MUTFAK Ürünleri ve Margarin Sanayicileri Derneği (MÜMSAD) Başkanı Metin Yurdagül, çalışma hayatıyla ilgili hesap yaptı:
- Benim çalışma sürem 25+30 yıl oldu. Yani, 55 yıldır çalışıyorum.
MÜMSAD Başkanlığı’nı Yıldız Holding’i (Ülker Grubu) temsilen sürdürdüğünü irdeledi:
- Artık grupta aktif-pasif hiçbir görevim yok. Yıldız Holding sadece benim MÜMSAD aidatımı ödüyor. Metin Yurdagül ve MÜMSAD Genel Koordinatörü Ebru Akdağ’la buluştuk, margarinlerle ilgili trans yağ konusunu konuştuk.
Yurdagül, pandemi öncesi çoğu Anadolu’da olmak üzere 50 dolayındaki üniversiteye gidip gıda bölümlerine trans yağ gerçeğini anlatmaya çalıştıklarını belirtti:
- Üniversitelerin çoğuna biz kendimiz gittik. Ülkemizdeki margarin sektörünün üzerinde yanlış trans yağ algısı olduğunu anlatmaya çalıştık.
Sözü gıda mühendisi olan MÜMSAD Genel Koordinatörü Ebru Akdağ’a bıraktı:
- Harvard Üniversitesi’nde (ABD) yapılan bir çalışma trans yağların kardiyovasküler (kalp ve damar sağlığı) risk yaratabileceği söyleminin ardından MÜMSAD, henüz hiçbir yasal düzenleme ve kısıtlama yokken kendi insiyatifiyle trans yağsız üretim için harekete geçti.
Metin Yurdagül, o günleri anımsadı:
- Gerekli Ar-Ge çalışmaları ve büyük yatırımlar sonucunda trans yağı elimine eden, son teknoloji yeni üretim yöntemlerine geçildi.
Ebru Akdağ sürdürdü:
- Bugün piyasadaki ürünlerin yüzde 98’ini oluşturan MÜMSAD üyesi firmaların margarinlerindeki trans yağ seviyesi 2007 yılından bu yana yüzde 1’in altındadır.
Bu seviyenin bilim dünyası tarafından “trans yağ yok” olarak kabul edildiğini kaydetti:
- Türkiye, trans yağların elimine edilmesinde ABD’den 11, Kanada’dan 13, Avrupa Birliği’nden 14 yıl ileride. Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) çağrısına işaret etti:
- WHO, trans yağların elimine edilmesi için tüm ülkelere çağrıda bulundu ve 2023’e kadar uygulanmasını önerdiği hedef limit yüzde 2 olarak belirlendi. Türkiye’de yüzde 1’lik sınırı MÜMSAD 16 yıl önce belirledi ve uygulamaya da geçildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı’nca hazırlanan ve bu yıl yürürlüğe giren mevzuata dikkat çekti:
- Bakanlık, gıda tedarik zincirinde trans yağ limitini AB ülkelerinde olduğu gibi yüzde 2 olarak belirledi. Ancak, sektör derneğimiz öncülüğünde 14 yıl önce yüzde 2’lik trans yağ seviyesinin altına inmişti. Genellikle yüzde 0.2-0.5 düzeyine çekilmişti.
Margarin ambalajlarının üzerindeki logoya vurgu yaptı:
- Ambalajlardaki “Trans yağ yoktur” logosu MÜMSAD’a tescillidir. Dernek piyasadan margarin toplatıp akredite laboratuvarda inceletir. MÜMSAD üyelerinin margarinleriyle üretilen bisküvi, kek, çikolata ve gofret gibi ürünlerin de trans yağ içermemesi gerekiyor.
Metin Yurdagül, Ebru Akdağ’ın trans yağ konusunda doğruları anlatmak üzere Instagram’da açtığı hesabın altını çizdi:
- Ebru Hanım, “Gıda Hurafeleri Avcısı” oldu. Doğru bilgiyi arayan “Gıda Hurafeleri Avcısı” hesabına girip izliyor. Sosyal medyada bu adımı atmak faydalı oldu. Instagram’da “Gıda Hurafeleri Avcısı”na baktım, 15 bini aşkın takipçisinin olduğunu gördüm...
Başta trans yağ ile ilgili kafanıza takılan soru işaretleri varsa “avcı”- yı izleyin, sorgulayın…
Trans yağ için sınır belirleyen ilk ülke Danimarka
MUTFAK Ürünleri ve Margarin Sanayicileri Derneği (MÜMSAD) Genel Koordinatörü Ebru Akdağ, trans yağa sınır konulmasıyla ilgili ilk uygulamanın Danimarka’da devreye girdiğini belirtti:
- İlk trans yağ düzenlemesi adımı 2003 yılında Danimarka’dan gelmişti ve konulan limit yüzde 2 idi.
Ardından Avustralya’ya geçti:
- Avustralya’da 2005 yılından bu yana margarinlerde trans yağ düzeyi yüzde 1’in altına çekildi. Bu, Avustralya Kalp Vakfı öncülüğünde hayata geçen bir uygulama oldu. Avustralya’da halen bir yasal düzenleme yok.
Türkiye’nin 2007 yılında sektörel sivil toplum öncülüğünde trans yağ konusunda harekete geçen dünyadaki 3’üncü ülke olduğunu kaydedip ABD’ye uzandı:
- ABD’de federal bazda trans yağsız dönem 2018 yılı Ağustos ayında başladı, geçerli düzey yüzde 2 dolayında.
Kanada’nın Eylül 2020’de ABD’yi izlediğini kaydetti:
- Avrupa Birliği’nde (AB) Nisan 2019’da kabul edilen regülasyonla sınır yüzde 2 olarak belirlendi. Uygulama Nisan 2021’de geçerli oldu.
Kamuoyu bastırdı, ambalajda yazının kalkmasını engelledi
MUTFAK Ürünleri ve Margarin Sanayicileri Derneği (MÜMSAD) Genel Koordinatörü Ebru Akdağ, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın margarinlerde trans yağ sınırı ile ilgili mevzuatı devreye almasıyla birlikte ambalajdaki bilgilendirmeyi sonlandırma kararı aldığını belirtti:
- Sektör MÜMSAD öncülüğünde 2007’den beri margarinde trans yağ oranını yüzde 1’in altına çekmiş bulunuyor. Bakanlık bu durumu bildiği için mevzuatla birlikte ambalajda bu konuda bilgilendirmeye gerek olmadığını düşündü. MÜMSAD olarak biz de aynı kanaatteydik.
Kamuoyundan ambalajdaki bilgilendirmenin kalkmasına tepki geldiğini kaydetti:
- Bakanlık, kamuoyu tepkisi üzerine ambalajda “Trans yağ yok” ibaresinin yazılmaya devamına karar verdi. Bizde ambalajdaki bilgilendirme sürüyor. Dünyada başka ülkelerde ambalajlarda trans yağ bilgilendirmesi yer almıyor.
MÜMSAD Başkanı Metin Yurdagül, margarin pazarının yıllık hacminin 800 bin ton olduğunu bildirdi:
- Margarin pazarının parasal hacmi 13 milyar lira düzeyinde bulunuyor.