✔ İstanbul Boğazı'ndaki 15 Temmuz ve FSM köprülerinden geçen yıl günlük ortalama 235 bin araç geçti. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli verileri açıklanmıyor. Bunlardan da 235 bin araç geçmiş olsa, toplam trafik 450- 500 bin arası demektir.
✔ Yani koskoca İstanbul Boğazı'nda 10 olan günlük trafik, Çanakkale'de 1'e ulaşacak. Mümkün mü?
Çanakkale Köprüsü için işletmeci firmalara verilen günlük 45 bin araç geçiş garantisinin yarattığı tartışma kolay kolay bitecek gibi görünmüyor. Ulaştırma Bakanı Adil Karaismailoğlu'nun önceki gün yaptığı açıklamada köprüden bir günde 6 bin geçiş olduğunu ve zamanla taahhüt edilen sayıya ulaşılacağını söylemesi tartışmalara başka bir boyut kattı. Hem zaten Çanakkale Boğazı'ndan feribotla günlük geçiş ortalaması 10 bin dolayında. Şu durumda yapımcı firmaya 2034’e kadar tanınan işletme süresi boyunca günlük 45 binlik garantiye ulaşılması mümkün olacak mı, çok tartışılır.
Çanakkale Boğazı'ndaki trafik, feribotlardan kaynaklanan sorunlar yüzünden mi 10 binlerde kalıyordu, yoksa hepi topu potansiyel mi bu kadar? Şimdi köprü yapıldı diye, eskiden Çanakkale Boğazı'nı düşünmeyenler artık buraya mı yönelecek ve bu 10 bin geçiş daha da yukarı gidecek yani?
Tabii ki kimsenin böyle bir beklentisi yok.
Şu durumda günlük 45 bin garantisi neye dayanılarak verilmiş olabilir?
Kocaman bir soru işareti!
İSTANBUL BOĞAZI'NDAN GEÇİŞLER
Karayolları Genel Müdürlüğü, yap-işlet-devret modeliyle inşa edilen ve işletmede olan yol, köprü ve tünellerden kaç araç geçtiğini rutin bir şekilde açıklamıyor. Eğer siyasetçiler isterse zaman zaman bu konuda bilgi veriyor. Dolayısıyla ne yine büyük tartışmalara konu olan Osmangazi Köprüsü’nden kaç araç geçtiğine ilişkin düzenli bir bilgi akışı var, ne de Çanakkale için böyle bir bilgi akışı olacak.
Şu durumda kıyaslamayı hangi köprülerle ya da tünelle yapacağımız belli; İstanbul’dakilerle...
İstanbul ve İstanbul Boğazı ile Çanakkale Boğazı kıyaslanır mı, diye düşüneceksiniz; haklısınız. Ama inanın bu kıyaslama iyi bir fikir veriyor.
İstanbul'daki 15 Temmuz Şehitler Köprüsü ile Fatih Sultan Mehmet Köprüsü kamu tarafından işletiliyor ve buradan geçen araç sayısını biliyoruz. Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli ise YİD kapsamında olduğu için bunlarla ilgili veri yok. Var da yok; açıklanmıyor.
15 Temmuz ve FSM’den son on yılda geçen araç sayılarına baktık. 2021 yılı verileri henüz kesin değil ama en fazla birkaç binlik bir oynama olacağını düşünüyoruz.
Bu iki köprüden geçen araç sayılarını 2012-2017 ve 2018-2021 dönemi olarak ele almak gerek.
2012-2017 dönemindeki günlük ortalama geçiş 400 bin.
2018-2021 dönemindeki günlük ortalama geçiş ise 280 bine iniyor.
Bu gerileme, 2016 yılında açılan Yavuz Sultan Selim Köprüsü ve Avrasya Tüneli’nin 2018’den itibaren diğer iki köprünün yükünü hafifletmesinden kaynaklanıyor. Ayrıca ağır taşıtların Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ne yönlendirilmesi de bu gerilemede önemli bir etken.
TOPLAMI 450-500 BİN
Yavuz Sultan Selim Köprüsü ile Avrasya Tüneli’nden geçen araç sayını bilmediğimizi belirttik. Ama şöyle bir varsayımda bulunabiliriz.
15 Temmuz ve FSM’den geçen kadar diğer köprü ve tünelden de araç geçiyor olsa...
2021’de 15 Temmuz Şehitler Köprüsü ile FSM’den geçen araç sayısı 235 bin, çarpalım iki ile eder 460 bin.
Yani İstanbul Boğazı’ndaki araç trafiği günlük bu düzeyde...
İSTANBUL BOĞAZI’NDA 10, ÇANAKKALE’DE 1 OLUR MU?
Öyle anlaşılıyor ki İstanbul Boğazı'ndaki üç köprü ve bir tünelin günlük araç trafiği 450-500 bin arasında bulunuyor.
Keşke açıklasalar da kesin sayıyı verebilsek ama YİD projelerine ilişkin veriler ticari sır sayılıp adeta devlet sırrı gibi gizleniyor. O yüzden İstanbul Boğazı’ndaki trafik için ancak tahmin yapabiliyoruz.
Şimdi... Bir tarafta 16 milyonluk İstanbul ve boğazda günlük 450-500 bin arası trafik yoğunluğu.
Diğer tarafta Çanakkale Boğazı ve günlük 45 bin trafik beklentisi...
İstanbul'da bir yakada oturup işyeri karşı yakada bulunan ve her gün gidip gelmek durumunda olan on binler var. Ticari amaçlı çok yoğun bir trafik var.
Çanakkale'de ne var peki? İşte günlük potansiyel belli, günlük 10 bin dolayında.
Hem İstanbul’da boğaz kaç liraya geçiliyor, Çanakkale’deki köprü kaç liraya geçilecek?
Bütün bu gerçekler ortada ve hala Çanakkale Köprüsü’nden bir süre sonra günde 45 bin araç geçmesini bekliyoruz.
SIRASI DEĞİL VE YÖNTEMİ YANLIŞ
Çanakkale'ye köprü yapılmaz mı, yapılır; ama şimdi değil! Türkiye'nin yatırım önceliği köprü mü?
Çanakkale'ye köprü yapılır; ama bu yöntemle değil! Böylesine gerçeklerden uzak geçiş garantisi vererek ve "Cebimizden beş kuruş çıkmıyor” diye avunarak değil! Daha üç gün öncesine kadar bu köprü yoktu; Türkiye ne kaybediyordu? Şimdi köprü var, Türkiye ne kazanacak? İnsanın aklı almıyor! İstanbul gibi bir şehirde günlük boğaz trafiği 10 düzeyindeyken Çanakkale’de 1 olacağını varsayarak böyle bir işe kalkışmak...