Türkiye, son 10 yıldır ortalama 10-12 milyar dolar yabancı yatırım alıyor. Şirket satın almaları, özelleştirmeler, gayrimenkul ve hisse alımlarına yatırılan tutarları düştüğümüzde ise ortalama 3-5 milyar dolarlık doğrudan yabancı yatırımı girişi söz konusu. 5-10 yıl öncesine döndüğümüzde neredeyse her ay, bir bakan yurtdışı ziyaretinin sonunda Türkiye’ye milyar dolarlık yatırım geleceğini müjdelerdi. Genelde o yatırımlar birkaç ay sonrasında unutulur, tarihe karışırdı. Geçen yıl sizlerle bununla ilgili bir haber paylaşmıştık. Haberimizde söz verilen, anlaşması yapılan, imzaları atılan 1 milyar dolar ve üstü sözde yatırımların miktarının 45 milyar doları aştığını vurgulamıştık.
Bunlar arasında Kilis’e yapılacağı açıklanan 7 milyar dolarlık güneş paneli fabrikası, adı açıklanmayan bir şirketten alınan 8 milyar dolarlık teknoloji yatırımları sözü, Körfez’den gelemeyen Abu Dhabi Investment House, Gulf Finance House ve Ithmaar Bank ‘Vision3’ adlı girişimin 3 milyar dolarlık tarım yatırımı, “Osmanlı torunu” diye tanıtılan ABD’li Energy Allied’in Başkanı Mike Nassar’ın 3 milyar dolarlık tesisi, Çin’den beklenen 15 milyar dolarlık toplu yatırım, Çalık Holding ve Hintli lOC’nin Adana’ya kuracağı 5-7 milyar dolarlık petrokimya tesisi, Suudi devi Saudi Advanced Petrochemical’ın 1 milyar dolarlık rafineri projesi.
Gelmeyen, yapılmayan, unutulan bu yatırımların listesi oldukça uzun.
Bunları neden mi yazdım?
Çünkü şu anda Malezya’da benzer bir tartışma yaşanıyor. Başrolünde Türkiye var.
Geçtiğimiz hafta Malezya Öncelikli Sanayiler Bakanı Teresa Kok, Türkiye’ye 3 günlük bir ziyaret gerçekleştirdi.
3 günlük ziyarette 3 yıllık yatırım getirdi
Ziyaretin ardından Malezyalı Bakan Kok, Türkiye’deki görüşmelerin olumlu geçtiğini, 3 günlük gezide büyük bir yatırımı ülkesine getirmek için anlaştığını ifade etti.
Peki kısa sürede Malezya’ya gelecek olan yatırımın miktarı ne kadar?
82 milyar Malezya Ringgit’i. Yani 20 milyar dolar.
Yani yaklaşık 150 milyar Türk Lirası.
Miktar büyük olunca tartışma da büyük oluyor.
Konu Malezya Parlamentosu’nda kıyameti koparmış durumda.
Baling Milletvekili Datuk Seri Abdul Azeez Abdul Rahim, yaptığı açıklamada, “Teresa Kok, Türkiye’ye 3 gün yaptığı ziyaretle Malezya’yı kurtarmış oldu. Muhtemelen paranın değerini bilmiyor. Bu utanç verici. Eğer bu yatırımı getirdiyse daha ayrıntılı bilgi versin. Bu kadar para getirdiğine göre onu Başbakan seçelim” diyerek tepkisini dile getirmiş.
Malezya İstatistik Dairesi (DOSM), verilerine göre Malezya 2017’de 9.8 milyar dolar (41 milyar Ringgit), 2018’de 6.2 milyar dolar (26 milyar Malezya Ringgit), 2019’da da 7.6 milyar dolar (31.7 milyar Ringgit) yabancı yatırım almış.
Malezyalı siyasetçinin 3 günlük Türkiye ziyaretinin getirisi 20 milyar dolar.
Malezya Devleti’nin 3 yılda aldığı toplam yatırım tutarı ise 23.6 milyar dolar.