İnşaat, her çeşit yapının amacına uygun olarak üretilmesi, inşa edilmesidir. Bina, altyapı, endüstriyel sanayi yapıları gibi insan ihtiyaçlarına karşılık gelen tüm yapıları kapsar. Türkiye’de ekonomik büyümeyi destekleyen, istihdam dostu en önemli sektörlerin başındadır. Sektör, kendisine girdi sağlayan yüzlerce alt sektörün gelişimine de katkıda bulunuyor.
YAPI İZİNLERİ VE MALİYET ARTIŞLARI
Sektördeki gelişmeleri Yapı İzin İstatistiklerinden takip ediyoruz. Ocak-Mart 2021 dönemi raporuna göre; belediyeler tarafından verilen yapı ruhsatları: 2021’in ilk 3 ayında bir önceki yıla göre, bina sayısı %131,8, yüzölçümü %87,5, değeri %144,3, daire sayısı %105,6 artmış.
Açıklanan inşaat maliyetlerine de göz atmakta fayda var. TÜİK, İnşaat Maliyet Endeksi bu haziranda bir önceki aya göre %2,89, bir önceki yıla göre %42,48 artmış. Malzeme endeksi %4,23 yükselmiş; işçilik endeksi %0,40 azalmış. Ayrıca malzeme endeksinde yıllık artış %53,70, işçilikteki artış %19,88.
Küresel emtia fiyatları ve dolar üzerinden enflasyon ithalatımız yetmiyormuş gibi şimdi de inşaat maliyetleriyle konut fiyatları ve kiralarda tırmanmaya tanık olacağız. Bırakın bu aydan itibaren düşmeye başlayacağı söylemini, her geçen gün enflasyonla mücadelede daha zorlu kavşaklara doğru yol alıyoruz.
İKİ SORU İKİ CEVAP
İnşaatta maliyetin artması ne anlama geliyor?
Enflasyonun yükselme eğilimine işaret ediyor. İnşaat maliyetleri artarsa konut fiyatları da artar. Bu da hem ev fiyatlarını hem de kiraları yukarı çekecektir. Konut sektörü böyle bir durumda durgunluk yaşayabilir.
Kira ile bir ev kaç yılda amorti ediliyor Türkiye’de?
Kira fiyatları ile yıllık bazda 20 yıl gibi bir süre makul olan süredir. Ancak proje evlerde bu rakamlar 30-40’a kadar çıkmış durumda. Konut sektöründe çok derin fiyat uçurumları oluşmuş durumda.
ENFLASYONİST ORTAMDA EV ALMAK ZORLAŞACAK
Enflasyonun yüksek olduğu ortamlar tüm fiyatlarda tırmanışa zemin hazırlar. Hele ki maliyetler de artıyorsa bu katılaşır, kronikleşir, ivmelenir, bezdirir ve enflasyonu yapışkan hale getirir. Ev satış fiyatı/kira dengesinin astronomikleştiği bir noktada fiyatlar balon halini alır.
Türkiye’de gayrimenkul sahibi olmak zorlaşırken bir yandan da kiralar artarsa şaşırmamak gerek. Yine de müteahhit odaklı TOKİ yaklaşımı yerine, ev sahibi olmak isteyeni odağa koyan konut stratejilerine (sosyal konut) burun kıvırıyoruz. Her şey müteahhitler için derseniz bu konutları alacak insanları dışlamış olursunuz.