Aceleci okur için yazının ana fikrini yazayım; halka sürekli yalan söylendiği için… Kamu yöneticilerinin en dürüstleri dahi icraatlarını abarttığı için… Abartının; dürüst insanların yalanı olduğu için… Tahmin diye temenni zikredildiği için… Hükümetin enflasyona “borç ödeme aracı” olarak muhtaç olduğu için.
Aceleci okur yazıyı terk edebilir, kalanlarla devam edelim… TÜİK diye bir kurum var. Devletin resmi ama gayriciddi verileri dahi hizmet enflasyonunun aylıkta %2,62 ve yıllıkta %57,72 olduğunu gösteriyor. Sadece hizmet enflasyonu mu? Ne gezer; ulaştırma %53, konaklama, yiyecek; %61…
KAMUFLASYON VARKEN BU ENFLASYON DÜŞMEZ
Kamuflasyon diye bir kelime yok, ben uydurdum. Anlatmak istediğim; kamunun bizzat kendisinin enflasyon üretmesi… Misal Mehmet Şimşek, sıkı para politikası uygularken enerjiye, ulaşıma %38 zam yapıvermek gibi dâhiyane(!) antienflasyonist icatlar çıkarıyor, TÜİK; enflasyonu kamufle edebiliyor.
Piyasa enflasyon hedef manyağı yapılmış durumda. Merkez’inden Şimşek’ine sürekli “enflasyon hedefi” zikredip, ıskalayınca da hedef tahtasını daha yükseğe taşıyorlar. OVP’de 2025 için %17,5’lik hedef verdikleri gün, buna kendileri inanmıyor, alacaklarına ENAG’ın endeks değerini uyguluyorlar.
İKİ SORU İKİ CEVAP / Stratejiye dair…
Yönetim neden abartmada ısrarlı?
Şu anda KOAH benzeri “geri döndürülemez ekonomi hasarı” yaşıyoruz. Hükümet, ekonomide dümen tutamıyor. Bir yandan bütçe açığı diğer yanda kamu israfı varken, enflasyon konusunda sürekli umut pompalayarak beklenti yönetilebilir sanılıyor. Söylediklerine kendileri inanmıyor ki piyasa kani olsun.
Sözel yönlendirme mümkün değil mi?
Bunun için 3’lü strateji şart; 1-Gerçekçi tesbit, 2-Kapsayıcı çözüm, 3-Güvenilir uygulayıcı… Şu anda yönetimde bunlardan hiç biri yok. Gerçekçi tespit yerine sahte refah söylemi, kapsayıcı çözüm yerine yandaşın candaşın vergisi siliniyor, güvenilir uygulayıcı yerine, çoğu yalanlarıyla maruf yöneticiler…
not/BİR AYAĞI GAZDA DİĞERİ FRENDE… EKONOMİ MOTORU DAĞILMAK ÜZERE
Hükümetin “ısrarla takipçisiyiz” dediği Orta Vadeli Program (OVP) 2025 yılı için imkânsızı hedeflemiş: Yüzde 4 büyümeyi yüze 17,5’lik enflasyonla gerçekleştirmek… OVP ekonominin rehberi ise yanlış yolda rehbere ihtiyaç duymazsınız. Zira bu Nebati çağı artığı söylem dahi güvensizlik için yeterlidir.
Gelecek yıl %4 büyüme zikrediliyor. Demek ki gaza basılacak. Gelecek yıl %17,5’lik enflasyon hedefleniyor. Demek ki frene basılacak. Arabaya binmişliği olan bilir ki, aynı anda gaza ve frene basarsan ya takla atarsın, ya da motoru dağıtırsın. Galiba bizim kamu zararlıları her ikisine de yol açacak.
Talep enflasyonunu üretim kısarak azaltma yolunu seçen hükümetin tercihi, ekonominin yakın geçmiş cahiliye döneminden kalma davranışı olsa da, hizmet enflasyonunu indirmek için satın alma gücünü budamayı deneyecekler. Bunu da asgari ücretli ve emekli üzerinden uygulamak istiyorlar.
Bu süreçte kamu harcamalarını kısmak akıllarına gelmiyor. Yandaşlarına servet transferinden asla vazgeçilmiyor. Kamuda üç beş maaş almaya berdevam. Makam araçları yenileniyor, cam binalarda oturmaya devam, bütçe dışı fonları patlıyor, Diyanet Holding CEO’suna 4 yeni araç yola çıktı bile.
Sahiden çelişerek gelişen bir ülkede yaşıyoruz. SAHA EXPO’ya bakıyorsun gurur duyuyorsun. Kamu israfına bakıyorsun, kahroluyorsun. Sanayici “imdat” diyor aldırmıyorsun, nasıl olacak bu işler…