İktidarın ekonomide kesimler arası kaynak dağılımının yönünü yeniden belirlemeye çalıştığı bir döneme girmiş bulunuyoruz. Yerel seçimlerin iktidara gösterdiği beklenmeyen sonuçlar, enflasyonla mücadelenin para politikasına omuz verecek mali önlemler ayağını çok önemli hale getirdi. Seçmen tabanının büyük bölümünü oluşturan, yüksek enflasyon altında ezilen çalışanlar, emekliler, maliyetleri sürekli artan, finansman sıkıntısı çeken küçük ve orta boy işletmeler daha fazla dikkate alınmak zorunda. Artık “yeni” sıfatını kaybeden neredeyse birinci yılını dolduracak olan ekonomi yönetimi mali önlemleri yaşama geçirmek için önümüzdeki günlerde Ak Parti içinde tamamlanacak seçim sonuçlarını değerlendirme süreçlerini de bekleyecek. Bir hafta öne çekilen Ak Parti genel başkanı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan başkanlığındaki Kızılcahamam istişare kampı 31 Mayıs-2 Haziran tarihlerinde yapılacak ve seçim sonuçlarını değerlendirme süreci tamamlanacak. Doğası gereği sonuçları en erken bir yıl içinde alınabilen mali politikalarda görülebilecek değişiklikler istişare süreçlerinden süzülecek akılla şekillenecek.
Erdoğan: “31 Mart güven oylaması değildir”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın geçen hafta Ak Parti grup toplantısında verdiği “31 Mart güven oylaması değildir.” mesajı dikkatle not edildi. Erdoğan, 14 Mayıs ve 28 Mayıs’ta seçmenin hükümeti kararlı şekilde Cumhur ittifakına emanet ettiğini, ancak yerel seçimde tercihini sandığa farklı olarak yansıttığını bunların birbirinden ayrı tutulması gerektiğini söyledi. Erdoğan’ın 31 Mart’ı kastederek, “Biz o mesajı aldık gereğini de yapmaya başladık.” Sözleri kabinede ve parti yönetiminde önemli değişim yaşanacağının işareti sayıldı. Erdoğan “Yorulan arkadaşlarımız, motivasyonunu yitiren arkadaşlarımız varsa, hatası, kusuru, yanlışı olanlar varsa, kardeşlik hukukumuzu koruyarak onları dinlenmeye alacağız” dedi.
TOBB Genel Kurulu ve Özgür Özel’in ekonomi mesajları
Geçen hafta yapılan TOBB’nin seçimsiz mali genel kurulunda ekonomiyle ilgili önemli mesajlar verildi. Genel kurul öncesi Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katıldığı kamuoyuna açık toplantıda TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun dile getirdiği sıkıntılar ve çözüm önerileri Türkiye’nin 81 ilinden gelen delegeleri memnun etti. Türkiye’nin önündeki seçimsiz dört yılın yapısal reformlar için büyük fırsat olduğunu belirten Hisarcıklıoğlu, KOBİ’lere pozitif ayrımcılık yapılması ve kredi sınırlaması dışında tutulması talebinde bulundu. TOBB Başkanı Ticari kredi kartlarındaki taksit kısıtlarının kaldırılmasını, AB ve ILO kriterlerinde işgücü reformu yapılmasını, tarıma uygun olmayan alanların sanayiye kazandırılmasını, deprem riskine karşı İç Anadolu ve Doğu Akdeniz ekseninde yeni bir sanayi havzası oluşturulması taleplerini sıraladı.
Özgür Özel’e enflasyon muhasebesi alkışı
Her TOBB genel kurulunda yaşanan siyasi liderlerin katılımı ve konuşma sıraları sıkıntısı bu kez genel kurul öncesinde cumhurbaşkanının katıldığı ödül töreni ve akşamında verilen resepsiyonda CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in konuşmasıyla aşıldı. Özgür Özel bundan sonra yapılacak ilk TOBB genel kuruluna gelerek konuşma yapacağını şimdiden duyurdu. Özel’in yüksek enflasyonun şişirdiği ciroların haksız vergilendirilmesine yol açan enflasyon muhasebesinin mevzuattan tamamen kaldırılması gerektiği sözleri salondaki delegelerden kuvvetli alkış aldı. Özgür Özel’in konuşmasında ele aldığı ekonomik kavramlar ve ardından Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın ekonomi kavramları üzerinden yaptığı göndermeler uzun süredir hasret kalınan düzeyde gerçekleşti. Ekonomideki çelişkilere değinen Özgür Özel, asgari ücretin çalışanlara yetmediğini ama işletmelerin de bu asgari ücreti ödemekte zorlandıklarını, aynı şekilde yüksek seyreden döviz kurunun ihracatçı için yetersiz kaldığını dile getirdi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz ise Özel’in dile getirdiği çelişkilerin, açmazların önemli ölçüde orta gelir tuzağı gerçeğinden kaynaklandığını başka ülke örnekleriyle açıkladı. TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş’un yeni anayasa ihtiyacı ağırlıklı konuşması ise ekonominin gölgesinde kaldı.
Tasarruf paketi, OVP güncellemesi ve belediyeler
Sayısal hedefleri, büyüklükleri belirtilmeyen tasarruf önlemleri Cumhurbaşkanlığı genelgesi olarak yayımlandı. Türkiye’de gazetecilerin sorularıyla karşılaşmamaya çalışan Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Brüksel’de düşünce kuruluşu Bruegel’in düzenlediği Türkiye konulu panelin ardından Bloomberg’e tasarruf paketinin bütçede ne kadarlık bir etki yaratacağının yaz sonunda yapılması planlanan OVP gözden geçirmesinin bir parçası olarak duyurulabileceğini söyledi. Biz de mali tedbirlerin merak edilen sayısal hedeflerini görebilmek için Eylül ayında yapılması beklenen OVP güncellemesini beklemeye başladık. Geniş tanımlı kamuyu kapsayan tasarruf genelgesinde belediyelerle ilgili çok sayıda kısıtlamanın yer alması dikkati çekti. Siyasi çevrelerde yerel seçimde büyükşehirleri önemli ölçüde CHP’ye kaptıran iktidarın belediyelerin icraatlarını cendereye almaya çalışabileceği değerlendirmeleri yapıldı.