Mustafa Servet DALTABAN
Kelkit Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı
Piyasanın beklediği Kredi Garanti Fonu (KGF) kefaletli kredi paketine, 22 Şubat itibari ile başvurular başlanmıştı. Ancak geçen sürede gördük ki, yine beklenen etki ortaya çıkmadı. Açıklanan ile uygulanan arasında değişkenlikler yaşanıyor. Öyle ki açıklanan pakete rağmen, finansman ihtiyacı duyan pek çok firma, beklediği ekonomik desteği göremedi. Bankaların bu dönemde, kredi kullandırma da daha temkinli davrandığını görüyoruz. Enflasyonun, politika faizlerinin yaklaşık iki katından fazla oranda seyrettiği bir ortamda, bankaların kredi arzında iştahsızlığı açıkça anlaşılıyor. KGF kefaletli kredi de, 3 ayrı paket açıklanmıştı. 60 milyar liralık KGF destekli kredide, yatırım desteği için 25 milyar TL, ihracat desteği için 25 milyar TL, işletme harcamaları için de 10 milyar TL’lik limit tanımlanmıştı.
Türkiye geneli duruma baktığımızda, firmaların bankalarda ciddi ipotek ve limitleri olmasına rağmen, bu krediden düşük oranda veya hiç faydalanamadıklarını görüyoruz. Kredinin geri ödemesinde TLREF’e endeksli değişken faiz kriterinin uygulanıyor. Ayrıca işletme harcama kredisinde %10’luk kısım nakit kullandırılıyor. Geri kalan kısım, kredi kartına yükleme şeklinde veriliyor.
Bunlara rağmen yine de olsun alalım krediyi, ihtiyaç var derseniz ki! Birçok firma da böyle düşündü. Bu kez de bankalarda limit yok, KGF’den yanıt alamıyoruz gibi sorunlarla karşılaşıyoruz. Aracı bankalar, düşük limitler alabildiklerini, bu yüzden sınırlı sayıda ve tutarda kullandırım yapabileceklerini bildiriyor.
Finansman talebi ve ihtiyacı çok, ancak açıklanan paketler ihtiyaca cevap vermiyor. Açıklanan paketin tutarı piyasa şartlarına göre düşük kaldı. Birçok firma umduğunu bulamadı.
Firmalar, arabalara; para da yakıta benzer. Araba da yakıt olmaz ise yol alamaz. Depo boş ise kontak kapanır. Bu da; gelişme, kalkınma ve ticaret önünde engeldir. Depoda su az, çeşmelerden artık eskisi gibi su akmıyor. Firmalar istediği gibi testiyi dolduramıyor. Herkes aza kanaat edip daha çok iş yapabilme kabiliyetini göstermek zorunda. Esasen bu hikâye içerisinde mağduru oynayan ana karakter; orta ölçekli KOBİ’ler. Bu firmalar sermaye artırımını nasıl finanse edeceklerini düşünüyorlar. Olmadı bu dönemde kapasite ve ciro düşüşleri yaşayabilirler.
Piyasanın bu dönemde daha fazla finansman desteğine ihtiyacı var. KGF destekli kredi paketinin tutarının arttırılması ve şartlarının iyileştirilmesi gerekiyor. Bankaların kredi verme iştahını artıracak çalışmaların Merkez Bankası ve Hükümet tarafından yapılması gerekiyor.