Geçen hafta gümrük müşavirlerinin ve yetkilendirilmiş gümrük müşavirlerinin asgari ücret tarifesinin yarattığı sorunları izah etmiştim. Keza; yılda iki kere düzenleme yapılması gerektiğini belirtmiştim. Bu arada, 24 Haziran’da Gümrük TV de yayınlanacak röportajımda konu ile ilgili detaylı açıklamalar yaptım. İzlemenizi tavsiye ederim.
Bu yazımda da tarafıma intikal eden yeminli gümrük müşaviri (YGM) yanında çalışan gümrük müşavir yardımcılarının sorununa değineyim.
Genel bir sorunun bir örneğinde şöyle deniyor;
“…İnanın bu zor durum biz çalışanların da belini kırmak üzere. Mesela ben bu sene Şubat ayında 6 bin lira ile bir yetkilendirilmiş gümrük müşavirliği firmasında bir antrepoda işe başladım. Çalışma şartlarım 6 bin lira maaş 500 lira yemek 600 lira da yol parası. İşe başlarken antrepoda yemek verilmediğini o yüzden bu yemek parasını verdiklerini söylediler. Derken bir ay bile geçmeden beni arayıp antrepoda yemek verip vermediklerini sordular; antrepo da bana yemek söylemeye başlamıştı işe başladıktan bir hafta sonra, ben de yemek yediğimi söyledim, 500 liralık yemek parasını kaldırdılar.
Bunun üzerine 600 liralık yol parasının yetmediğini ve yemek parasından buna takviye ettiğimi söyledim zira günlük 50-70 arası değişen bir yol param mevcut. Bunun üzerine yol parası olmak üzere 1000 lira yemek kartı verdiler.
İşe başladığım zaman bir poğaça 3,5 lira idi sonra zam geldi 4 lira oldu. Sonra bir zam daha geldi 4,5 lira oldu en son bir zam daha geldi 5 lira oldu. İşe başlarken de kendime küçük çaplı bir bütçe planı yapmıştım ama şimdi o plana uymam da imkânsızlaştı. En son bu maaş ile geçinmek zorlaşınca şirketten iyileştirme istedim. Böyle bir şeyin imkânsız olduğunu sözleşmelerinin yıllık olarak düzenlendiğini ve bir değişiklik talep etmeyeceklerini söylediler.
Hadi bakalım maaşa bir iyileştirme yapamıyorsunuz o zaman ben antrepodan son zamanlarda yoğun iş temposu nedeniyle akşamları sekizde çıktığımı ve buna mesai ücreti ödemeniz gerektiğini söyleyince de böyle bir şeyin antrepo sözleşmesinde olmadığı söylendi.
Antrepolarda genel eşya girişi olduğu zaman akşam çalışmaya devam ediyorlar. Yaptığım iş gereği kapılara mühür takmak sorumluluğumda olduğu için işlemler bitene kadar bekliyorum bazen gece saat 12’yi de buluyor.
Gümrük müşavir yardımcıları bir genel antrepoda yetkilendirilmiş gümrük müşaviri yanında ortalama 6 bin 500 lira maaşla çalışmakta bu antrepo C tipi ise bu maaş 5 bin 500 lira. Gümrük müşavirliği şirketlerinde çalışan bir gümrük müşavir yardımcısı da ortalama 7 bin 500 lira maaş almakta. Çoğu çalışan kişi yaptığımız işin nitelikli olduğunu ve meslekte bu maaşların yetersiz kaldığını düşünmekte bir taban fiyat belirlenmesini arzu etmektedir. Ne var ki, bu isteklerimizi derneklere bildirmiş olsak da dernekler bu konunun işyeri sahibi ile çalışanı arasında çözüleceği görüşünü beyan etmiştir. Konu gümrük müşavir yardımcılarının maaşı değil de gümrük müşavirlerinin ücretleri olunca konunun muhatabı vekâlet aldığı dış ticaret firması olmuyor da Ticaret Bakanlığı oluyor. Her zaman basın yayının gücüne inanmışımdır. Bu konuda bizlere hak vereceğinize inanıyorum. Yazılarınız da kısa da olsa bu durumdan bahsetmeniz bizi mutlu edecektir…”
Gümrük müşavirlerinin genel sorunları konusundaki bu sesler haksız mı? Hayır.
Asgari ücret tarifesi düşük mü? Evet. Personeline iyi bir ücreti asgari ücretin yükseltilmesi halinde vermeleri gerekir mi? Evet.