Postmodernist ve metamodernist bir sosdan sonra inovasyona fütürist bir sos dökerek bu seriyi tamamlayalım. Yılın ilk günlerinde 2022’ye damga vuracak teknolojileri tartışmak istedim.
Metaverse: Second Life/AOL/Compuserve gibi oyunlarla zaten metaverse hayatımızdaydı. Olgunlaşması için en az 5 yıl olduğunu iddia edenler var. Komünlerin oluşmasına, ürünlerin sanal olarak deneyimlenmesine, tüketici davranışlarının daha iyi anlaşılmasına yönelik metaverse uygulamalarını daha çok göreceğiz.
Generative AI: Robotlar resim yapar mı sorusunun yanıtı. Veriden öğrenen, kendi içeriğini yaratan, aslına benzeyen ama onu tekrar etmeyen bir yapay zekâdan bahsediyoruz. Birçok video içeriğinin alt yapısında olacağı kesin.
Kuantum bilgisayar: Halen emekleme aşamasında olan kuantum ekosisteminin bu yıl hızlı büyüyeceği tahmin ediliyor. Yeni yatırımlar yolda. 2021 yılında kuantum çalışan startuplar yaklaşık 2 milyar $ yatırım çekti. Bu rakam bir önceki yılın iki katı. Bu yıl 5 milyar doları aşması sürpriz olmaz.
Biotech ve Femtech: COVID-19, biotech çalışan startupları hareketlendirdi. Yatırım fonları sağlık teknolojilerine daha fazla ilgi göstermeye başladı. M&A sayılarında ciddi artış gördük. Bu ivmenin devamı bekleniyor. Ayrıca kadın sağlığına odaklanan teknolojiler de ilgi odayı olacaklar. Dijital sağlık asistanlığına dair uygulama ve girişimlerin sayısında artış bekleniyor.
Blockchain: P2P ödemeler gibi ana akıma ulaşan blockchain uygulamalarının sayısının arttığı bir yıl olacak. Ayrıca lojistik ve finans başta olmak üzere birçok sektörde üretimi destekleyen kurumsal uygulamalarla karşılaşacağız. Pek çok banka blockchain üzerinden işlem yapmaya başlayacak. DeFi (merkeziyetsiz finans) ana akım uygulamalarda görülecek. Kurumlar kendi tokenlerini çıkartacak ve B2C ağlar üzerinden ödeme almaya başlayacaklar. Kendi dijital parasını basan merkez bankası sayısında artış bekleniyor.
Web 3.0: Blokchain teknolojileri ile entegre bir şekilde web’te yeni bir döneme giriyoruz. Merkeziyetsiz internet yaygınlaşacak. Veri güvenliğinden daha emin olabiliriz. Datayı üretenler akıbetine dair daha rahat olacaklar.
NFT: Kripto paralarının daha fazla insan tarafından kullanılması ile birlikte sanal gayri menkul (virtual real estate) için NFT büyüyen bir platform olmaya devam edecek. NFT bazlı hem dijital hem fiziksel varlık satın alımlarında kullanabileceğimiz yeni kredi kartları yolda. Ayrıca NFT koleksiyonerliği ve inanç temelli tokenler yaygınlaşacak.
TX (Total Experience): Müşteri, çalışan ve kullanıcı deneyiminin entegre edildiği bir stratejiden bahsediyoruz. Bolca duyacağımız bir yıl olacak.
Wi-Di 6E: Sektör 6 GHz bantların erişime hazır hale gelmesi için yoğun çaba sarf ediyor. Mümkün olduğunda bambaşka bir kablosuz internet deneyimi yaşamakla birlikte asıl AR/VR uygulamalarında büyük bir devrim yaşanacak. XR (extended reality) ekosistemi çok büyük bir ivme yakalayacak.
Hiperotomasyon (Hyperautomation): IT süreçlerinin ve iş modellerinin hızlı bir şekilde çoğaltılmasına yönelik bir disiplin. Ölçekleme ve uzaktan operasyon yönetiminin daha kolay olması bekleniyor.
Dijital Demokrasi ve Teknoloji Fundemantalizmi: Büyük veriye sahip firmalar ne kadar şeffaf olabilecekler? Yoksa kendi istedikleri toplumları/toplulukları yaratma yönünde radikal kararlar mı alacaklar? Esasında benim “dijital demokrasi” olarak kavramsallaştırdığım merkeziyetsizliğe inanan Red Hat gibi oluşumlar, yeni kuşak “geek”ler ile kurumsal yapılar (teknoloji firmaları dahil) arasında çatışma sertleşecek.
Tüm bu gelişmeleri ayrı bloklar olarak düşünmemek gerekiyor. Birçoğu birbirinin içine girmiş durumda. Örneğin AI pek çok teknolojiyi destekliyor; Web 3, biotech uygulamalarını daha da güçlendirecek ve asıl sıçramalar bu kesişim alanlarından çıkacak.