Zayıf ISM imalat ve tarım-dışı-istihdam verisi sonrası ABD piyasalarında satış dalgası sınırlı ve geçici oldu. Güçlü ISM hizmet ve makul işsizlik başvurusu verileri ile Fed cephesinden gelen güven verici açıklamalar sayesinde hisse senetleri pazartesi günkü kaybının tamamını hafta boyunca geri alırken, tahvil cephesindeki çılgın kazancın büyük kısmı geri verildi.
Japon yeninin dört hafta süren bir yükseliş sonrası BOJ’un açıklamaları ile kazancının küçük bir kısmını geri alması piyasaları rahatlatan diğer bir gelişmeydi. Düşük faizler nedeniyle evrensel fonlama aracı olan yenin değer kazanması neredeyse tüm varlık gurupları üzerinde baskı yaratıyor.
Piyasadaki geri çekilme sona erdi mi? Son bir aylık veri düzeltmenin tamamlandığına dair bir sinyal vermiyor. ABD hisseleri haftalık kaybını geri aldı. Ama temmuz zirvesine göre halen yüzde 6 ile yüzde 11 arasında aşağıda. Tahvil piyasası haftalık kazancının çoğunu geri verdi. Ama nisan zirvesine göre faizler halen 75 baz puan aşağıda. Yen hafta boyunca değer kaybetse de, temmuz ayındaki dip seviyesine göre yüzde 10’a yakın değer kazandı.
Borsa İstanbul geçen haftaya dünya piyasaları ile birlikte düşerek başladı. Ama dünya borsaları toparlanırken yükselişe katılmadı. Borsa İstanbul dünyadan negatif ayrışmaya yeni başlamadı. Endeks temmuz ortasından beri banka ve holdingler öncülüğünde geriliyor.
Banka ve holdinglerin uluslararası yatırımcı geldiğinde en çok kazandıran sektörler olması bekleniyor. Son bir aydır tam tersi oluyor. Tepe noktasına göre yüzde 21 gerileyen bankalar teknik olarak ayı piyasasına girdi. Holdingler mayısın üçüncü haftasındaki tepe noktasına göre yüzde 14 kayıpla endekse göre daha çok kaybettirdi.
Açıklanan ekonomik verilerde Türkiye hisselerinin dünyadan negatif ayrışması için bir somut bir neden var mı. Üç ekonomik, bir politik neden sayabiliriz.
i- Enflasyon dünyada gerilerken temmuz ve ağustos ayında Türkiye’de yükseliyor. Merkez Bankası enflasyondaki yükselişe genelde bankaları zorlayan kredi sıkılaşması adımları ile cevap veriyor.
ii- PMI rakamları üst üste beş aydır gerileyerek daralma bölgesinde ilerliyor. Sanayi üretimi haziran ayında sert daraldı. Köprü günleri etkisiyle daralma gerçekte olduğundan daha sert gözüküyor. Ama Temmuz ayında ciddi bir toparlanma beklemiyoruz.
iii- İhracat iklim endeksi halen genişleme bölgesinde olsa da üç aydır geriliyor. Avrupa’nın iki ana motoru konumundaki Almanya ve Fransa daralma bölgesinde. Yavaşlayan Avrupa ve tırmanan ticaret savaşları önümüzdeki aylarda dışa dönük dengelenmeyi riske atabilir.
iv- ABD’nin Türkiye’yi “Rusya’ya ABD kaynaklı askeri elektronik malzeme ihracatı nedeniyle” uyarması.
Piyasalar önümüzdeki hafta çarşamba günü ABD enflasyonuna (manşet ve çekirdek tahmin %0,2), bir sonraki hafta ise perşembe günü ise öncü PMI rakamlarına odaklanacak.