Gelir İdaresinin, Mayıs ayında yayınladığı gelir ve kurumlar vergisi konusundaki özelgelerinden pek çok mükellefi ilgilendirebileceğini düşündüklerimin özetlerini bir gelenek olarak aşağıda aktarıyorum
∎ Serbest meslek erbabı olarak faaliyette bulunmanın yanı sıra ücretli olarak çalışılan Şirkete, işçi-işveren ilişkisine dayanmaksızın görev tanımı dışında serbest meslek faaliyetleri kapsamında verilen statik proje çizimi hizmeti dolayısıyla elde edilen gelirin, Gelir Vergisi Kanununun ücret hükümlerine göre değil, serbest meslek kazancı hükümlerine göre vergilendirilmesi gerekmektedir (Antalya Vergi Dairesi Başkanlığının 94276 sayı ve 17.5.2023 tarihli Özelgesi).
∎ Oda yönetim ve denetim kurulu üyelerine yapılan huzur hakkı ödemeleri ücret niteliğinde olup, GVK uyarınca vergi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir. Ayrıca, ücret kapsamında değerlendirilen söz konusu huzur hakkı ödemelerine, GVK md. 23 /1-(18) bendinde yer alan gelir vergisi istisnası ve Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablosunda yer alan damga vergisi istisnasının uygulanması mümkündür. Diğer taraftan, Oda yönetim ve denetim kurulu üyelerinin bir işverene bağlı olarak çalışmaları ve ücret geliri elde etmeleri halinde ise, istisnanın sadece en yüksek ücret gelirine uygulanması gerekir ve bu ücretin huzur hakkı ücretinden fazla olacağı değerlendirildiğinde, söz konusu istisna işverence uygulanacak ve huzur hakkı ücretlerine ayrıca istisna uygulanmayacaktır (Bolu Defterdarlığının 94276 sayı ve 18.5.2023 tarihli Özelgesi)
∎ Faaliyet konusunun "Başka Yerde Sınıflandırılmamış Diğer Mesleki, Bilimsel Ve Teknik Faaliyetler (Çevre Danışmanlığı, Güvenlik Danışmanlığı, Matematikçiler, İstatistikçiler, Agronomlar vb. Tarafından Verilen Danışmanlık Hizmetleri, Patent Aracılığı vb.)" olduğu, işe başlama yoklamasında faaliyetin tarımsal konularda danışmanlık hizmeti faaliyeti olarak beyan edildiği ve yurt dışındaki şirketle yapılan sözleşmenin danışmanlık sözleşmesi olduğu, bu sözleşme ile bitki büyüme düzenleyici tipindeki ürüne ilişkin danışmanlık hizmeti verdiğiniz anlaşıldığından, söz konusu danışmanlık faaliyeti nedeniyle GVK md. 89/1- (13) bendinde yer alan indirimden faydalanmak mümkün değildir (Bursa Vergi Dairesi Başkanlığının 107854 sayı ve 22.5.2023 tarihli Özelgesi).
∎ Limitet Şirket ortaklarına SGK primi kesilmeksizin yapılan huzur hakkı ödemeleri, ücret niteliğinde olup GVK md. 61, 94, 103 ve 104 uyarınca gelir vergisi tevkifatına tabi tutulması gerekmektedir. Bu bağlamda, ücret kapsamında değerlendirilen söz konusu huzur hakkı ödemelerine, GVK md. 23/1- (18) bendinde yer alan gelir vergisi istisnasının ve Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tabloda yer alan damga vergisi istisnasının uygulanması mümkün bulunmaktadır. Ancak, huzur hakkı ödemesinin alındığı dönemde şirket ortaklarınızın birden fazla işverenden ücret geliri elde etmeleri halinde asgari ücret istisnasının sadece en yüksek ücret gelirine uygulanabileceği tabiidir (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığının 562790 sayı ve 22.5.2023 tarihli Özelgesi).
∎ 01-12/2022 dönemleri için 01/2022 tarihinde defaten ödenen dövize endeksli ödüllü birikim hayat sigortası poliçelerine esas prim ödemelerine ilişkin belgelerin çalışılan kuruma ibraz edilmesi halinde her aya isabet edecek prim tutarının %50'sinin, ödendiği ayda elde edilen ücretin %15'ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşmaması koşuluyla ücret matrahından indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır (İzmir Vergi Dairesi Başkanlığının 224293 sayı ve 23.5.2023 tarihli Özelgesi).
∎ 2021 yılı kurumlar vergisi beyannamesinde yararlanılan tasarım indirimi tutarının yüzde ikisinin pasifte geçici bir hesaba aktarılması, bu tutarın geçici hesabın oluştuğu yılın sonuna kadar Türkiye'de yerleşik girişimcilere yatırım yapmak üzere kurulmuş girişim sermayesi yatırım fonu paylarının satın alınması veya girişim sermayesi yatırım ortaklıkları ya da 4691 sayılı Kanun kapsamındaki kuluçka merkezlerinde faaliyette bulunan girişimcilere sermaye olarak konulması şarttır. Diğer taraftan, söz konusu tutarın ilgili yılın sonuna kadar aktarılmaması durumunda, yıllık beyanname üzerinden indirim konusu yapılan tutarın yüzde yirmisinin tasarım indirimine konu edilmesi mümkün bulunmamakta olup, bu tutar nedeniyle zamanında alınmayan vergilerin vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın tarh edileceği tabiidir (Adana Vergi Dairesi Başkanlığının 44120 sayı ve 2.5.2023 tarihli Özelgesi).
∎ Şirket faaliyetlerinde kullanmak amacıyla kiralama yolu ile edinilen binek otomobilinin kira sözleşmesinden süresi bitmeden cayılması ve cayma bedeli ödenmesi halinde ödenen tutar, GVK’da yer alan binek otomobillere ilişkin gider kısıtlaması kapsamında değerlendirilecek olup, bu tutarın en fazla %70'inin kurum kazancının tespitinde gider olarak dikkate alınması gerekmektedir. (Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının 198932 sayı ve 9.5.2023 tarihli Özelgesi).
∎ Şirketin, Otoyol projesini yürütmek amacıyla satın aldığı demir malzemesinin bir kısmını yapım sürecinde hurda olarak satması nedeniyle elde ettiği kazanç, KVK md. 10/I- (ı) bendi uygulaması açısından pasif nitelikli gelir olarak dikkate alınmayacaktır. (Ankara Vergi Dairesi Başkanlığının 199185 sayı ve 9.5.2023 tarihli Özelgesi).
∎ Gerekli koşulların topluca sağlanması kaydıyla Türkiye'de yerleşik olmayan kişilere verilen tasarım ve dizayn hizmetlerinden elde edilen kazancın % 50'si indirim konusu yapılabilmesi için şirket ana sözleşmesine "tasarım/dizayn hizmeti vermek" ibaresinin de bulunması gerekmektedir. Şirket ana sözleşmesine bu ibare eklenip bu hususun Türkiye Ticaret Sicil Gazetesinde tescil edilip yayımlandığı tarihten önce verilen hizmetler kapsamında alınmış avans tutarlarının, şirket ana sözleşmesinin tescilinden sonra gelir hesabına intikal ettirilmesi durumunda söz konusu tutarların da kazancın oluştuğu hesap döneminde indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır. (İzmir Vergi Dairesi Başkanlığının 212590 sayı ve 12.5.2023 tarihli Özelgesi).
Kurumlar Vergisi konusundaki özelgelerin hepsini köşeye sığdıramadım. Onlarda gelecek yazımda.
Tüm okurlara, güzel bir bayram tatili dilyorum.