Aslında okurlarımız bilirler ki mikro çerçevede işletmeler ve özellikle sahipleri hakkında yazı yazmıyoruz. Usta gazeteci Vahap Munyar stili yazılar kaleme almıyoruz.
Bu seyahate davetli olduğu halde özel mazereti nedeniyle son anda katılamayan Vahap Munyar’ın yerine geçme cesaretini ya da cüretini göstererek yazımızın ekonomi boyutunun sosyal yönünü öne çıkarmak istiyoruz.
Geçtiğimiz hafta sonu bir Doğu Anadolu seyahatimiz oldu. Pazar ve pazartesi günlerini kapsayan Bitlis, Ahlat, Tatvan, Adilcevaz gezileri gerçekleştirdik. Bitlis merkezli bu seyahatimizin ev sahibi Eren Holding’in patronu Ahmet Eren idi.
İlk kez gördüğümüz bölgenin çok dikkat çeken tarafları oldu. Ama asıl dikkat çeken, bölgeye ciddi destek veren Eren Ailesi olduğunu ifade etmeliyim.
Öncelikle Bitlis’e ilişkin rakamları kısaca ortaya koyalım, izninizle.
Bitlis, resmi kayıtlara göre sosyoekonomik gelişmişlik endekslerinde son sıralarda yer alıyor. Bitlis’in ekonomisi genelde tarım ve hayvancılığa dayanıyor. Özellikle tarım ve hayvancılık ağırlıklı olmak üzere gıda ürünleri üretimi dikkat çekiyor. Bal ve ceviz bunların başında yer alıyor.
Rakamlara baktığımızda; Türkiye tarım sektörü GSYİH’sı içinde Bitlis’in payının, 2004 yılında binde 3,5 iken 2020’de binde 6’ya çıktığını görüyoruz. 2004-2020 dönemindeki değişime göre sırası 4. Aynı şekilde sanayi sektöründeki gelişme de benzer seyri gösteriyor. Şöyle ki; Türkiye sanayi sektörü içerisinde Bitlis’in payı 2004 yılında yüzde 2,32 iken 2020 yılında bu pay yüzde 4,35’e çıkıyor. Yani bu süre içerisinde değişim sırası 13.
Özellikle son yıllarda Bitlis’te Eren Ailesi’nin imzasıyla dikkat çeken birkaç şeyi sıralayalım.
1. Bitlis Eren Üniversitesi: 7 fakültesi, 4 yüksekokulu ile Bitlis ve ilçelerine yayılmış bir bilim yuvası. Bölgeye uygun bölüm ve fakülteleri ve oldukça güçlü öğretim kadrosu ile fonksiyonunu başarılı bir şekilde sürdürüyor.
Bu üniversiteyi yurtları ve lojmanlarıyla yaptıran Eren Ailesi olmakla beraber orası bir vakıf üniversitesi değil. Eren Ailesi, yaptırmış, her şeyiyle devlete bağışlamış, dolayısıyla bu üniversitede okumak paralı değil. Üstelik Eren Ailesi’nin eli hala üniversitenin üzerinde ve başta ihtiyaç duyulan büyük yatırımlar olmak üzere işletme maliyetleri de önemli ölçüde Eren Ailesi tarafından karşılanıyor.
2. Bitlis Fen ve Teknoloji Lisesi: Bölgede değil, Türkiye’de bir ilk. 300 kişilik bir süper lise. Türkiye lise yerleştirme puanlarında ilk yüzde 1’e giren şanslı sadece 300 kişinin yetiştirileceği bir eğitim yuvası.
Bu okulun çok ilginç özelliği, eğitim dilinin Çince ve İngilizce olması. Geçtiğimiz dönem eğitim başlamış. Hatta öğrencilerin bir kısmı bu yaz döneminde İngiltere’ye ve Çin’e gönderilmiş. Oralarda eğitim gezileri yapılmış.
Okulun kız ve erkek öğrencileri için ayrı yurtlar ve aynı şekilde öğretim kadrosu için de lojman yapılmış. Çoklu spor imkânı sunan spor salonu ve çok amaçlı diğer yerleşkeleri ile Bitlis’te bir çağdaş dünya.
3. Eren İplik kompleksi: 250 dönüm üzerine kurulmuş ve 100 dönüm kapalı alana sahip dev gibi bir fabrika. Günde bin ton pamuğun işlendiği bir tesis. Tamamen teknoloji yoğunluklu bir tesis olmakla beraber galiba binin üzerinde çalışanın yarısından fazlasını kadın çalışanların oluşturduğu bir ekmek teknesi. Anlatılana göre orada kızlar artık ailesine yük olmadan kendi çeyiz paralarını biriktirebiliyor, profesyonel görevler üstlenebiliyor.
Şimdilik çırçırlanmış pamuğun işlenerek her boy pamuk ipliği haline getirildiği tesiste aynı ölçekte sentetik elyaf ve diğer iplik tesisleri yolda. Galiba bölgede ciddi ve büyük bir boya tesisine ihtiyaç var.
4. BETAV: Açılımı “Bitlis Eğitim ve Tanıtma Vakfı”. Maddi ve manevi olarak Eren Ailesi’nin destek verdiği bir sivil toplum kuruluşu... Her yıl 4 bin öğrenciye burs veren bir yapı. Ahlat’ta Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ne yakın Sayın Devlet Bahçeli’ye ait konutun bitişiğindeki göle nazır sosyal tesisi ile sosyalleşmenin adeta merkezi.
Köklü kuruluş Eren Holding AŞ’nin yönetim kurulu başkanı Ahmet Eren şimdi de Londra’da dev kağıt fabrikaları kuruyor. Kendisi aynı zamanda milyarlarca dolar varlık ve ciro ile dünya markalarına ev sahipliği yapıyor.
Küresel iş dünyasının büyük oyuncusu Eren Holding ve başındaki Ahmet Eren, “küresel düşün, yerel hareket et…” felsefesi ile adeta Bitlis’e güç katan bir güçlü yerel profil…