İGA’nın yeni Genel Müdürü Selahattin Bilgen, “Taksi sürelerini 10 dakikaya kadar düşürmemiz mümkün. Bunun için Avrupa’da ilk 3’lü paralel operasyonu yapmaya hazırlanıyoruz. Yaklaşma ile ilgili hava sahasının tasarımının revize gerekiyor. Hava trafiğini düzenleyecek yazılım da güncellenmeli” dedi.
İstanbul Havalimanı’nda taksi süreleri kısaltacak 3’lü paralel operasyon için, Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, Türk Hava Yolları (THY), Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) ve İstanbul Grand Airport (İGA) 4’lü çalışma grubu kuruldu. Dünyada sadece ABD Atlanta’da yapılabilen ve 3 paralel pistten aynı anda operasyon yapılmasını sağlayan sistem, Avrupa’da ilk kez İstanbul’da kullanılacak. Böylece havalimanı ilk açıldığında 22 dakikalarda olan, şimdi 14 dakikaya düşürülen taksi sürelerinin 10-12 dakikaya kadar inmesi bekleniyor. İGA Genel Müdürü Selahattin Bilgen, EKONOMİ Gazetesi Yayın Kurulu Başkanı Şeref Oğuz ile birlikte sorularımızı yanıtladı. “Taksi süreleri İGA’nın en az etkili olduğu konulardan biri” diyen Genel Müdür Selahattin Bilgen, “Havalimanının inşası ve işletmesi İGA’nın Kule, DHMİ’nin sorumluluğunda. Türkiye’nin en yetkin devlet memurlarını bünyesinde barından bir kurum. Kullanılan yazılımın geliştirilmesi gerek. İkincisi burası çok büyük. Üç bağımsız pistimiz var. İki yedek üç ana pistimiz var. 6’ncıyı şimdi yapıyoruz. Her şey bittiğinde 6 ana, 3 yedek olmak üzere 9 pist olacak. Şu anda 2. etap yatırımlara başladık. Bu kapsamda bir ilave pist yapıyoruz. 3. etap yatırımlarda bir ilave terminal, bir pist daha yapacağız. 4. etapta da bir son pist yapılacak. 200 milyon yolcuya çıkacak bir kapasiteden bahsediyoruz. Hepsi planlı. İGA olarak görevimiz planlamaları doğru bir şekilde kurgulamak. Önemli konulardan biri pistleri birbirinden bağımsız olarak kullanabilmek” şeklinde konuştu.
“3’LÜ İÇİN FİZİKSEL ALTYAPI YETERLİ”
Paralel pist uçuşlarında türbülanstan dolayı uçakların beklemesi gereken bir süre olduğunu anlatan Bilgen, şunları kaydetti: “Burada türbülanstan etkilenilmemesi için pistler aralarındaki mesafe, bağımsız operasyona uygun bir şekilde tasarlandı. 3 pistin aynı anda kullanılabilmesi çok sıra dışı bir durum. Buna ‘3’lü paralel operasyon’ diyoruz. Sadece ABD’de Atlanta Havalimanı bunu yapıyor. İleride yatırımlarımız tamamlandığında, 200 milyon yolcuya geldiğimizde, hava sahasını, pistleri verimli kullanabilmek için bu paralel operasyonu başarmamız lazım. Şu anda Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, DHMİ, THY ile birlikte bunun için ortak çalışma grubu oluşturduk. Hayata geçirdiğimizde Avrupa’nın ilk 3’lü paralel operasyonunu biz yapmış olacağız. Şu anda 2’li paralel operasyon yapabiliyoruz, 3’lü için de fiziksel altyapı yeterli.”
“BİR SAAT ÖNCESİNDE KAPI BELLİ"
Bilgen, “Uçaklar kapasite olmayınca mecburen kuyruğa giriyor, süreler uzuyor. Bizde bu sıkıntı yok. Ama sonuçta fiziksel bir durum var. Burası dünyanın en büyük havalimanlarından biri. Fizik kuralı, mesafe/hız… Taksi süreleri hiçbir zaman 5 dakikaya inmeyecek. Eurocontrol taksi sürelerimizi kontrol ediyor. İstanbul Havalimanı’nı açtığımızda ortalama taksi süresi 20-22 dakika kadardı. Şimdi bu süreyi 14-16 dakikaya kadar getirdik. Çalışmalarımız tamamlanınca ortalama 10-12 dakikaya inebilir” dedi. Bu sürelerle dünya ortalamasında çok iyi bir yerde olduklarını kaydeden Bilgen, “Ama gelişte istediğimiz seviyede değiliz. ‘Yaklaşma’ diye bir kavram var. Uçaklar bu kurala göre yaklaşıyor, sıraya giriyor, piste iniyor. Bir yazılımı var, güncellenmesi lazım. İGA olarak uçak havalimanına gelmeden bir saat öncesinde, uçağın hangi kapıya yanaşacağını atayabiliyoruz. Mesele bu bilgi ile bu yaklaşmadaki tasarımı ve prosedürü etkin bir hale getirebilmek. Onunla ilgili de Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü, DHMİ, THY ve İGA bir ortak çalışma grubu kurdu. ‘Bu yaklaşmayı daha verimli hale nasıl getirebiliriz, bu sayede taksi sürelerini ne kadar azaltabiliriz’i deniyoruz” açıklamalarını yaptı.
BAŞKA GECİKMEYE TELAFİ...
“Eurocontrol’un takip ettiği havalimanları arasında İstanbul, kendisinden kaynaklı gecikmelerdeki en az sayıdaki oranla en iyi" diyen Bilgen, "Daha da enteresanı bir uçak İstanbul Havalimanı’na gelirken, kalktığı havalimanından gecikme yaşarsa, biz orada o gecikmeleri telafi ediyoruz. Diyelim ki oradan 30 dakika gecikmeyle kalktı, ama bizim kapasite sorunumuz yok. Hemen yanaştırabiliyoruz. Bir sonraki kalkışında o 30 dakikayı 20 dakikaya indirebiliyoruz. Dolayısıyla İstanbul Havalimanı’ndan 20 dakika gecikmeli kalkmış oluyor uçak ama Eurocontrol, İstanbul Havalimanı’ndan dolayı mı gecikmeyle kalkıyor yoksa başka bir havalimanından mı bunu miras almış görülebiliyor” şeklinde konuştu.
“YENİ İNŞA EDİLENLER BİZE GELİYOR"
Dünyada bine yakın havalimanı geliştirme projesi olduğunun bilgisini veren Bilgen, “Pek çoğunun işletmecisi gelip burayı incelemek bizim deneyimlerimizden faydalanmak istiyor” dedi.
IATA’yla, kardeş havalimanları ile işbirliğimiz var. Kore’deki Incheon Havalimanı ile anlaşmamız bulunuyor. Adeta bir exchange programı uygular gibi insan kaynağımızı yetiştiriyoruz. Oradan arkadaşlar gelip bizde çalışıyor, bizden gidip orada çalışıyorlar. Ücret politikasında da Türkiye’de bizim büyüklüğümüzdeki şirketler kategorisinde ortalamanın bir tık üzerindeyiz. Bordromuzda 7 bin 800 personel var. Temizlik gibi taşere ettiğimiz yan istihdamla birlikte 11 bin 800 kişilik bir insan kaynağından bahsedebiliriz. Ama bunu sadece İGA olarak düşünmememiz lazım. Koskoca bir ekosistemiz. 450’den fazla kiracımız var, 100’den fazla havayolu var. Yer hizmetleri şirketi, duty free, kargo fi rmaları var. Bizim duty free alanı Kanyon AVM’den daha büyük. Burada duty free’de bir yıllık ciro milyar Euro’nun üzerinde.
Lounge’da yeni yatırım yapıyoruz. İki farklı kategori ile yolcularımız uçuşlarını bekleyecek. İGA Pass diye bir programımız var. 8 bin metrekarenin üzerinde bir lounge alanımız bulunuyor. Burası kalabalıklaştı, orada bir segmentasyon yapmak istiyoruz. Ayrıca yeni bir genel havacılık terminali yapıyoruz. WeVIP konseptinde olacak. Özel jetler için çok çok özel bir hizmet sunacak. Sadece özel jetlerle sınırlı kalmasın diye de bir çalışma yapıyoruz.
Havalimanının içinde 1.4 milyon metrekarelik alan var. O kadar talep oldu ki kendi yönetim ofislerimize yer kalmadı. Yotel isimli havalimanı içindeki otelimizi genişletmek istiyoruz. Yotel’in pasaport kontrolde ikizi bir binası var. Orası bizim ofisimizdi. 450 odalı bir otel. İlk fizibiliteleri yaparken ‘450 odayı doldurur muyuz’ diye bakıyorduk. Otel ikinci-üçüncü senede tam doluluğa ulaştı. Ofis olarak kullandığımız binayı da otele ek yapacağız. İnşaat dönemindeki konteyner ofislerimize geri döndük. Airport City dediğimiz caminin bulunduğu alanda planlamamız var. Oraya ofis kuracağız.