Tarım önümüzdeki dönemde dünyanın en önemli gündem maddelerinden biri olmaya devam edecek. Başta kuraklık, iklim krizi olmak üzere birçok etken yüzünden tarım arazileri azalıyor, ekonomik gerekçelerden dolayı tarımla uğraşan insan sayısı geriliyor. Sürdürülebilir tarım hem kamu hem özel sektörün önceliği artık… Üniversitelerde de bu anlamda çalışmalar artarak sürüyor. Ancak İstanbul Bilgi Üniversitesi bu konuyu bir adım öteye taşımış durumda… Kurumsal ilkeleri arasında sürdürülebilirlik ilkesi olan üniversitenin santralistanbul Kampüsü’nde Bilgi Bahçe adını verdiği bir alan var. Bilgi Bahçe; Mayıs 2023’te Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü müfredatında yer alan Sürdürülebilir Tarım dersinin uygulama alanı olarak kuruldu ancak aynı zamanda bir kent bahçesi olarak kendi ürünlerini yetiştirmek isteyen Bilgililer’in ortak kullanımına sunuldu.
Yaklaşık 200 metrekarelik bir alana kurulan Bilgi Bahçe’de mevsimine göre fasulye, biber, domates, havuç, turp, bakla ve bezelye, enginar, böğürtlen, çarkıfelek meyvesi gibi ürünler yetiştiriliyor. İstanbul Bilgi Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölümü Başkanı Dr. Fikret Soner, “Bilgi Bahçe’de toprakta üretim yapıyoruz ancak diğer yetiştirme biçimlerinin konu edildiği fikirleri ve projeleri konuşuyoruz. Bilgi Bahçe, öğrencilerimize yaparak öğrenme olanağı sağlayan bir laboratuvar işlevi görüyor. Öğrencilerimiz yıl boyunca bahçede bulunan aromatik bitkilerden ve yenilebilir çiçeklerden kullanıyor, mevsimine göre sebze ekimine yardımcı oluyor” dedi.
Mevsimine göre sebze yetiştiriliyor
Bilgi Bahçe’nin Sürdürülebilir Tarım dersinin uygulama alanı olduğunu kaydeden Soner, şöyle devam etti: “Dersi birinci sınıf öğrencileri Bahar Dönemi’nde alıyorlar ve havalar ısınıncaya kadar teorik bilgilerini tamamlayıp tohumdan fide yetiştirmeyi öğreniyorlar. Sonrasında da dönem sonuna kadar bahçeye ektikleri sebzelerin sulamasını, bakımını ve hasadını yapıyorlar. Ayrıca Bilgi Bahçe’yi kullanan Bilgililer için de kısa eğitimler ve bilgilendirme toplantıları gerçekleştiriyoruz. Mevsimine göre sebze yetiştiriyoruz. Baharda aromatik otlar, fasulye, biber, domates, sakız kabağı gibi sebzeler tercih ediliyor. Kış için ise havuç, turp, çeşitli yeşillikler, baharda hasat etmek üzere bakla ve bezelye gibi ürünler ekiliyor. Ayrıca enginar, böğürtlen, çarkıfelek meyvesi gibi çok yıllık bitkilerimiz var.”
Öğrenciler, tohumdan tabağa giden süreci ve tarımsal üretimi deneyimliyor
Fikret Soner, organik atıkları dönüştürmek için de Bilgi Bahçe’yi kullandıklarını anlattı ve ekledi: “Bölümün uygulama derslerinde organik atıklarımızı toplayarak komposta dönüştürdüğümüz bir sistemimiz bulunuyor, bunun için de Bilgi Bahçe’yi kullanıyoruz. Mümkün olduğunca atıksız çalışmaya ve bunu öğrencilerimize benimsetmeye yönelik çalışmalar yapıyoruz. Her uygulama dersinde hocalarımız bu konuda bir bilgilendirme yapıyorlar. Öğrencilerimizin ekolojk duyarlılığını arttırmayı, biyoçeşitliliğe ve çevreye zarar vermeden üretmeyi hedefliyoruz. Tohumdan tabağa giden süreci ve tarımsal üretimi deneyimleme imkânı buluyorlar. Bu sürecin ne kadar zaman, emek ve özveri gerektirdiğini gördükleri zaman emeğe saygıyı ve israf etmemeyi öğreniyorlar.”