Dış talepte yavaşlama, emtia fiyatlarında gerileme, kur baskısı, ihracat gelirlerinin TL’ye çevrilmesi gibi faktörlerin yanında bir de negatif parite etkisine maruz kalan ihracat için son haftalarda bu sonuncu etki terse dönmeye başladı. 2021’in Eylül ayında başlayan ve 20 ay boyunca kesintisiz olarak gerileyen Euro/ dolar paritesi, Türkiye’nin Euro cinsinden ihracat gelirlerinin dolar karşılığının azalmasına neden oldu.
Paritedeki gerilemenin ihracatın dolar karşılığını aşağı çektiği 20 aylık dönemde toplam etki 18,6 milyar dolar oldu. 2021’in Eylül ayında hafifçe kendini göstermeye başlayan negatif parite etkisi 2022’nin sonlarında aylık 2 milyar dolara kadar çıktı. Bilmeyenler için kısa bir açıklama: Aylık 2 milyar dolarlık etki; eğer parite düşmeyip önceki yılın aynı ayındaki seviyesinde kalmış olsaydı, ihracatın 2 milyar dolar daha yüksek olacağı anlamına geliyor. İşte geride bıraktığımız 20 ay boyunca paritedeki gerilemenin ihracat üzerindeki birikimli etkisi de 18,6 milyar dolar oldu. Bu sadece Euro’dan kaynaklı bir etki. Sterlin/ dolardaki gerilemenin etkisi buna dahil değil.
Euro/dolar paritesi geçtiğimiz nisan ayında uzun bir aradan sonra yıllık değişim oranında önceki yılın üzerine çıktı. Mayıs ayında da bu görünüm devam ediyor. Bu değişim, ihracat verilerin üzerinde nisan ve mayıs verilerinde az olsa pozitif etki yapacak. Nisanda muhtemelen 100-200 milyon dolar arasında pozitif etki göreceğiz. İlerleyen aylarda ne olacağı konusunda net bir şey söylemek mümkün değil. Bununla birlikte Fed’in faiz artışlarında sona gelmiş olması doların önümüzdeki dönemde ana para birimlerine karşı daha gevşek kalmasına neden olabilir.
YURTİÇİ
22 Mayıs 10:00:
■ Nisan ayı kurulan ve kapanan şirketler
■ Mayıs ayı tüketici güven endeksi
24 Mayıs 10:00:
■ Mayıs ayı sektörel güven endeksleri
■ Mayıs ayı kapasite kullanım oranı
25 Mayıs 10:00:
PPK faiz kararı
28 Mayıs 2023:
Cumhurbaşkanlığı 2. Tur seçimi
YURTDIŞI
23 Mayıs 17:00: ABD Nisan ayı yeni konut satışları
25 Mayıs 17:00: ABD 1. Çeyrek büyüme