Sevgili EKONOMİ Gazetesi okurlar, hatırlarsanız geçen yıl haziran ayında bir makale yazmıştım ve 500 milyar dolara ulaşan dış ticaret hacmini yönetenlerin esas itibariyle gümrük müşavirleri ve yetki-lendirilmiş gümrük müşavirleri olduğunun altını çizmeye çalışmıştım.
Gümrük müşavirlerinin ücretleri, yine gümrük mevzuatına göre Ticaret Bakanlığı yılda bir kere yılba-şında belirliyordu. Sözünü ettiğim makalemden sonra bir kez daha ücret artışı yapıldı. Hatırlarsanız asgari ücret de aynı yılda ikinci kez arttırıldı. Esasen her alanda bir artış oldu. Keza enflasyon da artış hızını arttırdı.
2022 yılı için belirlenen yeniden değerleme oranı dikkate alınarak yılbaşında gümrük müşavirlerinin asgari hizmet ücretine yüzde 36 civarında bir artış yapıldı. İçinde bulunulan zor koşullar ve enflasyo-nun yüzde 73.5 e çıkması üzerine ücretlere yaklaşık yüzde 40 civarında bir artış daha yapıldı. kısacası yılın ikinci yarısı için bir telafi yapılmış oldu.
Aynı ağır koşullar devam ettiğine göre, enflasyon da yüzde 85 olarak gösterildiğine göre vede yeniden değerleme oranı da yüzde 122 küsur olarak belirlendiğine göre, gümrük müşavirlerinin ücret beklenti-sinin yeniden değerleme oranı oranında olması gerektiği anlaşılıyor. 2022 yılı yeniden değerleme ora-nın (%36) dikkate alınıp yapılan ücret zammı bilindiği gibi yetmedi temmuz ayında %40 da arttırıldı. Bu durumda; aynı tekrar yaşanabilir, yani ocak ayında %122 kusur artış yapılması gerekir. Nitekim Müşavir dernekleri de bu talebi bakanlığa bildirdi. Yılın ikinci yarısında yeniden durum değerlendir-mesi yapılır ve enflasyona göre artış yapılması gerekiyorsa yapılır.
Müşavirlik hizmeti verenlerin gider kalemlerine bakıldığında; Vergiler (Muhtasar, KDV, Kurumlar Vergisi, MTV, kâr payı dağıtımında gelir vergisi, belediye vergileri, trafik cezaları), Primler (SGK Bağ-Kur), personel maaşları, huzur hakları, ofis kiraları ve aidatları, araç kiraları, araç giderleri, akar-yakıt giderleri, ulaşım giderleri, telefon ve internet giderleri, kırtasiye ve fotokopi giderleri, e imza ve lisans giderleri, Bakanlığa bilgi aktarımı için program giderleri, bilgisayar program giderleri, yemek giderleri, demirbaş alımları, mali müşavirlik giderleri, ticaret odaları ve müşavirlik derneklerinin aidat-lar, temizlik giderleri, mevzuat programlarına üyelik aidatları, aydınlatma-ısıtma-su vb giderler, kargo giderleri, muhasebe defter tasdik ücreti, kredi ödemeleri, konaklama giderleri, yedek eleman bulun-durma giderleri, sigorta giderleri olanak sıralamak mümkündür. Bunlara başka kalemlerinde ilave ola-bileceğini tahmin etmek mümkündür. Örneğin, personelin kıdem tazminatları, dava masrafları vs. gibi.
Hal böyle olunca hizmet sektöründeki karlılık oranın %10’u geçmesi büyük mucize olur. Örneğin YGM sisteminde antrepoların yılık stok kontrollerinin yazılım raporları olmasa sistem muhtemelen zarar yazacaktır.
Dolayısıyla, 2023 yılı asgari ücret belirlenirken müşavirlik derneklerinin haklı ve günün koşullarına uygun tekliflerinin altına düşülmemesi camia için çok büyük önem taşımaktadır. Müşavirlik personeli-nin ücret artışları da buna bağlı olmaktadır. En basitinden bir yardımcı karnelinin brüt maaşının sgk dahil 19 bin TL ye dayandığı bir ortamda müşavir huzur hakkı ve personel maaşlarının rakamlarını telaffuz etmek bile lüzumsuz. Bakanlık yetkililerinin konuyu detaylı olarak bildikleri izahtan vareste-dir. İkinci yarıyılı düşünmeksizin yeniden değerleme oranı üzerinde bir artışa vesile olunması müşavir-lerin beklentisidir. Umarım bu beklenti hak ettiği karşılığı bulur.