Bu köşeye Türkiye iş dünyasının örnek alabileceği başarılı inovasyon vakalarını taşıyorum son haftalarda. Seçtiğim örneklerin hepsi, inovasyonun bir türünde sıradışı işler yapmış ya da bir stratejisini çok iyi uygulayan girişimler. American Girl, gerçek bir ihtiyaçtan doğan deneyim inovasyonlarına harika bir örnek. Yeğeni ile güzel zaman geçirmek ve anılar biriktirmek isteyen bir amca, piyasada kadın vücudunu objeleştirmenin ötesine geçemeyen Barbie benzeri oyuncakları görünce ve aradığını bulamayınca böyle bir girişime karar veriyor. İhtiyacının gideren ürününün olmaması tetikleyici unsur.
American Girl bebekleri (kızları), gerçek hayattan karakterler. Uzun ince ikonik bir vücut değil, günlük yaşantımızda görebileceğimiz renklilikte ve farklılıkta insanlar. Hepsinin bir hikâyesi var. Sadece oyuncaklar değil karakterlerin hikâye kitaplarını da alabiliyorsunuz. Çocuklar bu karakterin dünyasına giriyor, hikâyelerle özdeşleşebiliyor. Oyuncak bebeklerin kıyafetleri değişebilir. Bebekleri için aldıkları kıyafetleri kendileri için de satın alıp giyebilirler. Satışlar sadece kendi mağazalarında. Herhangi bir yerde bulamazsınız. Bu mağazalarda bebeklerin karışan saçları için kuaförler, kırılan kolları için hastaneler var. Arkadaşların bir araya gelip doğum günü gibi özel günleri kutlayabilecekleri alanlar var. Hatta karakterlerimizin hikayelerini canlı oynayan Chicago’da bir tiyatro var.
Görüldüğü gibi uçtan uca muazzam bir deneyim tasarımı söz konusu. İhtiyaç oyuncak bebek değil, çocukların ebeveynleri ve arkadaşları ile eşsiz deneyimler yaşaması. İnovasyona sadece fonksiyonel yaklaşsaydık, kırılmayan kollar ve karışmayan saçlar yapardık. Rakip ve ürün odaklı yaklaşsaydık, daha iyi Barbie yapardık. Fakat soruna ihtiyaç odaklı bakma seviyesine geldiğimizde, meselenin duygusal ve sosyal boyutlarını görerek bu tip ihtiyaçları gideren bir deneyim tasarımına dönüşüyor çözümümüz. Anne-babalar çocuklarına karşı ebeveyn sorumluluklarını yapmanın hazzını yaşamakla birlikte unutulmaz anıları oluyor kızlarıyla. Kısacası mesele Barbie’den çok fazlası.
Bu tip vakaların çok iyi analiz edilmesini ve anlaşılmasını öneririm. Her ilerleme mevcudun iyi analizi, sonra tekrarı, sonra daha iyisi ile ortaya çıkar. American Girl, Türkiye nüfusu kadar bebek üretip satmış “legend” bir marka. Dersimize iyi çalışırsak pek tabii ki Türkiye’den benzerleri, hatta daha iyileri çıkabilir.