Merak; içine düştüğün hayatı kavrama enerjisi… Öğrenmenin fitili… Cevaplardan çok soruları yücelten şey… Yaşlanmak istemiyor musun? Merak et… Bir şeyi anlamak, öğrenmek, görmek için duyulan, işten gelen istek. Geleceğe doğru dilekçe…
Anlamayı istemek… Taklitle başlayıp tahkikle biten yolun kaldırım taşları… Her adımda bir sonraki adımın nereye basacağına dair heyecan ya da kaygı... Meraktan çatlarsın ya da merakından dokuz doğurursun… İnsan, merakıyla imtihan edilir. Neyi merak ederse, ona dönüşür zira…
MERAK REPERTUARINI GENİŞ TUT
Merak repertuarı geniş insanlar vardır. Bir şeyleri öğrenmeye yönlendiren his, öylesine geniş açılı olur ki evreni kaplar. Sadece insanlar değil pek çok canlı türü de bu duyguyla donanır. Doğuştan gelir merak… Bebek, konuşmayı sökmeye başlar başlamaz, merakı dilinden dökülür; “bu ne?”
Öyle ki merak enerjisiyle içine düştüğü hayatı kavramaya başlar. Günde ortalama 402 soru sorar. “Ne?” sorusu zamanla yerini, “Nasıl?” sorusuna ve nihayet; “Neden?” sorusuna bırakacaktır. Ve merakın insanı taşıyacağı netice; “Neden olmasın!” cesareti olacaktır.
İKİ SORU İKİ CEVAP
Çocuğun elinden merakını alırsak ne olur?
Bu merak enerjisi, gelecekte oluşacak zihin performansını da şekillendirecektir. Eğer ebeveyn ve gittiği okul, çocuğun elinden merakını alırsa, gündelik soru kapasitesi 1’e düşer; “sınavda ne çıkacak?” Merakı, sınavla sınırlanmış insan; sınavı verse dahi hayat bilgisini ıskalayacaktır.
Merakı üreten nedir?
Neden merak ederiz? Yeni ve karmaşık şeyler beyinde belirsizlik oluşturur, gerilim doğurur ve beyin, bunu sevmez. Kendini rahat hissetmek için kapasitesini bu belirsizliği ya da çelişkiyi çözmeye odaklar.
NOT
BİLİNMEYENİN KORKUSUNDAN MERAK EDEREK UZAKLAŞ
Merakın güzel yanı; giderilmesi halinde beyinin bu gayreti ödüllendirmesi ve dopamin üretmesidir. Kendini iyi hissedersin, merakını giderir, öğrenmiş olursun. Öğrenmek, beyin kapasitesini genişletir, karar süreçlerini kaliteli hale getirir, insanı hayatta tutacak yetenekler geliştirir.
Merak, insana bahşedilmiş en büyük ödüldür. Kaybetmemeye bak. Peşinden git ve daha fazla neyi merak edebileceğini gör. Kaybedersen biat ile cezalandırılacaksın ki bu da zihnine yapabileceğin en büyük zulüm olacaktır. Unutma ki biat, merakın can düşmanıdır.