Bir Fed toplantısını daha geride bıraktık. Çarşamba günü karar ve görüşlerini açıklayan Fed piyasaları şaşırtmadı. Ekonomi ve istihdam piyasasında yaşanan toparlanmayı kayıtlara geçirirken enflasyonda yaşanan yükselişi de geçici olarak tanımlıyor. Fed’in özellikle istihdam piyasasının seyri konusunda hassas olduğunu biliyoruz. Şu anda bütün dünyada iki tür işsizlik var. Çalıştığı yer açıldığında işine geri dönecek olan işsizler ki açılmalarla beraber yüz binlerle ifade edilen istihdam rakamları görüyoruz ve çalıştığı yer battığı için geri dönüşü mümkün olmayan çalışanlar. Bu kesimin yeniden iş sahibi olması için sadece açılmaların gerçekleşmesi ve ekonominin normalleşmesi yeterli değil.
Ekonomi istatistiki olarak değil organik olarak büyümeli. Fed bu durumun farkında olduğu için yüzde 6 büyüme veya 900 bin kişilik istihdam artışından çok fazla etkilenmiyor. Bu veriler ileriye doğru bir adım değil sadece başladığımız yere tekrar dönmemiz anlamına geliyor. Ancak aşı faaliyetinin hızlandığı ABD’de ekonominin de paralel bir toparlanma göstereceğini söylemek hatalı olmaz. Bu durumda faiz artışını tartışmak çok erken ve gereksiz olsa da varlık alımlarını ve büyüklüğünü tartışmak kaçınılmaz bir gereklilik. Nitekim Başkan Powell gönülsüz bir şekilde de olsa para politikasının varlık fiyatlarının şişmesinde rolü olduğunu kabul etti.
Son FOMC açıklamalarının tamamında ekonominin performansı açısından virüsün seyri öne çıkartılmış olmasına rağmen ekonomik tahminlere baktığımızda Fed’in virüsün etkinliğini giderek kaybetmesi beklentisi içinde olduğunu görebiliyoruz. Ki gerçekten de bu oluyor. Cari temponun devam etmesi durumunda yaz aylarında Fed tapering olarak bildiğimiz tahvil alımlarında ayarlama haberini verebilir. Haziran ve temmuz ayları standart toplantılar, ağustos ayı ise tüm dünyada merkez bankası yetkililerinin katıldığı Jackson Hole toplantısı nedeni ile aday dönemler. Powell konunun çok önceden iyi bir iletişim ile piyasaya iletileceğini söylemişti. Zira 2013 yılında Başkan Bernanke’nin açıklaması şok dalgaları yaratmıştı. Bu nedenle haziran veya temmuz aylarında yapılacak bir açıklama ile Aralık veya Ocak 2022’de Fed varlık alımlarını küçültmeye başlayabilir. Bu ne anlama gelecektir?
Her zaman olduğu gibi temelinde ekonomik toparlanma yatıyorsa hiçbir normalleşme adımı piyasaların geneli açısından negatif bir gelişme değildir. 2008 krizi sonrasında borsalarda yaşanan yükselişi Fed’in bilanço büyümesine bağlayan kesimler Fed bilançosunu küçültürken ve faiz arttırırken yükselen endeksleri açıklamakta zorlanmışlardı. Fed’in normalleşme adımları atması tüm dünya için olumlu eğer ki dünyanın geri kalanı da ekonomik bir toparlanma yaşıyorsa. Bu nedenle sık sık aşı performansımızı artırmamı gerektiği vurgusunu yapıyorum.