2015 yılında kurulan Maya Vakfı, travmatik deneyimlere maruz kalmış ve ruh sağlığı hizmetlerine erişimi kısıtlı çocuklara yardım etme amacı taşıyor.
Vakıf uzman kadrosuyla, doğal afet, göç, salgın, aile üyelerinin kaybı ve şiddet sebebiyle psikolojik travmaya maruz kalmış çocuklara ve bakım verenlere kaliteli, erişilebilir, kapsayıcı ruh sağlığı ve psikososyal destek, koruma ve eğitim hizmetleri sunmak için çalışmalar yürütüyor.
Eylül 2017'de açılan Balat Çocuk ve Gençlik Merkezi, 5-24 yaş arasındaki çocuklara, gençlere ve bakım verenlere grup ve bireysel seanslar, doğa terapisi çalışmaları ve pozitif ebeveynlik becerileri konusunda hizmet sağlıyor. Maya Vakfı, Psikolojik İyileşme Becerileri (SPR) modelini temel alarak geliştirdiği yaratıcı sanat ve doğa terapileri yöntemlerini kullanan tek öncü vakıf olarak çalışmalarına devam ediyor.
Maya Vakfı Genel Müdürü Yunus Emre Ünsal amaçlarını şu cümlelerle özetliyor: “Programlarımızdan faydalanan çocukların hikâyeleri, sunduğumuz hizmetin rakamların çok ötesinde olduğunu gösteriyor. Ulaştığımız 1 çocuğun bile rahat uyumasını sağlamak, işimizin en önemli çıktısı. Travmalar kaybolmuyor ancak dönüşüyor. Biz Maya Vakfı olarak, travmatik bireylerin psikolojik iyilik hallerini artırmak ve toplumsal dayanıklılık becerilerini geliştirmek amacıyla çalışmalarımıza devam ediyoruz.”
Dört ana program
Maya Vakfı çalışmalarını farklı ihtiyaçlara göre, dört ana program çerçevesinde yürütüyor:
1» Ruh Sağlığı ve Psikososyal Destek Programı: Afet, göç, salgın ve aile üyelerinin kaybı gibi travmatik deneyimlerle başa çıkmaya çalışan çocuklar ve gençlere yönelik psikososyal eğitimleri kapsıyor.
2» Eğitim Programları: Psikolojik travmanın öğrenme üzerindeki olumsuz etkisini ortadan kaldırmak ve sosyal uyumu güçlendirmek amacıyla yürütülüyor. 2016 yılından bu yana, T.C. Milli Eğitim Bakanlığı ile imzalanan protokol kapsamında İstanbul ve Şanlıurfa’daki okullarda yer alan çocuklara, öğretmenlere, okul idarecilerine ve ebeveynlere destek oluyor. Çocuğa dokunan her bileşene ulaşma bilinciyle hareket eden vakıf, hizmet verdikleri okulların kantin görevlileriyle de çalışarak travmatik çocukların ruh sağlığına bütüncül bir bakış açısıyla yaklaşıyor. Maya Vakfı, Travmaya Duyarlı Okul ve Eğitim Yoluyla Sosyal Uyum Programları kapsamında İstanbul ve Şanlıurfa’da 12.649 çocuğa ulaşmasının yanında 2 bin 740 öğretmenle öğretmen eğitimi ve süpervizyon gerçekleştirerek 706 aileye destek semineri verdi.
3» Kapasite Geliştirme Programı: Ruh sağlığı alanındaki çalışanlara yönelik gerçekleştirilen program, psiko-eğitim hizmetini içeriyor. 2017-2022 yılları arasında yürütülen bu programdan 725 uzmanın faydalandığı biliniyor.
4» Afet ve Acil Durum Programı: Afet bölgelerinde travmaya maruz kalmış bireylere psikososyal destek hizmetini kapsayan programla birçok afet travmasının olumsuz etkilerini dönüştürmek amaçlanıyor. Vakıf, 24 Ocak 2020’de meydana gelen Elazığ ve Malatya depreminin ardından Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na bağlı Malatya İl Müdürlüğü koordinasyonunda, afetten etkilenen 178 çocuk ve ergenlik çağındaki gençlere psikososyal destek hizmeti sundu.
Deprem bölgesinde çalışmalar
6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş merkezli depremin ardından nisan, mayıs ve haziran ayının ilk haftalarında uzman ekibini genişleterek Hatay ve Kahramanmaraş’ın çeşitli ilçelerinde çalışarak yaklaşık 6000 kişinin hayatına dokundu. Vakfın psikologları bu dönemde Hatay’ın üçüncü evleri olduğundan bahsediyor.
Haziran ayı itibariyle odağına uzun vadeli hizmetleri alan Maya Vakfı, programlarından yeteri kadar faydalanamayan afet bölgelerinde yapılandırılmış grup oturumları düzenlemeye başladı. Haziran, temmuz, ağustos dönemi içerisinde yaklaşık olarak 350 çocuk 100 ebeveyn, vakfın hizmetlerinden faydalandı. Maya Vakfı, Afet Platformu'nun kurucu üyeleri arasında yer alıyor.
Maya Vakfı Programlar Koordinatörü Ezgi Berktaş çalışmalar hakkında şu yorumu yapıyor: “Sahada yaptığımız gözlemler neticesinde şubat ayında yaşanan yıkıcı depremlerin ardından bölgede Ruh Sağlığı ve Psikososyal Destek ihtiyacının hala çok büyük olduğunu tespit ettik. Biz Maya Vakfı olarak, travma odaklı yaklaşımımız ile bölgede uzun vadeli hizmet vererek sanat temelli psikososyal destek çalışmalarımızı sürdürmek ve kişilerin iyilik hallerini desteklemeye devam etmek istiyoruz. Bu sebeple ruh sağlığı ve psikososyal destek hizmetlerinin önemi noktasında kamunun, özel bağışçıların ve fon sağlayıcıların dikkatini çekerek bu konunun savunucusu olduğumuzu belirtmek istiyoruz.”
Rakamlarla Maya Vakfı
Maya Vakfı 2015 yılından bu yana:
► 13.000’den fazla çocuğa ruh sağlığı ve psikososyal destek hizmeti
► 700’den fazla aileye/bakımveren için pozitif ebeveynlik oturumları
► 3.500’den fazla öğretmen ve psikososyal destek alanında çalışan profesyonele psiko-eğitimler
► Afet ve acil durum programıyla Elazığ, Malatya ve Kahramanmaraş depremlerinde yukarıdaki rakamların dışında 7.000’den fazla çocuk için psikolojik ilk yardım desteği ve psikososyal destek oturumları gerçekleştirdi.
► Çalışmalar doğrultusunda gerçekleştirilen ölçme değerlendirme uygulamaları sonucunda çocukların %80’inin iyilik halinde olumlu değişiklikler gözlemlendi.
► Balat Çocuk ve Gençlik Merkezi’nden psikososyal destek alan 8 yaşındaki Ayşe, katıldığı atölyelerin kendisinde yarattığı etkiyi, “Balat’taki merkeze gelmeden önce kabuslar görüyordum. Canavar yüzleri gördüğüm için, karanlıktan korkardım. Buradaki atölyelerde yaptığım kalkanımı ve düş kapanımı duvarıma astığımdan beri canavarlardan korkmuyorum ve güzel rüyalar görüyorum. Beni koruduklarına inanıyorum.” şeklinde ifade ediyor.