İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu tarafından açıklanan İstanbul İklim Değişikliği Eylem Planı kapsamında 2050 yılında İstanbul’un karbon nötr ve iklim krizine dayanıklı bir kent olması hedefl eniyor. İBB’nin stratejik amacı tüm plan ve çalışmaların iklim eylemi perspektifi önceliğinde gerçekleştirilmesi ve iklim adaletinin sağlanması. İBB bu doğrultuda iştirakleri ile birlikte akıllı ve sürdürülebilir şehir vizyonu çerçevesinde çalışıyor.
İBB’nin 29 iştirakinden biri olan İSBAK (İstanbul Bilişim ve Akıllı Kent Teknolojileri A.Ş.) araç bakım onarım hizmetlerini yapmak ve İstanbul’un trafik sinyalizasyon hizmetlerini yürütmek amacı ile 1986 yılında kuruldu. İstanbul özelinde 35 yıllık bir İBB iştiraki olan İSBAK, öncelikli olarak akıllı ulaşım çözümlerine odaklanıyor. 1995 yılında ilk yerli trafik sinyal denetleyicisini ve trafik sinyal lambasını üreten şirket, 2006 yılında Türkiye'nin ilk ulaşım mobil uygulamasını geliştirdi.
İBB ile Akıllı Şehir İstanbul yolculuğunu başlatan İSBAK, bugün akıllı şehir teknolojileri alanında uluslararası rekabet gücü yüksek, sürdürülebilir ve yenilikçi şehir çözümleri ile mutlu şehirlerin oluşmasına katkıda bulunmayı hedefliyor.
“İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin vizyonu olan 'İstanbul'u ortak akılla yönetme anlayışı' akıllı şehirler için temel yaklaşımımızdır. Ortak akılla yönetme anlayışının temeli ise veriye dayanıyor. Biz, şehirden toplanan veriyi teknolojiye dönüştürüyor ve bu teknoloji ile insan hayatını rahatlatacak, kolaylaştıracak, konforunu artıracak çözümleri bütüncül bir yaklaşımla değerlendiriyoruz” yorumunu yapan İSBAK A.Ş. Genel Müdürü Mesut Kızıl ile “akıllı şehir” kavramını ve İstanbul’un akıllı bir şehir olması için yapılan çalışmaları konuştuk:
İstanbul’a aklımızla bakıp, ortak akıl yaratıyoruz
“İSBAK AŞ olarak, 35 yıllık deneyimimiz ve kurumsal hafızamız ile birlikte gelecek odaklı çalışan, İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin teknoloji çözümleri sağlayan iştirak şirketiyiz. Trafik denetim ve yönetim çözümleri, akıllı ulaşım teknolojileri, güvenlik sistemleri, çevre ve atık yönetim teknolojileri gibi akıllı şehir yönetimi alanında hizmet sunuyoruz. Ar-Ge çalışmalarımızda güvenli ve yeşil şehir için veriye odaklandık, bu verinin yönetiminde yapay zekadan faydalanıyoruz. İstanbul’a aklımızla bakıp, ortak akıl yaratmaya odaklanıyoruz. Bu kapsamda inovasyon ekosistemleri ile çalışıyoruz. Trafik sorununu çözerken, karbon salımını azaltmayı, hava kirliliğini önlemeyi, İstanbul’u daha yaşanabilir kılmayı hedefl iyoruz. İstanbul için sunduğumuz çözümler dünyaya örnek oluyor.”
Hedef, İnsan odaklı yeni bir yaşam tarzı
“Akıllı şehirleri; teknoloji ile insan hayatını rahatlatacak, insanların günlük hayatlarını kolaylaştıracak güvenli kentler ve çözümlerin bütünlüğü olarak tanımlıyoruz. Akıllı şehirleri bir IoT Platformu çerçevesinde değerlendiriyoruz. Donanım yerine, veriyi işleyen, yöneten sistemlere yatırım yapmaya başladık. Akıllı şehir vizyonunun temel amacı; çevreden sağlığa, güvenlikten afet yönetimine, atık yönetiminden kaynakların etkin kullanımına kadar insan hayatının her noktasındaki eylem ve işlerin büyük veri, yapay zeka algoritmaları, veri analizi, coğrafi bilgi sistemleri, dijital ve mobil teknolojiler ve benzeri imkanlar kullanılarak odağında insan olan yeni bir yaşam tarzı yaratmak.”
En ucuz, en çevreci, en konforlu ulaşım
İSBAK sürdürülebilir kentsel hareketlilik alanında çok sayıda proje gerçekleştiriyor. Şehirlerin vatandaşlar için daha güvenli ve yaşanabilir olmasını sağlamak amacıyla geliştirilen Elektronik Denetleme Sistemleri; kavşaklarda trafik ve yaya ışıklarını kontrol ederek trafiğin güvenli bir şekilde akmasını sağlayacak akıllı kavşak yönetim sistemleri; trafik ölçüm ve izleme için, geleneksel yöntemler yerine yapay zeka teknolojisi kullanan sistemler; akıllı aydınlatma ile enerji verimli çözümler; akıllı geri dönüşüm otomatları; afet ve acil durumlara karşı akıllı sistemler bunlardan bazıları. Akıllı ulaşım konusunda, en ucuz, en çevreci ve en konforlu çözümlere odaklandıklarını söyleyen Mesut Kızıl şu bilgileri veriyor: “Taksilerin başıboş gezmesini engellemek, yakıt tüketimini ve karbon emisyonunu azaltmak önceliklerimiz arasında. Öte yandan İstanbul’da deniz yolları çok verimli kullanılamıyor. Geliştirdiğimiz mobil uygulama üzerinde deniz taksi çağırabiliyorsunuz. Bisiklet ve elektrikli scooter kullanımını artırmayı hedefl iyoruz. İBB’nin bir diğer iştiraki olan Enerji AŞ ile birlikte elektrikli şarj istasyonlarını çoğaltmayı ve bu istasyonları güneş enerjisi ile şart etme planımız var. Diğer yandan “Otobüsüm Nerede?” projemiz kapsamında hem İstanbullular hem de İstanbullu olmayanlar karekod zerinden en yakın otobüsün ne zaman geleceğine dair bilgi alabiliyor. Metro, otobüs ve taksi entegrasyonunu sağlayarak bir yerden bir yere en ucuz en çevreci en rahat şekilde gitme çözümlerine odaklanıyoruz
Şehrin hareketliliğine odaklanan çözümler
Mesut Kızıl, “Trafik sorunlarını çözerken sadece araç trafiğine odaklanmıyoruz. Şehrin tüm hareketliliğini ele alarak ulaşımın bütün bileşenleri ile çözüm yaratıyoruz” diyor. Bu çözümlerden bazılar şöyle:
■ Akıllı Kavşaklar: Yeni Nesil Kavşak Kontrol Cihazı, sensör görüntü işleme ve veri analizi ile gerçek zamanlı programlanabilen, trafik verimlerinin analizlerine göre sinyalizasyon sürelerini planlayan bir kavşak kontrol uygulaması.
■ Güvenlik Direği: Güvenlik Direği sistemi, halkın kullanımına açık parklarda, bahçelerde acil bir durum anında, yetkililerin hızlıca müdahale etmesi ve sorunu kısa sürede kontrol altına almak amacıyla merkeze acil durum sinyali gönderilmesini sağlayan teknolojik bir proje.
■ Askıda Fatura: İhtiyaç sahibi vatandaşlar ile hayırsever vatandaşlar arasında dayanışma sağlanmasını ve pandemi sürecinde zor durumda olan vatandaşlara yardımcı olunmasını amaçlayan 'Askıda Fatura uygulaması kapsamında hayata geçirilecek KİOSK’lar kredi ve banka kartları ile ödeme yapılabilmesine imkan sağlanacak.
■ Kitap Otomatı: Türkiye'de ilk olarak paylaşımlı kitap modelinin insansız bir kiosk ile yapılabildiği bir iş modeli.