Kömür kullanımı, CO2 emisyonunun yüzde 40’ından; petrol ve doğalgaz ise toplam yüzde 55’inden sorumlu. Dolayısıyla, yeni fosil yakıt projelerine yatırım yapmaya devam ederek, küresel ısınma ile mücadele etmek mümkün değil.
Uzmanlara göre sigorta sektörü, yalnızca küresel ısınmayı 1,5°C ile sınırlandırma hedefine uygun projeleri sigortalayarak, düşük karbonlu bir ekonomiye geçişi hızlandırma yolunda çok önemli bir potansiyele sahip.
Sivil toplum kuruluşları ile sosyal hareketlerden oluşan bir küresel ağ olan Insure Our Future (Geleceğimizi Sigortala) da, işte bu noktadan hareketle 2017 yılından bu yana, sigorta şirketlerine kömür, katranlı kum, petrol ve doğalgaza sağladıkları yatırım ve sigortayı sonlandırma çağrısında bulunuyor.
Zor ve pahalı oldu
11 ülkede yer alan 19 kuruluşun katkısıyla hazırlanan ‘Geleceğimizi Sigortala Sigortacılık, Fosil Yakıtlar ve İklim Değişikliği 2020 Karnesi’ ise sigorta sektörüne öncülük eden 30 şirketin fosil yakıt yatırımlarını, iklim değişikliğiyle mücadele politikalarını ve poliçelerini değerlendiriyor.
Bu yıl dördüncüsü yayımlanan Insure Our Future karnesine göre, sigortacıların giderek daha çoğunun kömürden çekilmesi, kömür projeleri için sigorta temin etmeyi daha zor ve pahalı hâle getiriyor. Çok uluslu risk yönetimi, sigorta komisyonculuğu ve danışmanlık şirketi Willis Towers Watson’a göre, kömürün sigortalanması yüzde 40 daha pahalı hâle gelmiş durumda.
Kömürden çıkış hareketi ivme kazanıyor olmasına rağmen uluslararası iklim hedefleri doğrultusunda piyasayı harekete geçirmek için gereken miktarın halen gerisinde. ABD, Lloyd’s sigorta borsası ve Doğu Asya’daki büyük sigorta şirketleri hâlâ kömürü sigortalamaya devam ediyor. Karbonsuz ekonomiye geçişe liderlik eden Avrupa’da ise sigorta şirketlerinin çoğu kömür için sigorta teminatı sağlamıyor. Avustralya’nın da bu konudaki karnesi oldukça iyi.
“Insure Our Future” kampanyasının başladığı 2017 yılından bu yana, en az 23 sigorta şirketi, kömür projeleri için teminatını kısıtladı veya tamamen sonlandırdı. Bu sayı, birincil sigorta piyasasının yüzde 12,9’unu, reasürans piyasasının da yüzde 48,3’ünü oluşturuyor.
Petrol ve doğalgaza yönelik taahhütler de değerlendiriliyor
Sigorta şirketleri aynı zamanda yatırımlarını da kömürden çekiyor. Sektörün mal varlığının yüzde 40’ını oluşturan ve toplam 12 trilyon dolar değerinde yatırıma sahip en az 65 sigorta şirketi, yatırımlarını geri çekme veya kömüre yeni yatırım yapmama politikası benimsedi.
“Insure Our Future” kampanya koordinatörü Peter Bosshard, sigorta şirketlerinin fosil yakıtlardan uzaklaşmaya devam etmesinin olumlu bir gelişme olduğunu, fakat gittikçe daha kötüye giden iklim krizi karşısında daha çok hızlı hareket edilmesi gerektiğini ifade ediyor. Bosshard, “Bu konuda geride kalan Lloyd’s, AIG ve Tokio Marine gibi kurumlar kömüre sigorta sağlamayı bırakmalı ve tüm sigorta şirketleri, petrol ve doğalgaza verdikleri desteği de aşamalı olarak sonlandırmalı” diyor.
Karnede ilk kez bu yıl sigorta şirketlerinin petrol ve doğalgaza yönelik taahhütleri de değerlendiriliyor. Katran yağına sağladığı sigorta teminatını kısıtlayan veya sonlandıran sigorta şirketi sayısı bir yıl içinde dörtten dokuza çıkmış durumda. Avustralya’dan Suncorp ise, tüm petrol ve doğalgaz sigorta teminatını aşamalı olarak durdurma planı açıklayan ilk ve tek şirket konumunda.
23 şirket kömüre teminat vermiyor
Raporda öne çıkan veriler şöyle;
► Küresel petrol ve doğalgaz piyasasının yüzde 70’ine, en büyükleri AIG, Travelers, Zürich ve Lloyd’s olan 10 kurum sigorta temin ediyor. Piyasanın yüzde 45’ini kontrol eden şirketler şu anda kömürden çekilmiş durumda. Piyasanın dörtte birinin sigortaları 1,5°C'lik iklim hedefini destekleyen sigorta şirketleri tarafından sigortalanıyor.
►AXA ve Swiss Re, fosil yakıt sigortalamayı sonlandırma konusunda lider şirketler konumunda. Bu şirketleri Hannover Re, Zurich ve Munich Re izliyor. Bu şirketlerin politikaları hem kömürü, hem de katranlı kumu kapsıyor.
►SCOR ve AXA, fosil yakıt yatırımlarını sonlandırma konusunda başı çeken şirketler oldu. Bu iki şirketi Swiss Re, Allianz ve Zurich izliyor. Allianz hariç diğer öncü şirketlerin planı kömürün yanında katranlı kumu da içeriyor.
► Legal & General, diğer öncü iklim faaliyetleri alanında en yüksek puanı elde etmiş durumda. Bu kategori, sigorta şirketlerinin öncelikle 1,5 °C iklim hedefine yönelik taahhütlerini ele alıyor. Aviva, Zurich, Munich Re, QBE ve AXA, bu kategoride yüksek puan alan diğer şirketler.
Türkiye hala fosil yatırımların girdiği birkaç ülkeden biri
CAN Europe (Avrupa İklim Eylem Ağı) Türkiye İklim ve Enerji Politikaları Koordinatörü Özlem Katısöz raporu şöyle değerlendiriyor: “Sigorta endüstrisi, 1,5 derece iklim hedefi ile tutarlı projeleri sigortalayarak sıfır karbonlu bir ekonomiye geçişi sağlamak için benzersiz bir güce sahip. Sektörün kömürden çıkış kararı alan ya da yeni kömür yatırımı yapmayacağını taahhüt eden sigortacıların yatırım değeri 2017’den beri 3 kat büyüdü. Bu trendin hala çok uzağında kalan Sinosure gibi sigorta devleri için ise Türkiye ne yazık ki, hala fosil yatırımlarının girebildiği birkaç ülkeden biri."