- Yabancıların yılbaşından 21 Şubat'a kadar olan dönemde çıkardıkları döviz 3 milyar dolara yaklaştı. Bu tutar kur artışında mutlaka etki yapıyordur.
- Ancak daha önemlisi kur yükselirken yabancıların çıkmaya devam etmesi. Yüksek kurdan çıkmak, daha az kar, belki de zarar demek.
- Yabancı kur yüksekken çıkıyorsa dikkatli olmakta yarar var. Bu, döviz kurunun daha da artacağı beklentisi içinde olunduğunu gösterebilir.
Döviz kurunun düzeyi ile yabancıların giriş çıkışı arasında çok somut bir bağlantı kurmak pek kolay değil. Yabancı yatırımcının döviz getirdiği her dönemde kurun düşeceği nasıl söylenemezse, yabancı Türkiye’den her çıktığında da kurun artacağı ileri sürülemez. Ancak yine de tutarın büyüklüğüne bağlı olarak yabancıların giriş ve çıkışı kur üstünde mutlaka etki yapıyordur.
Dün de yazdık; döviz kurunun yükselmesine yol açabilecek bir dizi etken var ve bunlar giderek daha belirgin hale geliyor.
Virüsün yol açtığı kaygılar ve bundan kaynaklanan ticari faaliyet daralması, turizmde giderek büyüyen soranlar, yurtdışında girişilen askeri operasyonlar... Bütün bunlar TL’deki değer kaybının hızlanmasına yol açıyor.
Portföy yatırımlarındaki azalma sonucu Türkiye'den çıkarılan döviz TL'deki kaybı acaba ne ölçüde etkiliyor? Kuşkusuz bir ölçü vermek, bu etkiyi hassas kuyumcu terazisiyle tartmak mümkün değil. Ama yılbaşından 21 Şubat'a kadar olan dönemde 2.9 milyar doları bulan net çıkışın kur üstünde hiç etkisi olmadığı da elbette söylenemez.
Merkez Bankası verilerine göre söz konusu dönemde yabancılar Türkiye’deki hisse senedi varlıklarını 789 milyon dolar azalttı. Yabancılar bu dönemde devlet iç borçlanma senedinde ise tam 2 milyar 135 milyon dolarlık net satış yaptı.
Bu tutarların piyasa fiyatı ve kur hareketlerinden arındırılmış hesaplamayla bulunduğunu vurgulayalım.
Yabancı kur yüksekken çıkıyorsa...
Yabancı yatırımcı Türkiye’de yatırım yapacağı zaman hem faizin yüksek olmasını, (yani borçlanma kağıtlarının fiyatının düşük olmasını) hem de kurun yüksek bir düzeyde bulunmasını tercih eder.
Türkiye’den çıkılacağı zaman da tam tersi olsun istenir. Faiz düşük olmalıdır ki kağıt fiyatı yüksek oluşsun ve kur düşük olmalıdır ki aynı miktar TL ile daha çok döviz alınabilsin.
Yani döviz kurunun son dönemde yükselmiş olması Türkiye’deki varlıklarını satarak çıkmak isteyen yabancı için hiç tercih edilecek bir durum değil.
Dikkat edelim, alarm sinyali çalıyor olabilir. Kur yükseliyor ama yabancı buna rağmen çıkıyor. Kurun yükselmesinde kendi etkileri de var tabii ki ama yüksek kurdan çıkmayı tercih etmelerinin anlamı ne olabilir dersiniz...
Akla şu geliyor. Demek ki yabancı yatırımcı kurun daha da yükseleceğini varsaydığı için şimdiki düzeyi bir anlamda düşük buluyor ve çıkmayı tercih ediyor. Kesin böyledir denilemez tabii ki ama bu hiç de yabana atılacak bir olasılık değil.
Yabancı dışarı-kur yukarı!
Yazımızda bir grafiğe yer veriyoruz. Grafikte yılbaşından 21 Şubat’a kadar olan dönemde hafta hafta yurtdışı yerleşiklerin net çıkışları (hiçbir hafta giriş olmadığı için giriş-çıkış demeye gerek yok) ve haftalık ortalama döviz kuruna yer veriyoruz.
17 Ocak sonrasında çok belirgin bir eğilim ortaya çıkmış durumda. Kur sürekli yükseliyor. 10-17 Ocak arasındaki hafta 5.87 olan dolar kuru 14-21 Şubat haftasında 6.06’ya yükseldi. İçinde bulunduğumuz haftanın ortalama kuru Merkez Bankası tarafından 6.13 olarak dün açıklandı.
Yani kurdaki eğilim belli ve yön yukarı.
Yabancı yatırımcı bu hafta ne yapmış, onu da bir hafta sonra göreceğiz.
Aslında kurun daha da yukarı gitmeyeceği, hatta bir geri dönüş yaşanacağı algısı oluşsa bu kur düzeyi yabancının Türkiye’de menkul kıymet alması için gayet avantajlı sayılır. Düşünsenize bir ay önce bir milyon dolar getirilse yaklaşık 5.9 milyon lira ele geçecekti, bugünlerde ele geçecek tutar ise 6.2 milyon liraya yakın.
Alırken kazanmak gibi gelirken kazanmak diye buna denir. Ama belli ki kurun buralarda duracağı pek beklenmiyor.