Feshane, İstanbul’un Kültürel Dönüşümüne Sanatla Yön Veriyor

Elif Altındağ Şenses
Elif Altındağ Şenses elifa@nb.com.tr

İstanbul’un tarihi ve kültürel dokusunun önemli bir parçası olan Feshane, Osmanlı döneminden günümüze uzanan bir geçmişe sahip. 1833’te fes üretimine başlayan, ardından dokuma fabrikasına dönüşen ve yıllar içinde birçok kez değişime uğrayan bu mekân, son yıllarda İstanbul’un kültürel dönüşümüne önemli katkılar sunuyor. 1986 yılında kapatılan ve uzun yıllar bakımsız kalan Feshane, 2018’de İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) tarafından başlatılan kapsamlı restorasyon çalışmalarıyla yeniden hayat buldu. 2023’te Artİstanbul Feshane adı altında sanatseverlere kapılarını açan mekân, kısa sürede büyük bir kültürel etkinlik alanına dönüştü.

Feshane’nin Yeni Yüzü: Sanat ve Kültür Merkezi

Feshane, İstanbul’un kültür sanat haritasında önemli bir yer edinmeye başladı. 2023 Temmuz ayında açılan ‘Ortadan Başlamak’ sergisiyle Artİstanbul Feshane, yerli ve yabancı 300 sanatçıyı bir araya getirdi. Ancak sergi, bazı dini grupların tepkilerine yol açtı ve protestolara sahne oldu. Bu tür olaylar, mekânın Fatih bölgesindeki dini hassasiyetlere sahip gruplar tarafından “kutsal” kabul edilmesinden kaynaklanıyor. Yine de, İBB Kültür Dairesi Başkanı Volkan Aslan, bu tür algıların zamanla değişeceğini ve Feshane’nin herkes için açık bir kültür merkezi olacağını vurguluyor. Artİstanbul Feshane’nin amacı, İstanbul’un sanat ve kültür hayatını uluslararası düzeyde tanıtmak ve bu alanda kalıcı bir marka oluşturmak.

Kültürel Diplomasi ve Uluslararası Sanat Bağlantıları

Feshane’nin sanat alanında attığı adımlar, sadece yerel değil, uluslararası alanda da yankı uyandırıyor. Artİstanbul Feshane, dünya çapında önemli sanat kurumlarıyla işbirlikleri kurarak İstanbul’u kültürel diplomasi alanında tanıtmayı hedefliyor. İBB bünyesinde kurulan Kültürel Diplomasi Ofisi, İstanbul’un sanatını dünya ile buluşturmak için çeşitli faaliyetler düzenliyor. Ofis, yurt dışındaki sanat kurumlarıyla görüşmeler yaparak, İstanbul’u kültür ve sanat üzerinden tanıtmayı amaçlıyor. Bu bağlamda, Tate Modern gibi prestijli müzelerle yürütülen işbirlikleri, İstanbul’un sanatsal etkileşimini artırıyor.

Tate ile İşbirliği: ‘Dinamik Göz’ Sergisi

Feshane’deki son büyük etkinliklerden biri, Tate Modern’in koleksiyonundaki önemli eserlerin sergilendiği ‘Dinamik Göz’ sergisi oldu. 1950’lerin başında ortaya çıkan Kinetik ve Optik sanat akımlarına ait eserlerin yer aldığı bu sergi, Artİstanbul Feshane’de 19 Mayıs 2024’e kadar izlenebilecek. Tate ile yapılan görüşmelerin 1,5 yıl sürdüğünü belirten İBB Genel Sekreteri Oktay Özel, bu tür kültürel etkileşimlerin İstanbul adına büyük bir kazanım olduğunu ifade ediyor. Tate’in “kültürün demokratikleşmesi” ve “halkın sanata erişimi” mottoları, Artİstanbul Feshane’nin de vizyonuyla örtüşüyor.

İstanbul’a Yeni Kültürel Alanlar Kazandırmak

İstanbul, son yıllarda pek çok yeni kültürel mekân ve müze kazandı. 2019’dan bu yana İBB, İstanbul’a 22 kültürel yaşam alanı ve müze kazandırmış durumda. Bu mekanlar arasında Müze Gazhane, Yerebatan Sarnıcı, Metrohan gibi önemli projeler bulunuyor. Ayrıca, 2024 yılında açılacak iki yeni müze projesi de İstanbul’un kültürel zenginliğine katkı sağlayacak. Bunlardan biri, Haliç Tersanesi’nde yer alan ilk çağdaş sanat müzesi olacak. Diğer proje ise Beykoz’daki Çubuklu silolarının dönüştürülerek Dijital Sanat Müzesi ve Çocuk Bilim Müzesi’ne dönüştürülmesi. Bu projeler, İstanbul’un kültür ve sanat üretimini pekiştirmeyi hedefliyor.

Sanatın Uluslararası Arenada Tanıtımı

İstanbul’un sanat üretimini yurt dışına tanıtmak, kolay bir görev değil. Örneğin, Tate koleksiyonunda yer alan Zero Grubu’nun eserleri, 2015’te Sakıp Sabancı Müzesi’nde sergilenmişti. Ancak, serginin küratörü Valentina Ravaglia, bu sergiden haberdar olmadığını ve İstanbul’daki sanat üretimini takip etmediğini belirtti. Bu durum, İstanbul’un sanat dünyasında daha fazla görünürlük kazanması gerektiğini gösteriyor. Bunun için daha fazla uluslararası işbirliği ve etkinlik düzenlenmesi gerektiği açık.

İstanbul’un Kültürel Dönüşümü

Feshane, İstanbul’un kültürel dönüşümünün simgelerinden biri haline geldi. Artİstanbul Feshane, sadece bir sergi alanı değil, aynı zamanda şehrin kültürel kimliğini yansıtan bir merkez olarak konumlanıyor. İBB’nin kültürel diplomasi stratejileri ve uluslararası işbirlikleri, İstanbul’u sanat dünyasında daha güçlü bir oyuncu yapmayı amaçlıyor. Bu bağlamda, Feshane ve benzeri projeler, İstanbul’un kültürel altyapısını güçlendirirken, şehri dünya çapında tanıtma fırsatları yaratıyor.

Tüm yazılarını göster