Hafta sonu karşılaştığım bir dostumuz, ihracat destekleri hakkındaki değişikliklerden söz ederek, 18 Ağustos 2022 tarih ve 31927 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 5973 karar sayılı İhracat Destekleri Hakkında Karar’ın yürürlüğe konulması hakkındaki karar hakkında bazı sorular sordu.
Bu kararın yayınlanmasından sonra geçen sürede yedi hafta dolmak üzere ancak desteklerden yararlanılmasının anahtarı olan uygulama usul ve esaslarının hala yayınlanmamış olması, yurt dışı pazarlama ve satış faaliyetleri desteklerinin nasıl alınabileceğini konusunu anlaşılmaz kılıyor.
Bu nedenledir ki ihracatçı dostlarımız da desteklerini alabilmek için yapmaları gerekenler konusunda endişe duyuyorlar.
Örnek vermek gerekirse, yürürlükten kaldırılan 2011/1 sayılı Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği Hakkında Tebliği ele alalım. 5973 kararın ilgili maddesini aynen aktarıyorum.
“Yurt dışı pazar araştırması desteği“
MADDE 6- (1) Şirketler tarafından gerçekleştirilen yurt dışı pazar araştırması faaliyetine ilişkin ulaşım ve konaklama giderleri %50 oranında ve faaliyet başına en fazla 100.000 TL'ye kadar desteklenir.
(2) Şirketler yurt dışı pazar araştırması faaliyeti desteğinden bir takvim yılında azami 5 defa olmak üzere en fazla 20 defa yararlanabilirler.
Bu desteği örnek almamın nedeni de bunun özellikle KOBİ ölçeğindeki işletmeleri için oldukça önemli olduğunu düşünmemdir. Zira bu destek pazar araştırması, hedef pazarda müşteri belirleme, müşteri ziyaretleri gibi çok kritik faaliyetler için firmalara kolaylık sağlar.
Yeni destek tutarı da bugünkü kurla 5 bin ABD Doları gibi bir rakam yansıtıyor.
Seyahat sayılarında ciddi bir kısıtlama getirilmiş. Bir yılda en fazla 4 kere olmak üzere bir firma 20 seyahatten fazla yapamayacak ki bunlar açık ve net.
Eskiden seyahat günlerinde kısıtlamalar vardı, şimdi de olacak mı?
Yoksa seyahate git istediğin kadar kal, yine de desteği alırsın mı?
Eski destekte, yapılması gerekenler arasında “Pazar Araştırması Değerlendirme Formu ile Görüşme Yapılan Kurum / Kuruluş / Şirket Bilgi Formu” vardı.
Yine olacak mı?
Ayrıca taahhütname, beyanname vermek ve bilet, biniş kartı, detaylı otel faturası v.b. bürokratik belge toplama işlemleri yapmak gerekiyordu.
Yine istenilecek mi?
Özetleyecek olursak, şimdi yurtdışı Pazar araştırmasına giden dostlarımız, destek alabilmek konusunda oldukça tedirginler.
Bana tavsiye soran dostlarımıza söylediğim şeyler çok kısa…
Yeni kısıtlamalar çerçevesinde kalın amma eski desteklerin bürokrasisine göre davranın. Kaybedebileceklerinizin çok fazla olabileceğini düşünmüyorum.
Çünkü ve ne yazık ki bu tür destekler, kötüye kullanılmaya çok açıklar.
Ve aynı şekilde çünkü ve ne yazık ki bunları geçmişte kötüye kullananlar da olmuştur.
Bu nedenledir ki devlet iyi bir şey yaparken, kötüye kullanılmayı engellemeyi de düşünür.
Bu konuda ve iyi niyet çerçevesinde, yetkilileri olumsuz davranmakla eleştiremeyiz.
Ancak bakanlık yetkililerinden, tüm desteklere ait detayların bir an önce yayınlnmasını istememiz de umarız yanlış anlaşılmaz.
Biz ihracatçılar çalışıyoruz, ihracat rakamları da ortada…
Devlet de bizi nasıl kollayıp destekleyeceğini açıkça belirtirse, kendimizi daha rahat hissederiz.