Koronavirüsün global ekonomiye olan olumsuz etkileri bütün ağırlığıyla sürerken ülkemizdeki bazı sektörlerde hazırlanacak acil eylem planlarını hızla uygulamaya konulmasıyla ülkemiz ekonomisinin kazançlı çıkacağı öngörülüyor.
Bu bağlamda pozitif gelişmelerin yaşanacağı sektörlerimizden biri de Ayakkabı ve yan sanayi olacağı.
Türkiye Ayakkabı Yan Sanayicileri Derneği (AYSAD) Başkanı Ömer Kadir Arpacı, Türkiye Ayakkabı Sektörü Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (TASEV) Başkanı Tan Erdoğdu ve AYSAD eski Başkanı, TASEV İstişare Kurulu Üyesi, sektörü 28 yıl İTO Meclisi’nde başarıyla temsil etmiş sektörün duayenlerinden Osman Deveci’den edindiğim görüş ve değerlendirmelerini sizlere aktarmak istiyorum.
“27 Şubat Perşembe günü üyelerimizle istişare toplantısı düzenledik, toplantının konusu Uzak Doğu’dan gelen ham maddeler de yaşanan sıkıntılar ve çözüm önerileri idi.
Ancak biz toplantıyı yapana kadar İtalya ve İran’da salgın etkili olmaya başlamıştı.
Toplantıya 60 civarında üyemiz katıldı. Uzak Doğu’da yaşanan salgın nedeniyle ayakkabı ihracat şansımızın tekstilde olduğu gibi çok fazla yükselmesi sebebiyle yan sanayi olarak üzerimize düşen ayakkabı imalatçılarına malzeme akışını süratli şekilde yapmamız gerçeğiydi. Bu yüzden üyelerimizi bilgilendirmek, sıkıntıları ve ham madde temini konusunda yaşadıkları durumlar varsa onları paylaşmak ve çözümler üreterek, olabilecek aksiliklere karşı pozisyon almalarını sağlamayı amaçlamıştık.
Şunu rahatlıkla söyleyebilirim ki toplantıda üyelerimizden aldığımız geri dönüşler çok olumluydu. Firmalarımız en az altı ay ham madde stokları olduğunu, Uzak Doğu da salgın devam etse bile alternatif ülkeler bulunduğunu ve sıkıntı yaşanmayacağını dile getirdiler, yani ayakkabı yan sanayimiz hazır durumda. Zaten şunu da belirtmek isterim, ayakkabı malzemelerinde ithalatın payı yüzde on civarındaydı. 2016 senesinde saya ithalatına getirilen ek vergiler sayesinde yüzde 40 civarında hem istihdam hem de kapasite artışı sağladık, şu anda ithalatın payı yüzde 10’ların da altında.
Aslında önemli olan dünya da yaşanan salgının gün geçtikçe büyümesi, biz ne kadar hazır olsak ta ürünlerimizi satacak müşteri bulamazsak bu avantajlarımız boşa gider. Netice olarak şu anda 1 milyar dolar olan ayakkabı ihracatımızı 2020 senesinde 1.5 milyar dolara çıkartabileceğimizi ümit ediyorum. Danışma kurulunda sektörlerin farklı iş kollarının duayenlerinin katıldığı toplantıda görüş ve önerileri dile getirdiler” sözleriyle değerlendirmesini sonlandırdı.
TASEV Başkanı Tan Erdoğdu da:
“Çin’den ayakkabı nihai ürün olarak çok gelmiyor. Bir takım ara malı ürünler geliyor.
Bu ürünler için şimdilik bir sıkıntı yok. Başka ülkelerden de karşılanabilir.
Bu fiyatlara artış olarak yansıyacaktır. Ancak esas sorun fuarlar ile ilgili.
Çin, Vietnam, Hindistan, Hong Kong gibi ülkeleri hitap edilen 3 büyük deri ve ayakkabı yan sanayi fuarı var. Mart sonundaki fuara Türkiye’den de 25-30 firma katılıyordu. Ancak virüs nedeni ile bu fuarların da iptali söz konusu. Dolayısı ile sadece Çin değil, Asya Pasifik’teki pazarların da kaybı söz konusu oluyor” sözleriyle değerlendiriyor.
Son değerlendirme ise sektörün duayenlerinden Osman Deveci ‘den; Ayakkabı ve yan sanayide yurt içinde ve yurt dışında (özellikle Rusya, Türki Cumhuriyetleri’nde ) pazarlarımızda Çin’in ucuz fiyatları karşısında kaybetmiştik. Tabii ki dünyamızda ve ülkemizde Korona Virüsünden kaynaklanan sıkıntıların yaşanmaması en büyük temennimiz.
Artık Çin’de yaşanılan bu olumsuz gelişmeleri sektörümüz açısından pazarlarda ve ticaretimizde fırsata çevirmeliyiz.
Ayakkabı ve yan sanayide kaybettiğimiz pazarları yeniden kazanabilmek için yeni acil eylem planının hazırlanarak uygulanmasında TASD, AYSAD ve TASEV gibi kuruluşlarımız öncülük yapmalılar” diyor duayen Osman Deveci.
Geleceğe umutla bakan, AYSAD, TASEV başkanlarının ve Osman Deveci’nin koronavirüsün ayakkabı ve yan sanayine etkilerine ilişkin görüş ve değerlendirmeleri özetle bunlar.