin’in hayvan varlığının yüzde 25’ini oluşturuyor.
Tarsus’un tarımsal geliri 30 milyar lirayı aşıyor.