Türkiye turizmde yıla iyi başladı. Ama yılın ortası, yüksek sezon kötü olmasa da beklendiği gibi gerçekleşmedi.
Bunun nedeni olarak Rusların satın aldığı konutları başkalarına kiralamaları, Airbnb sistemi ile kısa süreli kiralamalar gösterildi.
Bunların payı var ama tek ve belirleyici neden bu değil.
Yüksek sezonda konaklama tesislerinin beklenen düzeyde dolu olmamasında otellerin artan maliyetlerinin fiyatlara yansıması, özellikle Rusya’da Rublenin değer kaybı, Avrupa ülkelerindeki enfl asyon ve uçak maliyetlerinin yüzde 35’ini oluşturan yakıt fiyatlarındaki artışın bilet ücretlerine yansımasının ayrı ayrı etkisi var.
Bu arada şöyle bir durum yaşandı.
Başta Bodrum olmak üzere bazı bölgelerde otel fiyatları önceki yıllara göre yükseldi.
Fiyat artışının da dolulukların yeterince gerçekleşmeyişinde etkisi olduğuna ilişkin değerlendirmeler yapıldı. Ama fiyatların artmadığı bölgelerde de doluluk sorunu yaşandı.
Bu yıl yüksek sezonda doluluk oranlarının beklendiği düzeyde olmamasının nedenleri saydığımız bu birkaç başlık dahil, konu her yönüyle geniş kapsamlı olarak değerlendirilmeli.
Gerekli olan böyle bir değerlendirmeyi yaparken başta kıyı bölgelerindekiler olmak üzere Türkiye genelinde otel fiyatlarının arttığı gerçeği dikkate alınmalı.
Yüksek fiyatı indirmek kolay düşük fiyatı yükseltmek zordur.
Bu birkaç başlığı böyle belirttikten sonra yılın dokuz aylık döneminde gerçekleşen verilere bakalım.
Gerçekleşen ziyaretçi sayısı ve turizm geliri verileri açıklanan yılsonu hedefinin tutmayacağını, gerçekleşmelerin az da olsa açıklanan hedefin altında kalacağını gösteriyor.
Peki yılın kalan üç aylık döneminden yeni yılın ilk aylarına kadar uzanan kış sezonunda durum nasıl görünüyor? Bu arada 2024 yılına ilişkin beklentiler nedir?
Her iki konuda da sevindirici gelişmeler var.
Avrupa seyahat endüstrisi pazarının en büyüğü TUI ve Almanya pazarının üçüncü büyük grubu DER Touristik yaz sonuna gelindiği halde Türkiye’ye talebin devam etmesi üzerine sezonu kasım ayına kadar uzattıklarını açıkladı. TUI aynı zamanda Türkiye’yi 12 ay operasyon yapılan destinasyonlar arasına aldı.
Akdeniz Turistik Otelciler ve İşletmeciler Birliği (AKTOB) Başkanı Kaan Kavaloğlu da gelen rezervasyonlardan sezonun uzayacağının görüldüğünü söylüyor.
Yapılan açıklamalar ve gerçekleşen rezervasyonlar sezonun uzayacağı ve kış dönemi ve 2024 yazının iyi geçeceği beklentilerini destekliyor.
Öte yandan Almanya’daki tur operatörleri 2024 yılı yaz satışlarında Türkiye’ye talebin iyi gittiğini söylüyor.
Başını Almanya’nın çektiği Avrupa pazarındaki durum bu iken Türkiye’nin turizmdeki durumunda belirleyici konuma gelen Rusya ve etkilediği BDT ülkelerindeki durum belirsiz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın 4 Eylül’de Soçi’ye giderek Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yaptığı görüşme de belirsizliği gidermedi. Sonuç olarak Türkiye’nin turizmde kaynak pazarı Avrupa’da iyimser beklentileri besleyen gelişmeler var.
Diğer kaynak pazar olan Rusya’da ise bugün itibariyle belirsizlik var. Bunun giderilmesi önemli. Zira Türkiye’nin turizmdeki gidişatında Rusya bugüne kadar olduğu gibi 2024’te de belirleyici konumdadır.